مهراد:عدم حمایت جدی از پژوهش و بین‌المللی‌ سازی دانشگاهها از علل کاهش شتاب علمی کشور است

رهبر معظم انقلاب در دیدار روز گذشته بیش از هزار نفر از استادان و اعضای هیأت‌های علمی دانشگاههای سراسر کشور با ایشان، دستیابی ایران به رتبه شانزدهم علمی جهان را نتیجه تلاش‌های بی وقفه 10، 15 سال اخیر در دانشگاهها و مراکز علمی خواندند و افزودند: شتاب علمی شوق برانگیزی که این افتخار را نصیب ایران کرد، امروز کم شده است و مسوولان باید همّت مضاعف کنند که حرکت پیشرفت علمی از دور نیفتد و متناسب با نیاز کشور شتاب گیرد.

به گزارش ایسنا، رهبر انقلاب در نوعی آسیب شناسی از عوامل کاهنده شتاب پیشرفت علمی کشور به انتقاد شدید از حاشیه سازی و سیاست بازی در محیطهای علمی پرداختند و خاطرنشان کردند: محیط دانشگاه باید محیط فهم سیاسی، آگاهی و دانش سیاسی باشد، اما سیاسی کاری و حاشیه پردازی به کار اصلی دانشگاهها یعنی تلاش و پیشرفت علمی ضربه جدی می زند.

دکتر جعفر مهراد، موسس پایگاه استنادی علوم جهان اسلام در گفت‌وگو با خبرنگار علمی ایسنا با اشاره به رهنمودها و تاکیدات رهبر معظم انقلاب در دیدار روز گذشته (13 تیرماه) در خصوص جلوگیری از کاهش شتاب رشد علمی کشور گفت: سال‌های طولانی است که ایران با جذب دانشجویان تحصیلات تکمیلی و استخدام اعضای هیات علمی در رشته‌های مختلف، موفق به کسب رتبه‌های برتر علمی شده است.

وی این موفقیت در سال‌های گذشته را مرهون برنامه ریزی‌ها و سیاست‎های موثر وزارتخانه‌های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت،‌ درمان و‌ آموزش پزشکی دانست و اظهار داشت: این سیاست‌ها و برنامه‌ها همواره از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی مورد پشتیبانی و حمایت قرار گرفته است و بر این اساس میزان تولیدات علمی و تحقیقاتی پژوهشگران و دانشمندان ایران به دلیل ابلاغ اسناد بالا دستی و به ویژه پس از بیانات مقام معظم رهبری پیرامون نهضت تولید علمی، به یک باره رشد و توسعه پیدا کرد.

مهراد با تاکید بر اینکه این رشد و توسعه هر سال نسبت به سال پیش افزون‌تر می‌شد، ادامه داد: این رشد به گونه‌ای بود که در چند سال قبل میزان شتاب تولیدات علمی جمهوری اسلامی ایران نسبت به سایر کشورها و مناطق بیشتر بوده است.

وی با بیان اینکه آمار تولیدات علمی ایران حاکی از رشد فزاینده ثبت و نمایه سازی مستندات علمی کشور در نظام‌های تحلیل استنادی است، اضافه کرد: آمار تولیدات علمی کشور توسط "تامسون رویترز" (ISI‌) و اسکوپوس رصد می‌شود.

استاد علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه شیراز خاطر نشان کرد: در سال‌های اخیر میزان و هم شتاب تولیدات علمی کشور رشد داشته است ولی طی یکی، دو سال اخیر این رشد کاهش یافته و به موازات آن شتاب علمی تقلیل یافته است.

مهراد با استناد به آمار تولیدات علمی ایران در شش ماه اول سال 2015، یادآور شد: این آمار نشان می‌دهد از سوی دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی و علمی کشور بیش از 13 هزار مدرک در پایگاه ISI‌ به ثبت رسیده است. میزان تولیدات علمی ایران در سال‌های 2013 و 2014 هم به ترتیب بیش از 30 هزار و 900 و 30 هزار و 600 مدرک بوده است. این آمارها نشان می‌دهد که در دو سال اخیر تفاوت آشکار و معنا داری در میزان تولیدات علمی مشاهده نمی‌شود و این آمار همان چیزی است که رهبر معظم انقلاب از آن به عنوان کاهش شتاب تولیدات علمی یاد فرمودند.

وی در بیان دلایل کاهش میزان تولیدات علمی کشور، عدم پشتیبانی جدی برنامه ریزان و سیاستگذاران تحقیقات علمی کشور، افزایش تعداد مجلات فارسی مصوب وزارتخانه‌های علوم و بهداشت و نیز عدم توفیق در بین المللی سازی دانشگاه‌ها را بیش از هر مولفه دیگر در کاهش تولیدات علمی کشور موثر دانست.

موسس پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) توسعه و رشد مجلات معتبر علمی فارسی را از دیگر عوامل کاهش تولیدات علمی نمایه شده بین‌المللی کشور دانست و ادامه داد: گرچه تاثیر مجلات علمی به زبان فارسی بسیار پسندیده و مطلوب است ولی از سوی دیگر بسیاری از اعضای هیات علم به جای ارسال مقالات تحقیقاتی به مجلات معتبر بین المللی، راه میانبر را انتخاب کرده و مقالات پژوهشی خود را تسلیم مجلات معتبر فارسی کرده اند که نتیجه این اقدام افزایش تولیدات علمی نمایه شده در پایگاه ISC‌ بوده ولی از سوی دیگر میزان تولیدات علمی جهانی ایران تغییری نیافته و ثابت باقی مانده است.

این استاد دانشگاه شیراز با تاکید بر ضرورت بین المللی سازی دانشگاه‌ها به برخی علل عدم توفیق ایران در بین المللی کردن دانشگاه‌ها اشاره کرد و گفت: برای توفیق در این زمینه لازم است تا زبان آموزش، کیفیت برنامه‌های درسی، شهرت دانشگاه‌ها، شهرت نظام آموزشی کشور، سیاست‌های اعطای ویزا و چشم اندازهای شغلی مورد توجه جدی شورای عالی انقلاب فرهنگی قرار گیرد.

وی با اشاره به وضعیت کشورهای منطقه در بین المللی سازی دانشگاه‌ها خاطر نشان کرد: نگاه اجمالی به بین المللی سازی دانشگاه‌ها در منطقه نشان می‌دهد که ترکیه و امارات متحده عربی در میان کشورهای منطقه موفق تر عمل کرده‌اند.

استاد علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه شیراز با بیان اینکه آمارهای منتشر شده از سوی وزارتخانه‌های علوم و بهداشت در این حوزه چندان رضایت بخش و مطلوب نیست، یادآور شد: کشور ترکیه با داشتن 165 دانشگاه موفق به جذب سه هزار و 170 دانشجوی خارجی شده است.

درمقابل، طبق امار وزارت علوم، ایران با دارا بودن حدود 150 دانشگاه بزرگ و متوسط تحت نظر این وزارتخانه، 50 دانشگاه علوم پزشکی، تعداد بی شماری واحدهای دانشگاه آزاد، پیام نور،‌ فنی و حرفه‌ای و علمی کاربردی تنها یک هزار و 100 دانشجوی غیر ایرانی غیر بورسیه‌یی جذب کرده است.

No tags for this post.