نقش ویتامین D در دوران بارداری با افزایش IQ در کودکان

ویتامین D یکی از موادمعدنی حیاتی است که کاربردهای مهمی در بدن انسان دارد. ویتامین D از مادر به جنین منتقل می‌شود و به تنظیم فرایندهایی مثل رشد مغز جنین کمک می‌کند. طبق پژوهشی که در مجله‌ی تغذیه (The Journal of Nutrition) منتشر شد، سطح ویتامین D مادران در طول دوران بارداری رابطه‌ی مستقیم با سطح IQ فرزند دارد و نشان می‌دهد میزان بیشتر ویتامین D در بارداری به بهره‌مندی بیشتر فرزندان از IQ می‌انجامد. این پژوهش میزان اندک ویتامین D را در میان زنان باردار سیاه‌پوست بررسی کرده است.

ملیسا ملوگ، مؤلف ارشد و دانشمند پژوهش در بخش سلامت و رفتار و رشد کودکان از مؤسسه‌ی پژوهشی کودکان سیاتل، معتقد است کمبود ویتامین D در میان عموم مردم و زنان باردار رایج است؛ اما زنان سیاه‌پوست بیشتر در‌معرض ریسک قرار دارند. ملوگ امیدوار است این پژوهش به کارکنان درمانی در شناسایی تفاوت زنان رنگین‌پوست و افرادی کمک کند که بیشتر درمعرض ریسک کمبود ویتامین D قرار دارند. ملوگ می‌گوید:

رنگ‌دانه‌ی ملانین از پوست دربرابر آسیب‌های نور‌خورشید محافظت می‌کند؛ اما درمقابل با مسدود‌کردن پرتوهای UV، تولید ویتامین D را در سطح پوست کاهش می‌دهد. به‌همین‌دلیل، عجیب نیست که کمبود ویتامین D را در میان زنان باردار سیاه‌پوست شاهد باشیم. اگرچه بسیاری از زنان باردار ویتامین‌های مخصوص دوران بارداری را مصرف می‌کنند، باز‌هم کمبود ویتامین D در بدن آن‌ها جبران نمی‌شود. امیدوارم پروژه‌ی ما آگاهی درباره‌ی تأثیر بلندمدت مصرف ویتامین D و رابطه‌ی آن با رشد شناختی عصبی فرزندان را افزایش دهد؛ درنتیجه، کارکنان درمانی بیشتر به این مسئله توجه کنند. آزمایش گسترده‌ی سطح ویتامین D معمولا توصیه نمی‌شود؛ اما معتقدم کارکنان درمانی باید برای افراد درمعرض ریسک، به‌ویژه زنان سیاه‌پوست، این آزمایش را انجام دهند.

شناسایی ناسازگاری‌ها

به‌نقل از ملوگ، نزدیک به ۸۰ درصد از زنان باردار سیاه‌پوست در ایالات متحده‌ی آمریکا با مشکل کمبود ویتامین D روبه‌رو هستند. از میان زنان شرکت‌کننده در بررسی، تقریبا ۴۶ درصد از مادران در طول دوران بارداری دچار مشکل کمبود ویتامین D بودند و میزان این ویتامین در میان زنان سیاه‌پوست در‌مقایسه‌با زنان سفیدپوست کمتر است.

ملوگ و همکارانش از داده‌های گروهی در تنسی به‌نام بررسی CANDLE (شرایط تأثیرگذار بر رشد شناختی عصبی و یادگیری در اوایل کودکی) استفاده کردند. در سال ۲۰۰۶، پژوهشگران CANDLE از زنان باردار خواستند در پروژه‌ی آن‌ها شرکت کنند و به‌مرورِزمان اطلاعاتی درباره‌ی رشد و سلامت فرزندان آن‌ها جمع‌آوری کردند.

پس از کنترل معیارهای دیگر مرتبط با IQ، دانشمندان متوجه شدند میزان بیشتر ویتامین D در دوران بارداری، با IQ بیشتر در کودکان ۴ تا ۶ساله رابطه‌ای مستقیم دارد. گرچه پژوهش‌های عینی این‌چنینی نمی‌توانند علت را ثابت کنند، ملوگ معتقد است یافته‌های گروهش به نتایج مهمی‌ درباره‌ی تأثیر ویتامین D اشاره می‌کنند.

کمبود ویتامین D

ملوگ می‌گوید:

کمبود ویتامین D پدیده‌ی رایجی محسوب می‌شود؛ ولی خبر خوشحال‌کننده این است که راه‌حل‌های نسبتا ساده‌ای برایش وجود دارد. معمولا دستیابی به ویتامین D به‌مقدار کافی ازطریق رژیم غذایی کار دشواری است و تمام افراد نمی‌توانند ازطریق نورخورشید این کمبود را جبران کنند؛ پس، بهترین راه‌حل استفاده از مکمل‌های ویتامین است.

توصیه‌ می‌شود مصرف روزانه‌ی ویتامین D به‌اندازه‌ی ۶۰۰ واحد بین‌المللی (IU) باشد. به‌طور میانگین، آمریکایی‌ها در رژیم غذایی‌شان کمتر از ۲۰۰ IU ویتامین D مصرف می‌کنند و اگر نتوانند این شکاف را ازطریق نور خورشید یا مکمل پر کنند، دچار کمبود ویتامین D خواهند شد. غذاهای سرشار از ویتامین D عبارت‌اند از: ماهی‌های چرب و تخم‌مرغ و منابع مغذی مثل شیر گاو و غلات صبحانه. بااین‌حال، ملوگ معتقد است جذب ویتامین D به‌مقدار کافی ازطریق رژیم غذایی کار دشواری است.

پژوهش‌های بیشتری باید در زمینه‌ی تعیین سطح بهینه‌ی ویتامین D در دوران بارداری انجام شود؛ اما ملوگ امیدوار است این پژوهش به افزایش توصیه‌های غذایی برای زنان باردار کمک کند؛ به‌ویژه برای زنان سیاه‌پوست و افراد در معرض ریسک فراوان کمبود ویتامین D‌، مکمل‌های غذایی استراتژی مؤثری برای جبران کمبودها هستند.

نکات مهم

به‌گفته‌ی ملوگ، سه نکته‌ی مهم را می‌توان از این پژوهش برداشت کرد:

• کمبود ویتامین D در دوران بارداری رایج است و زنان سیاه‌پوست بیشتر درمعرض خطر قرار دارند؛ زیرا رنگ‌دانه‌ی ملانین در پوست آن‌ها باعث کاهش تولید ویتامین D می‌شود.
• جذب بیشتر ویتامین D در میان مادران باردار می‌تواند رشد مغز را افزایش دهد و نمره‌های IQ بیشتری برای کودکان به‌ارمغان بیاورد.
• آزمایش و مکمل‌های غذایی می‌توانند کمبود ویتامین D را برای افراد درمعرض ریسک زیاد جبران کنند و کارکرد شناختی را در فرزندان افزایش دهند.

درنهایت، ملوگ می‌گوید:

مردم باید بدانند مشکل کمبود ویتامین D رایج است و می‌تواند بر رشد کودکان تأثیر بگذارد. کمبود ویتامین D ممکن است حتی با وجود رژیم غذایی سالم هم رخ دهد. گاهی این کمبود با سبک زندگی و رنگ‌دانه‌های پوستی و معیارهای دیگری رابطه‌ دارد که خارج از کنترلمان هستند.

منبع:زومیت