چه عواملی سبک زندگی زنان باردار را تغییر می‌دهد؟

دوره بارداری اغلب یک دوره پر استرس به همراه تغییرات فیزیولوژیکی و روانی است و این تغییرات می‌تواند اثر قابل ملاحظه‌ای بر فعالیت روزانه زنان باردار داشته باشد. این دوره، از جمله موقعیت‌هایی است که رفتارهای ارتقادهنده سلامتی و سبک زندگی سالم، در آن  اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند. تحقیقات نشان داده‌اند که سبک زندگی دوران بارداری، اثرات ماندگار طولانی‌مدتی روی سلامت مادر و کودک دارد.

با توجه به تاثیر چشم‌گیر بارداری و زایمان بر سلامت زنان، تامین سلامت مادران و نوزادان بایستی یکی از اولویت‌های خدمات سلامتی به شمار آید. به همین دلیل؛ پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، با انجام مطالعه‌ای تعیین‌کننده‌های اجتماعی-اقتصادی موثر بر سبک زندگی زنان باردار را مورد بررسی قرار دادند. «فاطمه استیصاری» و «فریده جلیلی بهابادی»؛ پژوهشگران گروه پرستاری سلامت جامعه دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، به همراه همکارانشان در این مطالعه مشارکت داشتند.

این مطالعه در سال ۱۳۹۷ در شهر یزد انجام شد و از بین ۱۴ مرکز بهداشتی تحت پوشش شبکه بهداشت و درمان شهر یزد، یک مرکز به صورت تصادفی انتخاب شد. از میان مادران باردار تحت پوشش مرکز سلامت جامعه شهرستان، افرادی که در سه ماهه دوم و سوم بارداری بودند و تمایل به شرکت در مطالعه داشتند،‌ به صورت تصادفی (بر اساس زوج بودن شماره پرونده) وارد مطالعه شدند. مادران بارداری که دارای مشکلات حاملگی پرخطر و یا دارای بیماری‌های زمینه‌ای مثل دیابت بارداری، فشار خون و … بودند، از روند مطالعه حذف شدند.

اطلاعات شرکت‌کنندگان در این مطالعه با استفاده از پرسش‌نامه‌های اطلاعات جمعیت‌شناختی و پرسش‌نامه سبک زندگی ارتقادهنده سلامت، جمع‌آوری شد.

بر اساس یافته‌های پرسش‌نامه جمعیت‌شناختی شرکت‌کنندگان در این مطالعه، میانگین سنی این مادران باردار حدود ۳۲.۸۵ سال بود. ۲۷ درصد از آن‌ها بی‌سواد و ۶۶ درصد خانه‌دار بودند. بیشترین فراوانی تحصیلات همسر آن‌ها، مقطع دبیرستان بود و همچنین همسر اکثر آن‌ها شغل آزاد داشتند.

در این مطالعه مشخص شد که متغیرهای سن، تحصیلات، اشتغال زنان باردار و تحصیلات همسر، با رفتارهای ارتقا دهنده سلامت مرتبط هستند. این یافته بیان‌گر این است که هرچه مادر جوان‌تر و دارای تحصیلات بالاتر باشد، احتمال این‌که رفتارهای متناسب با شرایط بارداری انجام دهد، بیشتر است. موقعیت اقتصادی خوب، به واسطه شاغل بودن مادر هم احتمال اتخاذ رفتارهای ارتقادهنده سلامتی بیشتر را افزایش خواهد داد. همچنین به نظر می‌رسد تحصیلات همسر نیز به واسطه کسب موقعیت شغلی بهتر، می‌تواند عاملی تاثیرگذار بر ارتقای سلامت زنان باردار باشد.

همچنین یافته‌های به‌دست آمده نشان داد که «رشد معنوی»، «روابط بین‌فردی»، «تغذیه»، «مسئولیت سلامتی»، «مدیریت استرس» و «فعالیت فیزیکی»، مولفه‌هایی هستند که به ترتیب بیشترین تا کم‌ترین تاثیر را در سبک زندگی زنان باردار دارند.

در این پژوهش میانگین نمره کل سبک زندگی زنان باردار در سطح مطلوب قرار داشت و با مطالعات انجام شده در سایر جوامع و مطالعات مشابه دیگر در ایران، هم‌سو بود.

به گفته پژوهشگران این مطالعه؛ نتایج این پژوهش مبنی بر وجود ارتباط معنی‌دار بین رفتارهای ارتقا دهنده سلامت با متغیرهای جمعیت‌شناختی، اجتماعی و اقتصادی، توجه به این متغیرها به عنوان تعیین‌کننده‌های سلامتی، از جانب سیاست‌گذاران و ارائه‌دهندگان خدمات سلامتی، به منظور ارتقای سلامت مادران باردار، اهمیت فراوانی دارد.

نتایج این مطالعه پاییز سال جاری، به صورت مقاله علمی پژوهشی با عنوان «تعیین‌کننده‌های اجتماعی- اقتصادی موثر بر سبک زندگی زنان باردار» در فصل‌نامه علمی پژوهشی آموزش بهداشت و ارتقای سلامت، منتشر شده است.

منبع:ایسنا

No tags for this post.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا