ترمیم لایه ازون، روند گرمایش جهانی را کندتر کرده است

خوشبختانه این روزها اخبار خوبی از وضعیت لایه ازون می‌شنویم؛ سرویس نظارت و رصد اتمسفری کوپرنیک اتحادیه اروپا چندی پیش اعلام کرد؛ حفره‌ای در لایه ازون که گمان می‌رود بزرگترین حفره باشد، بسته شده است. این حفره بر فراز قطب شمال قرار داشت.

خبرگزاری برنا در این باره نوشت؛ برخی تصور می‌کنند که حفره لایه ازون به دلیل محدودیت‌ها و اجرای قرنطینه در سراسر جهان و تعطیلی صنایع و کاهش آلودگی‌ها در اثر شیوع ویروس کرونا، بسته شده است، اما این فرضیه درست نیست؛ گزارش‌های محققان می‌گوید، بسته شدن حفره لایه اوزون به دلیل پدیده‌ای به نام گردبادهای قطبی است.

آنچه که در این وضعیت برای انسان‌ها و دیگر جانداران اهمیت دارد توالی ترمیم این لایه در سال‌های اخیر است. در این رابطه، آنتارا بنرجی، عضو موسسه تحقیقات علوم محیط‌زیستی در دانشگاه کلرادو بولدر، طبق آخرین پژوهش خود در نشریه نیچر گفته است؛ موفقیت نادر در بهبود یافتن و ترمیم لایه اوزون نشانگر این است که یک اقدام هماهنگ جهانی می‌تواند تغییر ایجاد کند.

از یافته‌های این پژوهش، این است که حفره اوزون در سایه اجرای پروتکل مونترال که در ماه اوت 1987 میان کشورها در راستای ترمیم این لایه منعقد شد، در حال کوچک شدن است.

به گفته بنرجی؛ این امر نشان‌دهنده آن است که پروتکل بین‌المللی مونترال بسیار موثر بوده است و ما توانسته‌ایم گامی موثر در روند ترمیم لایه اوزون برداریم و به سیاره‌مان خدمت کنیم. این درسی است برای همه ما در مورد تولید گازهای گلخانه‌ای که امیدواریم در زمینه مقابله با تغییرات آب‌وهوایی نیز اعمال شود.

برخی پژوهش‌ها نشان داده‌اند که تخریب لایه اوزون چندان هم به گرمایش جهانی بی ارتباط نیست. چراکه یکی از محصولات خروجی تخریب این لایه، افزایش گرمای زمین است.

فاطمه دلیر، فوق دکتری مهندسی محیط‌زیست در گفت‌وگو با سیناپرس با اشاره به تاثیر تخریب لایه ازون بر تغییر اقلیم و گرمایش جهانی می‌گوید؛با توجه به اینکه لایه ازون از مولکول اکسیژن سه اتمه تشکیل شده، وظیفه اصلی‌اش جلوگیری از تابش اشعه ماورابنفش به زمین است. از سوی دیگر یک سری گازهای دست‌ساز انسان مانند سی‌اف‌سی‌ها وجود دارند که وقتی به لایه استراتسفر زمین نفوذ کنند، باعث شکسته شدن مولکول ازون می‌شوند.

گفتنی است، یکی از آثار مخرب شکسته شدن مولکول ازون علاوه‌بر تاثیر بر آلودگی‌ها و تابش بیش از حد مجاز اشعه ماورابنفش، کمک به گرمایش جهانی است. پژوهش‌ها نشان داده است که گاز سی‌اف‌سی در صورت ورود به اتمسفر، پتانسیل گرمایش کره زمین را زیاد می‌کند.

دلیر با اشاره به این فرایند می‌گوید؛ « کاهش لایه ازون و ورود سی‌اف‌سی‌ها در جو به صورت مستقیم تاثیری بر گرمایش جهانی ندارند، اما زمانی که مولکول ازون با گاز سی‌اف‌سی واکنش دهد، پتانسیل جو را برای افزایش گازهای گلخانه‌ای زیاد می‌کند. بنابراین می‌توان گفت تخریب لایه ازون به طور غیرمستقیم بر گرمایش جهانی اثر دارد.

به گفته این کاشناس محیط‌زیست؛ خوشبختانه در حال حاضر، لایه ازون در حال ترمیم شدن است. می‌توان گفت ترمیم این لایه روند گرمایش جهانی را به میزان اندکی کندتر کرده است.

به گزارش سیناپرس، اما اینکه امروز وضعیت انتشار سی‌اف‌سی‌ها چه شرایطی دارد؟ دلیر در این باره می‌گوید؛ خوشبختانه میزان استفاده از این گازها در سراسر دنیا کاهش یافته است. اما گاهی از برخی کشورهای شرق آسیا اخباری می‌رسد که هنوز از سی‌اف‌سی‌ها به دلیل پایداری و بی خطر بودنشان برای انسان، استفاده می‌کنند که این به نوعی نقض قوانین محافظت از لایه ازون است.

گزارش:مهتاب دمیرچی

No tags for this post.