حشره‌کش سرخسی!

حشره کش ها جزو موادی هستند که برای دفع آفات گیاهی، به مقدار زیادی در کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرند. ولی به دلیل خطرات بسیار زیادی که این آفت کش ها برای سلامتی سایر موجودات زنده و همچنین تمامیت محیط زیست دارند، تلاش هایی بین المللی برای کاهش میزان استفاده از آن ها در جریان است. در این راستا استفاده از ترکیب های طبیعی مشتق شده از خود گیاهان، به دلیل توانایی بالا در کنترل آفات، سازگاری بیشتر با محیط زیست و کم خطر بودن برای انسان و پستانداران، جایگاه ویژه ای پیدا کرده است.

یکی از مهم ترین این ترکیبات، «اکدیستروئیدها» هستند که بنا بر اعتقاد دانشمندان، گیاهان خانواده سرخس قادر به تولید مقادیر قابل توجهی از آن ها می باشند. این ترکیبات دارای ساختاری مشابه با هورمون پوست اندازی حشرات بوده و بر تغذیه حشرات گیاه خوار اثر می گذارند. ترکیبات اکدیستروئید موجب اختلال در رشد و نمو، بدشکلی، عقیم شدن و در نهایت مرگ حشرات می شوند.

پژوهشگرانی از دانشگاه تربیت مدرس به منظور بررسی خاصیت کنترلی عصاره الکلی نوعی سرخس بر روی یکی از آفات مهم گیاهان خانواده کلم به نام «شب پره پشت الماسی» تحقیقی را به انجام رسانیده اند که نتایج آن طی مقاله ای علمی پژوهشی در نشریه «تحقیقات گیاهان دارویی و معطر» جلد 31 شماره 1 به چاپ رسیده است.

برای انجام این پژوهش نمونه هایی از سرخس ذکر شده که به «سرخس شترمرغی» معروف است از شهرستان مرزن آباد مازندران جمع آوری گردیده است. همچنین پرورش و ایجاد کلونی شب پره مورد نظر نیز برای انجام آزمایش مورد بحث، در مرکز تحقیقات باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران انجام شده است.

نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که عصاره متانولی سرخس شترمرغی، دارای اثر کشندگی روی گونه شب پره مورد آزمایش بوده و این تاثیر با توجه به غلظت عصاره و همچنین زمان قرار گرفتن در معرض عصاره، تغییر می کند. استفاده از عصاره متانولی سرخس مورد نظر در رژیم غذایی لارو شب پره پشت الماسی، سبب افزایش مرگ و میر در دوره لاروی و شفیرگی و در نتیجه کاهش تعداد حشرات کامل می گردد.

طبق اظهارات محققین، آزمایش های انجام شده در این پژوهش بیان می کند که استفاده از غلظت های مختلف عصاره متانولی سرخس شترمرغی، باروری و بارآوری شب پره مورد آزمایش را به شدت کاهش داده است. استفاده از عصاره مذکور در مرحله لاروی، سبب ضعیف شدن حشرات کامل و همچنین اتمام ذخیره تخم حشره ذکرشده گردیده و میزان تخم ریزی را به شدت کاهش می دهد.

این پژوهشگران به عنوان نتیجه گیری نهایی مطالعه خود به این نکته اشاره کرده اند که استفاده ترکیبی و تلفیقی از روش های مختلف کنترل آفات، با محوریت استفاده از ترکیبات طبیعی مشتق از گیاهان، مناسب ترین راه حل برای کاهش مصرف سموم شیمیایی در اکوسیستم های کشاورزی به نظر می رسد. از این رو باید به این شیوه کنترل و مبارزه با آفات توجه ویژه ای مبذول گردد.

منبع: تابع بردبار، ف. و محرمی پور، س. 1394. خصوصيات حشره كشي و ضدتغذيه اي عصاره متانولي گياه سرخس شترمرغي (Matteucia struthiopteris (L.) Tod) بر شب پره پشت الماسي (Plutella xylostella L). دوماهنامه علمی پژوهشی «تحقیقات گیاهان دارویی و معطر» جلد 31 شماره 1

لینک مجله

No tags for this post.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا