مبارزه جهانی با باکتری های مقاوم در برابر آنتی بیوتیک

با وجودی که پس از کشف پنیسیلین در سال 1928 میلادی ، زندگی انسان های بسیاری نجات داده شده و افراد زیادی از مرگ رهایی پیدا کرده اند اما استفاده بی رویه از آنتی بیوتیک ها باعث شده تا امروزه برخی از بیماری ها نسبت به این داروها مقاوم شوند .

بر اساس گزارش سازمان بهداشتی هلند ، یکی از بیماران هلندی در بیمارستان دچار عفونت شد که ناشی از یک باکتری خطرناک بوده و بدنش نسبت به آنتی بیوتیک مقاومت نشان داده و درمانش با مشکلی جدی روبرو شده بود . همسر این بیمار در این رابطه چنین توضیح می دهد : ” در بیمارستان ؛ پزشکان فهمیدند که یک باکتری خطرناک مقاوم به آنتی بیوتیک در بدن همسرم است . او و چهار نفر دیگر که چنین مشکلی را داشتند باید قرنطینه می شدند . این شرایط برای او و ما بسیار سخت بود چون او اجازه ملاقات با هیچ کس را نداشت .”

لازم به ذکر است که باکتری های مقاوم به آنتی بیوتیک ها می توانند زندگی انسان ها را به خطر بیاندازند. این خطر، افرادی که مقاومت بدنشان پایین است را بیشتر تهدید می کند چرا که در این حالت باکتری در بدن پخش شده و از بین بردن آن سخت تر می شود .

با توجه به این مساله که هنوز مشخص نشده چگونه باکتری ها در برابر این داروها مقاوم می شوند، یک پروژه تحقیقاتی اروپایی در حال بررسی راه های مقابله با مقاوم شدن باکتری ها نسبت به آنتی بیوتیک ها است .

ویلیام ون اسکالیک (Willem van Schaik) پروفسور میکروبیولوژی از مرکز پزشکی دانشگاه اوترخت (Utrecht) واقع در هلند و از هماهنگ کنندگان پروژه EVOTAR  که به تحقیق در زمینه فعالیت باکتری ها می پردازد ، در این رابطه چنین توضیح می دهد : ” این باکتری ها می توانند باعث عفونت مجاری ادراری یا عفونت جریان خون شده و برای بیمارانی که وضعیت وخیمی دارند ، خطرناک باشد . به جهت مقاوم شدن باکتری ها ، پزشکان از گزینه های درمانی زیادی برای از بین بردن چنین عفونت هایی برخوردار نیستند .

 پزشکان هشدار می دهند که این مشکل در اروپا ، به ویژه در مناطق جنوبی آن ، به سرعت در حال رشد است . احتمالا مشکل از افزایش استفاده بیش از حد از آنتی بیوتیک ها و وضعیت نامناسب بهداشتی بیمارستان ها ایجاد شده باشد .

مارک بونتن (Marc Bonten) متخصص میکرو بیولوژیست بالینی از مرکز پزشکی دانشگاه اوتریخت  برای چنین مشکلی، سه راه حل مطرح کرده  و می گوید : ” حل این مشکل رویکردی چند جانبه را  نیازمند است . اول ، استفاده و مصرف آنتی بیوتیک ها باید عاقلانه تر و محدودتر شود . دوم ، وضعیت بهداشتی بیمارستان ها و مراکز بهداشتی باید بهبود پیدا کند و سوم، پژوهشگران و دانشمندان باید آنتی بیوتیک های جدیدی را پیدا کنند که قادر به مقابله با باکتری های مقاوم باشند چرا که این نوع باکتری ها دیگر با داروهای فعلی از بین نمی روند . “

گفتنی است که بر اساس نظر کارشناسان ، برخی از باکتری ها در طول هزاران سال به طور طبیعی در برابر آنتی بیوتیک ها مقاوم شده اند . پژوهشگران در تلاش هستند تا بدانند که چگونه این طیف ، اکنون به باکتری های بیماری زا در انسان تبدیل شده اند .

پروفسور ویلیام ون اسکالیک در رابطه با این موضوع  می گوید : ” ما باید بفهمیم چگونه این ژن های مقاوم ، می تواند از باکتری های موجود در خاک و آب به باکتری های بیماری زا در انسان انتقال پیدا کنند . در واقع در حال حاضر ما دلیل قطعی  این مساله را نمی دانیم و اگر این موضوع کشف شود می توانیم از گسترش مقاومت باکتری ها جلوگیری کنیم . “

از سوی دیگر و به موازات این تحقیقات ، گروهی از پژوهشگران در پاریس به صورت جداگانه در حال بررسی راه حلی برای مقابله با باکتری های مقاوم و آسیب ناپذیر هستند .

به اعتقاد پژوهشگران ، بیماری که آنتی بیوتیک مصرف می کند ، داروی آنتی بیوتیک تا رسیدن به روده بزرگ خوب عمل خواهد کرد اما در روده بزرگ  بیماران ،آنتی بیوتیک ها   بسیاری از باکتری های خوب را نیز از بین می برند و این عمل باعث گسترش باکتری های مقاوم می شود . بنابراین باید پیش از اینکه آنتی بیوتیک به روده بزرگ برسد ، فعالیت آن را متوقف ساخت .

پیر آلن باندینلی (Pierre-Alain Bandinell) مدیر ارشد تجاری گروه پژوهشی دا ولترا (Da Volterra) پاریس در این رابطه چنین توضیح می دهد : تعداد زیادی باکتری بسیار مهم در روده بزرگ وجود دارد که بنا بر اعتقاد بسیاری از دانشمندان تعداد این باکتری ها از تعداد سلول های بدن بیشتر است . در واقع آنتی بیوتیک های باقی مانده زمانی که به روده بزرگ می رسند ، با کشتن این باکتری ها تعادل باکتریایی دستگاه گوارشی را به طور کامل مختل می کنند .

او در ادامه اظهار داشت : ” یکی از راه حل های پیشنهادی در این رابطه ،  مصرف کپسولی است که همراه با آنتی بیوتیک باید مصرف شود تا بازمانده این دارو را خنثی کند . این کپسول، در روده بزرگ حل شده و بقایای آنتی بیوتیک را به خود جذب می کند و مانع از مختل شدن تعادل باکتریایی دستگاه گوارش می شود . عمل این کپسول همانند کارکرد یک اسفنج خواهد بود . این همان چیزی است که ما باید با آنتی بیوتیک همراه کنیم . “

قابل ذکر است که این داروی جدید ساخته شده ، تاکنون دو آزمایش بالینی را با موفقیت گذارنده است و قرار است  به زودی پژوهشگران آن را بر روی بیماران آزمایش کنند . دانشمندان  امیدوار هستند که با کمک این روش ، نتیجه لازم را در برابر مقاومت آنتی بیوتیک ها به دست آورند .

منبع

No tags for this post.