تحقیق زبان‌شناسان درباره عبارت‌های بله و خیر
به نظر می رسد که واژه های "بله" و "خیر" ساده ترین عبارات قابل درک هر زبان باشند، اما رفتار واقعی و تفاسیر آن ها به نحو شگفت آوری دشوار است. در مقاله ای که به تازگی در مجله علمی Language به چاپ رسیده است، دو زبان شناس به بررسی کارکردهای واژه های "بله" و "خیر" پرداخته اند و نشان داده اند که درک این واژه ها منجر به بینش های جدید در رابطه با درک پرسش ها و اظهارات کلی تر می شود.
فلوریس رولافسن، از دانشگاه آمستردام، و دونکا فارکاس، از دانشگاه کالیفورنیا، به جمع اوری پاسخ های دوقطبی هر زبان پرداختند و از آنها برای توضیح الگوی پیچیده توزیعی خود استفاده کردند. به عنوان مثال جواب های "بله، این گونه است" یا "خیر، این گونه نیست" می تواند پاسخ قابل قبولی به سوال "آیا این در بسته است یا بسته نیست؟" باشد، اما برای سوال "آیا این در باز است یا بسته است" نمی تواند مقبول باشد. به علاوه، زیر یا بم بودن صدایی که در هنگام تلفظ یک جمله استفاده می شود می تواند انتخاب پاسخ مناسب "بله" یا "خیر" به آن جمله را تحت تاثیر قرار دهد.
نحوه انتخاب این گونه پاسخ های کوتاه نیز به مقدار زیادی متاثر از دو قطبی بودن سوال پرسیده شده است. برای مثال هر دو پاسخ "خیر، او تماس نگرفته است" یا "بله، او تماس نگرفته است" برای پاسخ دادن به پرسش "آیا بن امروز تماس گرفته است؟" قابل قبول است و هر دو این پاسخ ها که به این جمله داده می شده پاسخ های مثبت است، اما اگر بخواهیم به پرسش "آیا بن امروز تماس گرفته است" پاسخ مثبت دهیم نمی توانیم بگوییم "خیر، او تماس گرفته است" بلکه باید بگوییم "بله، او تماس گرفته است". در این جاست که پیچیدگی های واژه های "بله" و "خیر" مشخص می شود.
یافته های رولافسن و فارکاس مبتنی بر اطلاعات پیشین در رابطه با معانی و مدل های گفتمان و همچنین بررسی های کمی در رابطه با چگونگی قضاوت سخنگویان به پاسخ های متفاوتی است که به یک سوال داده می شود. چارچوبی که این دو زبان شناس ساخته اند نه تنها به توضیح نحوه انتخاب این پاسخ های متفاوت و چگونگی تفسیر آنها در زبان انگلیسی می پردازد بلکه پیش بینی می کند که به احتمال زیاد این پاسخ های دو قطبی در زبان های دیگر هم یافت می شود. این چارچوب در زبان های فرانسوی، آلمانی، رومانیایی و مجارستانی نیز بکار برده می شود و ساختار این زبان ها به گونه ای است که در آن ها مانند زبان انگلیسی پاسخ های دو قطبی زیادی وجود دارد.
No tags for this post.
