نقش هیپوکامپ مغز در روابط اجتماعی انسان

روابط اجتماعی نقش بسیار مهمی را در زندگی ما ایفا می کند. نوع ارتباطی که ما با هر شخص داریم می تواند متفاوت باشد. به عنوان مثال، میزان صمیمیت ما با خانواده بیشتر از همکارانمان است و همچنین ممکن است در مقایسه با ارتباط با رئیس خود، احساس نزدیکی بیشتری نسبت به همکاران داشته باشیم. بر اساس یافته های اخیر پژوهشگران، مدیریت و طبقه بندی این روابط و همچنین میزان اجتماعی بودن هر یک از ما بر عهده هیپوکامپ مغز ما است.

هیپوکامپ و نقش آن در روابط اجتماعی

هیپوکامپ قسمتی از مغز بوده که متعلق به سیستم لیمبیک است. این بخش در روند حافظه بلند مدت و طبقه بندی خاطرات نقش اصلی را ایفا می کند. انسان در هر دو نیم کره مغز خود یک هیپوکامپ دارد. این بخش از مغز به انسان کمک می کند تا فواصل را در مسیر یابی تشخیص دهد و میزان نزدیکی خود به اشیاء را درک کند.

پژوهشگران با مطالعه ای روی گروهی از اشخاص شرکت کننده در مطالعه دریافتند که هیپوکامپ همان گونه که میزان نزدیکی فرد به اشیاء را مشخص می کند میزان نزدیکی او به افراد دیگر را نیز تعیین می کند. به عبارت دیگر، این بخش از مغز روابط اجتماعی فرد را طبقه بندی می کند و در قالب یک نقشه در اختیار او می گذارد تا فرد بر اساس آن در انتخاب نوع ارتباط تصمیم گیری کند.

به منظور دریافت این نتیجه، پژوهشگران از گروهی خواستند تا در یک بازی شرکت کنند. در این بازی آن ها باید با شخصیت های داخل بازی ارتباط برقرار می کردند و از این طریق شغل و خانه ای برای زندگی می یافتند. این ارزیابی بر پایه تئوری نیاز در روانشناسی بود. این نظریه می گوید که اعمال انسان نشات گرفته از نیازهای او است. این نیاز ها به 3 گروه تقسیم می شوند: نیاز به قدرت، نیاز به موفقیت و نیاز به ارتباط.

پژوهشگران نیاز به کسب قدرت و ایجاد ارتباط با دیگران را به عنوان 2 نیازی که تمام روابط اجتماعی انسان بر پایه آن ها شکل می گیرد در افراد این گروه مورد بررسی قرار دادند. این دو نیاز در یک نمودار با مولفه های X و Y مشخص شدند. با هر ارتباطی که فرد با شخصیت داخل بازی داشت مختصات این نمودار بسته به میزان دخالت بیشتر هر کدام از این دو نیاز تغییر می کرد.

سپس این سوال برای پژوهشگران مطرح شد که آیا مغز نیز همراه این تغییرات مختصاتی تغییری در خود ایجاد می کند یا خیر. آن ها به وسیله MRI توانستند دریابند که عملکرد هیپوکامپ مغز با روابط اجتماعی فرد مرتبط است. نتایج نشان داد که هیپوکامپ برای شناخت اجتماعی بسیار حیاتی است. این بخش همانند زمانیکه نقشه فضایی 3 بعدی در اختیار انسان قرار داده و از این طریق او را در مسیریابی کمک می کند، برای تصمیم گیری انسان در نحوه برقراری ارتباط با دیگران نیز نقشه ای چند بعدی و جامع از روابط اجتماعی فرد و طبقه بندی هر رابطه در اختیار وی قرار می دهد.

هیپوکامپ می تواند دلیل بسیاری از اختلالاتی باشد که شناخت اجتماعی را تضعیف می کنند. شیزوفرنی، افسردگی، اوتیسم، اختلال شخصیت مرزی و جامعه ستیزی از جمله این اختلالات هستند. در بسیاری از این اختلالات، اختلال در عملکرد هیپوکامپ نقش موثری را ایفا می کند. نتایج این مطالعه نشان می دهد که اگر هیپوکامپ نتواند نقشه درستی از روابط اجتماعی در اختیار فرد قرار دهد در نهایت منجر به بروز اختلالات اجتماعی در وی می شود.

پژوهشگران امید دارند که برای بیمارانی که دچار اختلالات روانی هستند به وسیله این نتایج بتوانند به روش های تشخیص و درمان بهتری دست پیدا کنند.

 شرح کامل این پژوهش در مجله Neuron به چاپ رسید.

No tags for this post.