فناوری های فضایی در خانه ما
اگر از شما بپرسیم تا چه اندازه با فناوری های فضایی آشنا هستید، احتمالا ذهن شما به سمت سفینه های فضایی و راکت های ماهواره بر معطوف می شود و به نظر می رسد، تحقیقات فضایی و پیشرفت تکنولوژی های به کار رفته در حوزه علوم فضایی، به زندگی روزمره زمینی ارتباطی نداشته و در خانه های ما قابل به کارگیری نیستند. حقیقت اما چیز دیگری است و همه ما در طول روز کمابیش با فناوری هایی سر و کار داریم که روزگاری نه چندان دور برای تسهیل فعالیت ها فضانوردان و انجام ماموریت های فضایی ابداع شده بودند.
در این گزارش به معرفی تعدادی از فناوری های شگفت انگیز ناسا می پردازیم که پس از استفاده اولیه در فضا، رفته رفته کاربردهای زمینی بیشتری پیدا کرده اند.
۱- هدست های بی سیم: هدست های بی سیم امروزی نسخه به روز شده فناوری است که در دهه ۱۹۶۰ میلادی برای فضانوردان تولید شد. پیش از آن، هدست هایی که توسط خلبانان هواپیما مورد استفاده قرار می گرفت، بسیار بزرگ بوده و استفاده از آن ها ناراحت کننده بود اما ناسا هدستی را سفارش داد که می توانست در کلاه ایمنی فضانوردان جای گیرد. برای نخستین بار بار به طور رسمی چنین هدستی برای اینکه سخنان نیل آرمسترانگ را هنگام فرود روی ماه به زمین منتقل کند، مورد استفاده قرار گرفت.
۲. کفش های مخصوص دویدن:امروزه طبیعی ترین انتخاب برای پیاده روی و دویدن، استفاده از کفش های ویژه دو یا همان رانینگ شو است. بررسی این فناوری ساده نشان می دهد در دهه ۱۹۷۰ میلادی، مهندس سابق ناسا، فرانک رودی (Frank Rudy)، غشاهای جذب شونده و پر از گازی را در کف کفش های مخصوص دویدن برای فضانوردان ایجاد کرد.
این ایده فرایندی به نام قالب گیری لاستیک ضربه ای را به وجود آورد که توسط ناسا برای ایجاد کلاه های فضایی سبک نیز به کار گرفته شد. این ایده، اساس سیستم مشهور کفش های ورزشی نایک با نام Nike Air و سایر شرکت های سازنده کفش های ورزشی قرار گرفت تا کفش هایی ساخته شود که به محافظت از مفاصل دوندگان در برابر آسیب دیدگی ناشی از دویدن کمک می کند.
۳. دوربین های کوچک: شاید امروزه داشتن دوربین کوچک اصلا چیز عجیبی نباشد و هر گوشی موبایل مجهز به چندین دوربین کوچک است که به راحتی در جیب خود گذاشته و از آن استفاده می کنیم. این فناوری تا اندک زمانی پیشتر، کاملا دور از دسترس بوده و نقطه عطف آن تغییر سیستم دوربین های عکاسی از حالت اپتیکال به دیجیتال است.به گزارش سیناپرس، در دهه ۱۹۹۰ میلادی، ناسا به دنبال راه هایی برای ساخت دوربین های کوچک برای فضاپیماها بود. این محصول با حسگر تصویر مکمل نیمه رسانای اکسید فلز (CMOS) ساخته شد که عکس های دیجیتالی با کیفیت بالا تولید می کرد. طبق اعلام ناسا، این فن آوری توسعه یافته با ارائه مجوز به شرکت هایی چون سونی و سامسونگ مورد استفاده قرار گرفته و توسعه یافت.
گفتنی است که در حال حاضر فن آوری CMOS به یک استاندارد در دوربین های دیجیتال و تلفن های همراه تبدیل شده است. جالب است بدانید که دوربین تلفن های همراه فقط برای سرگرمی نیستند بلکه این فن آوری با کمک برنامه Eyephone برای تشخیص بیماری هایی مانند آب مروارید و آب سیاه، چشم را اسکن کرده و می تواند برای افرادی که در مناطق روستایی کشورهای در حال توسعه زندگی می کنند، استفاده شود.
۴. سی تی اس اسکن و رادیولوژی: تصویر برداری سی تی اس و رادیولوژی می تواند با تولید تصاویر دقیق از اندام های داخلی، رگ های خونی و استخوان ها، به تشخیص و نظارت بر شرایط پزشکی کمک کند. این فناوری با تحقیقات ناسا در دهه ۱۹۶۰ میلادی، زمانی که برنامه فضایی در حال توسعه روش هایی برای تقویت کامپیوتر دریافت کننده تصاویر ماه بود، امکان پذیر شد. در حال حاضر این فن آوری برای بیماران کووید ۱۹ و اسکن ریه های آنها نیز به کار می رود.
۵. مزارع عمودی: مزرعه عمودی سرپوشیده با به کار گیری نور LED به جای نور خورشید برای کاشت کاهو و دیگر سبزیجات استفاده می شود. مزارع عمودی بر خلاف روش های سنتی کشاورزی، به خاک نیاز نداشته و برای بهینه سازی رشد به آب، کنترل نور، هوا، رطوبت و دمای مناسب نیاز دارند. ناسا این فناوری را برای اولین بار در دهه ۱۹۹۰ میلادی با هدف پرورش گیاهان در فضا توسعه داد.
۶. دستگاه تصفیه آب: در دهه ۱۹۶۰ میلادی ناسا پروژه ای را به منظور ایجاد دستگاهی برای تصفیه آب آشامیدنی فضانوردان آغاز کرده و در این فناوری از یون های نقره برای از بین بردن باکتری های موجود در آب استفاده شد بدون اینکه تأثیری روی طعم آن داشته باشد. این فناوری از آن زمان در سراسر دنیا برای دستگاه های تصفیه آب آشامیدنی و استخرها مورد استفاده قرار می گیرد.
۷. دماسنج گوش: دماسنج هایی که انرژی مادون قرمز ساطع شده از لاله گوش را اندازه گیری می کنند، در اوایل دهه ۱۹۹۰ میلادی توسط شرکت دیاتک تولید شد که بخشی از یک برنامه وابسته فن آوری در آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا (JPL) بود. این دماسنج های گوش برای ماهواره نجوم مادون قرمز (IRAS) ساخته شده بود که از راه دور دمای ستارگان و سیارات را بر اساس تابش امواج مادون قرمزی که از آنها ساطع می شود ، بررسی می کند.
۸. عایق ها: عایق های ویژه ای که در وسایل خاص مورد استفاده در شرایط آب و هوای سرد مانند کت های زمستانی، چکمه ها و کیسه های خواب مورد استفاده قرار می گیرد ناشی از توسعه فناوری ویژه ای است که اولین بار برای مقابله با درجه حرارت شدید در فضا برای تجهیزات فضایی به کار گرفته شد. ماده ای به نام مانع تابشی که در دهه ۱۹۶۰ میلادی توسط ناسا ساخته شد اکنون در عایق بندی منازل نیز استفاده می شود.
۹. کاشت حلزون شنوایی: کاشت حلزون در گوش می تواند با استفاده از الکترودهایی برای تحریک عصب شنوایی به افراد ناشنوا حس شنوایی را بازگرداند. آدام کیسی یا (Adam Kissiah)، مهندس کم شنوای مرکز فضایی کندی یک نسخه ابتدایی این فن آوری را ساخت که در دهه ۱۹۵۰ میلادی آزمایش شد. وی در دهه ۱۹۷۰ میلادی روی سیستم های حسگر صدا و لرزش برای ناسا کار کرده بود و از دانش خود برای تولید این فناوری تغییر دهنده زندگی ناشنوایان استفاده کرد.
۱۰. مواد غذایی خشک و یخ زده: ناسا برای تهیه غذای فضانوردان در ماموریت های طولانی مدت فضایی به صورت کم حجم و کم وزن، تکنیک های خشک و فریز کردن غذاها را به کار گرفت. ناسا این تکنیک ها را تا حدی پیشرفته ساخت که در حال حاضر می تواند ۹۸ درصد مواد مغذی را در ۲۰ درصد وزن اصلی آن ها حفظ کند. ناسا همچنین بستنی خشک شده با یخ را نیز تولید کرد. این روزها از مواد غذایی یخ زده در بسته های نجات اضطراری استفاده می شود.
۱۱. پتوهای فویل دار: پتوهای فویل دار توسط امدادگران برای حفظ گرمای بدن افراد آسیب دیده در برف و یخ یا برای گرم نگه داشتن دونده ها پس از مسابقات ماراتن مورد استفاده قرار می گیرند. این ورق های فلزی از تحقیقات ناسا در دهه ۱۹۶۰ میلادی، هنگامی که این سازمان قصد داشت عایق فضاپیما و محافظت از فضانوردان و تجهیزات در برابر تغییرات شدید دما در فضا را تولید کند، به وجود آمد.
۱۲. ماوس کامپیوتر: در دهه ۱۹۶۰ میلادی، ناسا موسسه تحقیقاتی استنفورد را مأمور کرد تا راه هایی برای تعامل آسان تر و مفیدتر با رایانه ها جستجو کند. این تحقیق منجر به ساخت نسخه اولیه ماوس کامپیوتر شد.
۱۳. ماده مغذی فرمولید: تحقیقات ناسا در مورد استفاده از جلبک ها به عنوان مواد غذایی برای سفرهای طولانی مدت به فضا منجر به تولید یک ماده مغذی معروف به فرمولید (Formulaid) شد. این ماده حاوی دو اسید چرب موجود در شیر انسان است و اکنون به طور گسترده در شیر خشک کودکان استفاده می شود.
۱۴. فوم های لرزش گیر: ناسا در دهه ۱۹۶۰ میلادی فوم یا ابرهای لرزش گیری را ساخت تا راحتی استفاده از صندلی های هواپیمای خلبانان یا فضاپیماها را بهبود بخشد. این فوم ها در حال حاضر در کلاه های ایمنی بازیکنان فوتبال آمریکایی یا همان راگبی، تشک های بیمارانی که زخم بستر می گیرند، صندلی های افراد دارای معلولیت شدید و تشک های فوم حافظه دار مورد استفاده قرار می گیرد.
گزارش: فاطمه کردی – احسان محمدحسینی
No tags for this post.
