مقصر ناکامی شبکه های اجتماعی داخلی کیست؟

 این شبکه های اجتماعی همچنین، بر تحولات سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی مردم دنیا تاثیر گذاشته و به عظیم ترین ویترین تبلیغاتی برای کمپانی های بزرگ دنیا تبدیل شده اند.البته، ظهور شبکه های اجتماعی در جهان پدیده ای جدید نیست اما، اگر بخواهیم به فعالیت این شبکه ها در کشورمان نگاهی بیندازیم، درخواهیم یافت که آنها از ده سال پیش فعالیت خود را در میان کاربران ایرانی آغاز کرده اند.

براساس مطالعاتی که در مرکز ارتباطات Annenberg وابسته به دانشگاه پنسیلوانیا بر روی شبکه های اجتماعی انجام شده با وجود مسدود بودن بسیاری ازشبکه های اجتماعی، حضور ایرانی ها در فضاهایی از جمله فیس بوک، توئیتر، اینستاگرام و البته شبکه های ارتباطی اینترنتی مانند Viber،WhatsApp و…به وضوح دیده می شود.

طبق آمار منتشر شده از سوی این مرکز، 4 میلیون ایرانی در فیس بوک عضو هستند و از این تعداد 59 درصد کاربران ایرانی روزانه چندین بار صفحات خود را چک می کنند. علاوه بر فیس بوک با گسترش شبکه های اجتماعی دیگر نظیر وایبر، لاین و سایر شبکه های اجتماعی موبایلی، ایرانیان در این فضا حضور پررنگ تری نسبت به سابق داشته اند.

بر این اساس، مرکز Alexa رتبه پایگاه اینترنتی ارائه دهنده خدمات وایبر بین سایت های محبوب ایرانی را 764 و رتبه جهانی آن را 5 هزار و 631 معرفی کرده است. با همین رتبه Alexa  توضیح داده است که ایرانی ها بزرگترین گروه مخاطبان وایبر را در جهان تشکیل می دهند. در بررسی های این مرکز، امتیازدهی اینترنتی اعلام شده است که 1/11 درصد از تمام مشترکان سرویس پیام رسان وایبر ایرانی هستند و پس از آن امریکایی ها با 2/7 درصد قرار گرفته اند.

با این حال اگرچه ورود اینترنت و شبکه های اجتماعی به ایران ماجراهای بسیاری را با خود به همراه داشته اما، سوالی که در اینجا مطرح می شود این است که علیرغم علاقه ایرانیان به استفاده از فضای شبکه های اجتماعی چرا شبکه های اجتماعی ایرانی در کشورمان با استقبال مواجه نشده اند؟

دکتر حسن نجفی سولاری در رابطه با دلیل محبوب بودن شبکه های اجتماعی جهانی در میان کاربران ایرانی به سینا پرس گفت: اساسا ما ایرانی ها تکنولوژی را از سایر کشورهای پیشرفته عاریه گرفته و خودمان خلق کننده آن نبوده ایم بلکه، دیگران آن را ایجاد کرده اند و ما تنها از این تکنولوژی بهره برداری کرده ایم.

مشاور مرکز ملی فضای مجازی افزود: موضوع زیرساخت های توانمندسازی از دیگر دلایل قدرت شبکه های اجتماعی جهانی است. به این معنا که کشورهای صاحب نام در این حوزه زیرساخت هایی قوی و امکانات وسیعی دارند. از این رو، نمی توان انتظار داشت که شبکه های اجتماعی ایرانی به مثابه آنها عمل کنند. علاوه بر این، خدمات مطلوب و مشتری محوری از ویژگی ها شبکه های اجتماعی مطرح دنیاست که چون کاربران تصور می کنند می توانند خدمات گسترده ای را به صورت رایگان دریافت کنند، این فضا برایشان جذابیت دارد.

این کارشناس فضای مجازی تصریح کرد: نکته بعدی بحث دسترسی های متعدد ملی و بین المللی است  که در این شبکه ها برای افراد ایجاد شده و از طریق امکانات ارتباطی گسترده ای که فراهم شده است کاربران را به شبکه ها و اطلاعات جهانی متصل می کند.

نجفی سولاری در ادامه گفت: علاوه بر این دلایل که باعث برند شدن شبکه های اجتماعی خارجی شده است مشکلاتی نیز در ناکامی شبکه های اجتماعی بومی تاثیرگذار است. اولین موضوع طراحی این شبکه هاست که مشکل اساسی دارد. علاوه بر آن سرویس هایی که در شبکه های اجتماعی داخلی تعریف می شود، کامل و جامع نیست و تمامی نیازهای کاربران را در بر نمی گیرد.

وی مشکل نرم افزاری و کندی ارسال پیام را از دیگر معایب شبکه های بومی دانست و ادامه داد: علاوه بر تمامی مسائل یاد شده موضوع عدم احساس امنیت در فضاهای بومی از مهمترین مشکلاتی است که در فضای مجازی با آن رو به رو هستیم. به این معنا که کاربر احساس می کند در صورت استفاده از فضاهای مجازی بومی، اطلاعاتش از طریق دیتاسنتر این شبکه ها در دسترس نهادهای دولتی و دیگر اشخاص قرار می گیرد.

نجفی سولاری ادامه داد: نکته مهم دیگر در این حوزه تبلیغات است. رسانه ملی و مطبوعات برای معرفی این شبکه های بومی تلاشی نمی کنند و کاربران هم علاقه چندانی به حمایت از آنها ندارند.

این کارشناس رسانه افزود: برای ایجاد یک شبکه اجتماعی قدرتمند تنها تجهیزات کافی نیست. چرا که، علاوه بر آن داشتن دانش زیرساختی، طراحی، نرم افزاری، بازاریابی، برندسازی و… همه و همه در کسب موفقیت در این عرصه ضروری است. این در حالیست که در کشور ما اصلا رشته تحصیلی دانشگاهی در این حوزه وجود ندارد و کسانی هم که اطلاعاتی دارند عمدتا اطلاعاتشان در حد کاربری است که به عقیده من یکی از ضعف های اساسی که نمی گذارد ما به رقابت با غول های جهانی بپردازیم همین موضوع است.

وی بیان کرد: علاوه بر این یک ضعف حاکمیتی هم در این عرصه وجود دارد به این معنا که در کشور ما در حوزه شبکه های اجتماعی اصلا حقوق، اصول و منشوری تدوین نشده است.

مشاور مرکز ملی فضای مجازی در ادامه به بحث سواد رسانه ای و فرهنگ سازی پیرامون آن در بین تک تک افراد جامعه و کاربران فضای مجازی اشاره کرده و افزود: در نهایت تلاش برای رسیدن به وضع مطلوب همگرایی در چهار سطح را می طلبد. حاکمان نظام، روسای سه قوه و اعضای شورایعالی فضای مجازی در سطح اول، دولت و نهادهای دولتی در سطح دوم، بخش خصوصی در سطح بعد که باید با اعتماد به این حوزه و سرمایه گذاری موجب رونق آن شود و در آخر هم آحاد افراد جامعه باید برای رسیدن به نقطه مطلوب تلاش کنند.

No tags for this post.