شبکه ‌های اجتماعی فرهنگ ایرانی را هدف گرفته ‌اند

کودک همسری، کودک آزاری، خشونت علیه زنان و …. از جمله مهمترین مسایل اجتماعی هستند که کاربران شبکه های اجتماعی به آن ورود پیدا کرده اند و با ایجاد هشتک های مختلف، این مسایل را به چالش کشانده اند و سه قوه مجریه، مقننه و قضایی را مکلف به رسیدگی این مشکلات ساخته اند.

دکتر محمد رضا ایمانی، روان شناس اجتماعی در گفتگو با سیناپرس گفت: شبکه های اجتماعی نقش بسیار سازنده و مفیدی در اطلاع رسانی و آگاهی رسانی مردم نسبت به برخی از مسایل اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و …. دارند9. به عنوان مثال چندی پیش مادر خراسانی که کودک خردسال خود را مورد اذیت و آزار قرار می داد تا کسب درآمد کند، از طریق شبکه های اجتماعی شناسایی شد و بلافاصله قوه قضاییه به این مساله ورود پیدا کرد و با دستگیری مادر، کودک در اختیار سازمان بهزیستی قرار گرفت.  

این مدرس الگوهای رفتاری افزود: شبکه های اجتماعی شمشیر دو لبه ای هستند که علاوه بر معایب، مزایای فراوانی دارند؛ اگر به درستی از شبکه های اجتماعی استفاده شود، مردم می توانند از سواد و دانش این ابزار بهره مند شوند اما اگر به درستی از شبکه های اجتماعی استفاده نشود، مردم قربانی اطلاع رسانی های نادرست فضای دیجیتالی خواهند شد.

وی اظهارداشت: هم اکنون منبع اصلی خبر اغلب مردم ایران شبکه های اجتماعی است. در حالی که تمام شبکه های اجتماعی اطلاع رسانی دقیق و درستی به مردم ارایه نمی کنند. تنها اخباری سند محسوب می شوند که از طریق مراجع رسمی و دقیق مانند خبرگزاری ها ، روزنامه ها و رسانه ملی منتشر شوند. هرچند اکنون رسانه ملی به علت اینکه توسط برخی افراد سیاسی مدیریت می شود، اطلاع رسانی محدودی به مردم ارایه می کند. این مساله به نوبه خود باعث بی اعتمادی مردم نسبت به رسانه ملی شده است؛ در حال حاضر میزان پیگیری اخبار صدا و سیما از سوی مردم به شدت کاهش یافته و دیگر اخبار این رسانه مورد اقبال جامعه نیست.

به گفته وی، رسانه ملی از جمله رسانه هایی است که  باید بتواند همه افکار، عقاید و نظرات، دیدگاه ها، پوشش ها، جنسیت ها و خصوصیت یک جامعه هشتاد و چند میلیونی را نمایش دهد. زمانی که این رسانه نتواند به رسالت واقعی خود عمل کند، ورشکسته و محدود می شود.

تفکرهای منفی که توسط شبکه‌های اجتماعی جابه جا می‌شود

هرچند انتشار زود هنگام و نقد این اخبار از سوی کاربران شبکه های اجتماعی، صدای اعتراض  ها و مطالبات مردم را به گوش مسوولان می رساند اما می توانند تاثیرات منفی و جدی بر نهاد خانواده و فرهنگ ایرانی و اسلامی داشته باشد.

ایمانی در این خصوص  نیز به سیناپرس گفت: هرچند شبکه های اجتماعی، مزایای بسیاری دارند اما همراه با برخی معایب هستند. شبکه های اجتماعی می تواند جامعه را از استانداردها و الگوهای به سامان دور کند و به سمت مشکلات و پدیده های نامناسب پیش ببرد. مثلا شبکه های اجتماعی تاثیر زیادی به روی الگوی پوشش زنان و مردان دارد؛ اکنون شاهد تغییر پوشش زنان و مردان ایرانی هستیم. پوششی که متناسب با الگوهای فرهنگی، ملی و اسلامی ایران نیست.

این روان شناس اجتماعی خاطرنشان کرد: علاوه بر این، شبکه های اجتماعی ذائقه، رفتار و خصوصیت و تعاملات اجتماعی مردم را تغییر داده اند. مثلا امروزه با طرح مباحث مارکتینگ و درآمدزایی در شبکه های اجتماعی، ذائقه مردم به سمت فست فودها و غذاهای رستوران ها و الگوی زندگی متفاوت تر تغییر پیدا کرده است.

وی ادامه داد: جدا از این مسایل، امروزه در شبکه های اجتماعی با چالشی مانند سوء استفاده جنسی مواجه هستیم. این چالش فرهنگی اکنون از سوی برخی از افراد مشهور در شبکه های اجتماعی مطرح و عده ای نیز به علت ناآگاهی آن را حمایت می کنند و تحت تاثیر آن فرد قرار می گیرند. این مساله بحران عظیمی در فرهنگ ایرانی ایجاد می کند و می تواند روی شکل دهی الگوی فرهنگی جامعه تاثیر بگذارد و حتی منجر به ایجاد خشونت علیه زنان شود و نگاهی زشت و عقب افتاده ای نسبت به زن ایجاد کند.

این مدرس الگوهای رفتاری افزود: این نگاه که زن برای کسب لذایذ مردها آفریده شده، بسیار سخیف و زشت است. زنها نیز مانند مردها هستند با خصوصیات و الگوهای خاصی که خداوند آنها را آفریده است. زن نیازهای مکمل مرد دارد. ما نمی توانیم توانایی ها، استعدادها، شعور، شخصیت، دانش و خرد زنان را نا دیده بگیریم. هرچند متاسفانه اکنون برخی از زنان این نوع نگاه را پذیرفته اند که باید شکار شکارچیان هوسران باشند.

وی در پاسخ به این سوال که آیا با محدود ساختن شبکه های اجتماعی، باری از مشکلات جامعه رفع می شود یا خیر، گفت: با محدود ساختن شبکه های اجتماعی راه به جایی نخواهیم برد. باید آگاهی، سطح شعور، سواد و دانایی مردم را افزایش دهیم. خود به خود مردم با کسب آگاهی و دانش، زندگی شان را بدون داشتن مشکلی پیش خواهند برد. مردم در صورت نبود آگاهی، دچار مشکل می شوند و قادر نخواهند بود میان خوب و بد را تمیز دهند. در نهایت دچار ماجرایی می شوند که جز ابراز تاسف برای آنها عایدی ندارد. در حالی که ما با آگاهی دادن، باعث می شویم افراد با کسب تجربه تلخ وارد زندگی نشوند.

گزارش :فرزانه صدقی

No tags for this post.