ضرورت بازآرایی نظام آموزش عالی در دوران دگرگونی های شتابان اجتماعی

سومین نشست از سلسله نشست های آنلاین مدیریت دگرگونی های اجتماعی با موضوع «دگرگونی های اجتماعی و آموزش عالی» دوشنبه هشتم دی ماه، ساعت ۲۱ در صفحه اینستاگرام کمیسیون ملی یونسکو-ایران به میزبانی عباس فقیه خراسانی دبیر اجرایی این نشست ها، برگزار شد.

در ابتدای این نشست دکتر حسین میزایی، رییس موسسه مطالعات اجتماعی و فرهنگی، با بیان تاریخی از برآمدن نظام علمی مدرن در قرن ۱۹ و همگام با انقلاب صنعتی، ظهور مبانی زیست شناسی اجتماعی و علم جامعه شناسی را محصول فرآیند دگرگونی اجتماعی عنوان کرد. وی با مطرح کردن پیش فرض تناسب نظام های علمی با پیشرفت های تکنیکی در جوامع،‌ نظام علمی ما را در نوعی تاخر از گستره ی دگرگونی ها در سطح جهانی دانست.

به اعتقاد دکتر میزایی، اگرچه در سطح نظری، نظام علمی ما توانسته تا حد زیادی خود را با پیشرفت های تئوریک علم روز دنیا منطبق سازد اما شکاف میان نظریه و کاربرد علم تا حد زیادی در جامعه ما ملموس است. بنابراین،‌ نظام علمی ما امکان سازگاری با دوران کرونا به عنوان یک چرخش جهانی را تنها در طول یک سال فراهم کرده است. چنانکه آموزش آنلاین را که پیش از این چرخش، تنها در دسترس یک درصد از دانشجویان بود، امروزه برای همه جامعه دانشگاهی دسترس پذیر کرده است. این نظام می تواند با بازآرایی خود در همه حوزه های علم بر اساس دگرگونی های شتابنده جهانی در جهت پر کردن شکاف میان تئوری و کاربرد علم در جامعه گام بردارد.

دگرگونی های اجتماعی قابل مهندسی شدن نیست

 در ادامه این نشست دکتر حسین ابراهیم آبادی، رییس مرکز نشر دانشگاه با اشاره به ارتباط زمان و تاریخ با دگرگونی های اجتماعی، آن را مقوله ای در میانه مفاهیم اصلاحات و انقلاب دانست، چنانکه می توان درباره دگرگونی های جمعیتی یا اقلیمی چنین برداشتی را داشت.

دکتر حسین ابراهیم آبادی بیان کرد: اگرچه در گذشته دگرگونی های اجتماعی به کندی پیش می رفت اما امروزه سرعت دگرگونی های اجتماعی به اندازه ای زیاد شده که می توان گفت که دگرگونی های اجتماعی بخشی از سرشت جامعه است.

او عوامل فرهنگی، اقلیمی، تکنولوژیک و ساخت اجتماعی را از عوامل موثر در دگرگونی های اجتماعی دانست که امکان، چیستی و چگونگی دگرگونی های اجتماعی را تعیین می کند. او با اشاره به اینکه نمی توان دگرگونی های اجتماعی را مهندسی کرد، گفت: مدیریت دگرگونی های اجتماعی، تنها پس از دگرگون شدن جامعه امکان پذیر است.

وی در این باره به عنوان مثال در جامعه معاصر ایران به دگرگونی های آموزش عالی در دهه های ۷۰ و ۸۰ از منظر افزایش تعداد و کیفیت مراکز آموزش عالی، آمار دانشجویان، امکان تحصیل برای همه اقشار و طبقات اجتماعی و همچنین دگرگونی های جمعیتی پس از اصلاحات ارضی و پس از جنگ تحمیلی اشاره کرد.

در پایان این برنامه، عباس فقیه خراسانی، دبیر کنفرانس دگرگونی های اجتماعی، ضمن جمع بندی مطالب گفت: با ترسیم نموداری از جامعه تا آموزش و فرد، دگرگونی های اجتماعی را می توان عامل دگرگونی های آموزش به سوی مدرن شدن آن در ایران قرن اخیر و تحصیل فرد در این نظام آموزش را مبنای دگرگونی های اجتماعی پسین دانست. آموزش، فرد را از نیازهای مرتبط با بقا، به سوی بیان نیازها خواهد کشاند. به هر میزان که این آموزش در سطح بالاتری باشد، نوع نیازها در کنار شیوه تفکر، منطق جهان بینی، میزان سرمایه نمادین فردی، شیوه بیان خویشتن، سبک زندگی و جایگاه طبقاتی فرد در جامعه دگرگون خواهد شد که خود، فرآیندی آموزش محور از دگرگونی اجتماعی است.

وی با مطرح کردن سوالی درباره امکان و چگونگی شناخت جامعه در دوران دگرگونی های فزاینده اجتماعی، از علاقمندان به مشارکت در مباحث و دریافت گواهی حضور در این همایش خواست تا ایده های خود در این باره را در قالب نوشتاری ۳۰۰ تا ۵۰۰ کلمه ای به نشانی پست الکترونیک بخش اجتماعی کمیسیون ملی یونسکو، ارسال کنند.

No tags for this post.