زمزمه حذف مدارس تیزهوشان و نمونه دولتی

به گزارش سیناپرس به نقل از ایرنا، زمزمه حذف مدارس تیزهوشان و نمونه دولتی و یا به عبارتی حذف آزمون برای دانش آموزان ابتدایی آماده ورود به دوره اول متوسطه در این مدارس، نظرات گوناگونی به دنبال داشته که نقطه مشترک همه آنها نه حذف سمپاد بلکه اصلاح شیوه های آزمون و پذیرش در این مدارس است.

آنطور که منابع رسمی اعلام کرده اند در آزمون مدارس سمپاد از 250 هزار داوطلب شرکت کننده تنها 15 هزار نفر پذیرفته می‌شوند یعنی از 16 نفر یک نفر و در مدارس نمونه دولتی هم 350 هزار داوطلب هستند که 50 هزار نفر پذیرفته می‌شوند یعنی از هر هفت نفر یک نفر.
داستان از اینجا آغاز شد که وزیر آموزش و پرورش در پیامی توییتری اعلام کرد: 'دانش‌آموزان، اسیر آزمون‌های مداوم هستند، از آزمون‌های ورودی مدارس تا کنکور، ما اضطراب را در روح آنها نهادینه کرده‌ایم، گام نخست، حذف آزمون‌های بی‌ثمر در دوره ابتدایی است'.
اینکه وجود آزمون های گوناگون در دوره های مختلف تحصیلی و همچنین تفکیک مدارس از یکدیگر، موجب ایجاد استرس و نگرانی برای خانواده ها و دانش آموزان شده، مطلبی است که پیش از این، بارها و بارها از سوی کارشناسان آموزشی و بخصوص روان شناسان اعلام شده بود .
تفکیک مدارس از یکدیگر و ورود تنها درصد اندکی از آنها به مدارس خاصی همچون سمپاد یا نمونه های دولتی و حتی غیر انتفاعی ها، از جنبه های مختلف قابل نقد است.
اینکه خروجی این مدارس، دانش آموزان نخبه و شمار قابل توجهی از آنها آینده ساز کشور هستند شکی نیست اما دیدن نیمه خالی لیوان هم خالی از لطف نیست .
بخش قابل توجهی از دانش آموزانی که آماده ورود به این دست از مدارس هستند از طرف خانواده تحت فشار قرار می گیرند که باید حتما در آزمون های ورودی قبول شوند، که اگر پذیرفته شوند باز تحت فشار های نظام آموزشی حاکم بر این دست از مدارس قرار می گیرند و اگر پذیرفته نشوند تصور می کنند که از بقیه دانش آموزان، عقب تر و کم استعدادتر هستند و همین می تواند آنها را تحت فشارهای روحی و روانی قرار دهد.
شماری از والدینی که دانش آموزان خود را روانه این دست از مداس و بویژه مدارس سمپاد می کنند از کرده خود پشیمان می شوند؛ از اینکه مدرسه، انتظارات بیش از توان از آنها دارد، ضمن اینکه توقع خود خانواده ها هم پس از ورود فرزندانشان به این مدارس، بالا می رود و انتظار موفقیت قطعی آنها در کنکور و پذیرفته شدن در یکی از بهترین رشته ها و بویژه پزشکی را دارند.
البته برخی از صاحبنظران معتقدند حذف مدارس سمپاد و نمونه دولتی موجب میدان گیری مدارس غیر انتفاعی می شود که این هم جای تامل دارد.
وزیر آموزش و پرورش در تایید تصمیم وزارتخانه خود برای حذف ازمون های مدارس سمپاد و نمونه گفته است: ' می خواهیم فضای مدرسه را برای بچه ها باز کنیم، دانش آموزان با آزادی بیشتری دوران تحصیل خود را سپری کنند، می خواهیم آنها کودکی را آنگونه که ما تجربه کرده ایم تجربه کنند، اگر دانش آموزان از بچگی خود لذت ببرند می توانند در آینده افراد موفقی باشند'.

حذف آزمون سمپاد به شرط تقویت مدارس دولتی
یک کارشناس ارشد مشاوره تحصیلی و دانش آموخته دکترای تعلیم و تربیت در این زمینه گفت: همه دنیا مدارسی همچون مدارس سمپاد را در اختیار دارند، در کشور ما فقط نیاز به بازنگری دارد.
محمد اکبرنژاد یادآور شد: طرح حذف آزمون از مدارس سمپاد و نمونه دولتی، طرح خوبیست به شرطی که منجر به میدان گرفتن مدارس غیر انتفاعی نشده و در کنار آن مدارس دولتی هم تقویت شوند.
مدیر مدرسه استعدادهای درخشان برازنده مقدم یزد اضافه کرد: در نظامهای تعلیم و تربیتی جهان، تطور مدارس در سه طیف و طبقه، شامل مدارس تیز هوشان (ویژه دانش آموزان تیزهوش مشتمل بر حداکثر تا 2% از کل دانش آموزان)، مدارس عادی و مدارس استثنایی (ویژه دانش آموزان عقب مانده ذهنی مشتمل بر حداکثر تا 2% از کل دانش آموزان) پذیرفته است.
وی گفت: سیاستها، باورها و برنامه های این کشورها با هرگونه تقسیم بندی و طبقه بندی مدارس عادی مخالفت دارد چرا که معتقدند توزیع نرمال دانش آموزی در مدارس عادی ضرورتی اجتناب ناپذیر بوده و هرگونه دستکاری و طبقه بندی فراتر از این سه طیف، منجر به طبقه بندی های اجتماعی در لایه های فرامدرسه ای نیز خواهد شد و عملا عدالت آموزشی را زیر سوال خواهد برد.
به گفته وی وضعیت کنونی بهره گیری جهانی از نظام ویژه پرورش استعدادهای درخشان نشان می دهد که حدود 60 درصد از کشورهای جهان، از جمله هشت کشور توسعه یافته فراصنعتی و نیز چین، برزیل، استرالیا و آفریقای جنوبی، از راهبرد تفکیک برای پرورش استعدادها بهره می برند و به نظر می رسد با گذشت زمان، کشورهای بیشتری به جرگه بهره گیری از نظام ویژه تفکیکی می پیوندند.

این کارشناس ارشد مشاوره تحصیلی، عکسی از نقشه جهان و وضعیت مدارس کشورهای مختلف که ضمیمه این گزارش است ارائه کرد و یادآور شد: این نقشه، نیمرخ جهانی بهره گیری از نظام ویژه پرورش استعدادهای درخشان و نخبگان را به تصویر می کشد.
اکبرنژاد افزود: مناطقی که با رنگ سیاه متمایز شده اند، کشور هایی هستند که از هر دو راهبرد تلفیق و تفکیک در پرورش استعداد استفاده می کنند، مناطق خاکستری رنگ کشورهایی که فقط از راهبرد تلفیق استفاده می کنند و از کشورهای سفید رنگ اطلاعات موثقی در دست نیست.
وی اظهار داشت: بنابر این در ارتباط با توجه به نخبگان دانش آموزی و استعدادهای درخشان، که در زمره سرمایه های ماندگار کشورها به شمار می آیند، اتفاق نظر بسیار بالایی در بین علمای تعلیم و تربیت و سیاستگذاران آموزش و پرورش جهانی وجود دارد.
این دانش آموخته دکترای تعلیم و تربیت تصریح کرد: آنچه مورد اختلاف نظر است نحوه شناسایی و هدایت استعدادهای برتر است که مکانیزمهای متکثری در کشورها برای این مهم وجود دارد.
اکبرنژاد تاکید کرد: آنچه در کشور کنکور زده و به تبع آن خانواده های کمال گرا و تفوق طلب ما بوجود آمده این است که غالب آزمونها و ابزارهای سنجشی ما با تکیه بر جنبه های خاصی از هوش و استعداد (با تاکید بر هوشهای ریاضی و ادبی) از جنبه های دیگر هوش نظیر موسیقیایی، جنبشی، هندسی و فضایی، درون فردی، برون فردی، طبیعت گرایی، معنوی و اخلاقی غفلت کرده است.
به گفته وی آزمونهای ورودی مدارس سمپاد بیشتر به آزمونهای پیشرفت تحصیلی شبیه شده که محور آن تست و آزمونهای چندگزینه ای است که بیشتر تیزکوشی را می سنجد نه تیزهوشی را!! .
وی یادآور شد: این نقیصه، موجب شده تا مافیای آموزشی در قالب موسسات آزمونگر، کتب تستی و کمک درسی، آموزشگاههای علمی آزاد، تدریسهای خصوصی و مشاوره های غیرکارشناسی و زیرزمینی به شدت فضای آموزشی و تربیتی جامعه دانش آموزی را مخدوش نموده و توجه به سایر ساخت های تعلیم و تربیت نظیر تربیت سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، اخلاقی و… بویژه در دوره ابتدایی به جد در معرض خطر قرار گیرد.
این مشاور تحصیلی گفت: نتیجه آن چیزی جز دانش آموزان و خانواده های مضطرب، آشفته، استرس زده و استرس زا نیست و به وضوح این وضعیت را در جامعه نظاره گر شده ایم.
وی افزود: چاره کار، پرهیز جدی از طبقه بندی های دانش آموزان در طیف عادی، تقویت بیشتر مدارس عادی، تغییر اساسی و بنیادی در آزمونهاس مدارس استعدادهای درخشان و توجه به سایر ابعاد هوشی دانش آموزان سرآمد در این آزمونها و به تبع آن ایجاد هنرستانهای فنی و ورزشی و موسیقی و استعدادهای درخشان است.
به گفته وی اگر غیر از این باشد حذف مدارس سمپاد دوره اول، نه تنها اوضاع را بهتر نخواهد کرد بلکه مستقیما به نفع مدارس غیردولتی و گسترش مافیای کنکوری کشور خواهد شد و در این میان دانش آموزان خانواده های محروم و لازم التوجه که بضاعت لازم در پرداخت شهریه مدارس غیردولتی را ندارند مورد ظلم مضاعف قرار میگیرند که این، خود در تناقض با اصول عدالت اجتماعی و آموزشی میباشد.
وی اضافه کرد:تجربه نیز نشان داده که مکانیزمهای نظارتی و تنبیهی وزارت آموزش و پرورش به دلیل سهم داشتن تصمیم سازان و تصمیم گیران امر در مدارس غیر انتفاعی و خصوصی و آموزش از راه دور و رانتهای بدست آورده از موقعیت های فعلی یا قبلی شان در پستهای مدیریتی آموزش و پرورش، بسیار ضعیف و ناکارآمد و نخ نما شده است.
وی نمونه آن را اطلاعیه های رسمی و غیررسمی مدارس غیرانتفاعی در روزهای اخیر و بعد از تصویب حذف آزمونهای مدارس خاص دانست که باز بر طبل انجام آزمون ورودی با هر عنوان و لطایف الحیل تاکید دارند.

 کودکان ما باید کودکی کنند
رییس سابق اداره آموزش و پرورش استعداد های درخشان و دانش پژوهان جوان یزد که اول بهمن ماه امسال به افتخار بازنشستگی نائل آمد و 33 سال فعالیت در آموزش و پرورش و 11 سال فعالیت در سمپاد را در کارنامه خود دارد معتقد است: فرزندان ما باید کودکی کنند و رشد متوازن داشته باشند.
اکرم نجم اظهار داشت: آنها باید در هر سنی از استرس و اضطراب های کذایی به دور باشند.
این مشاور ارشد تحصیلی یادآور شد: دانش آموزان در دوره 6ساله ابتدایی به یک سواد رسمی و عمومی می رسند، جداسازی 2.5درصد این گروه به عنوان افرادی که تحت آموزشهای رسمی، مهارتی و پژوهشی در دوره اول متوسطه قرار بگیرند کار مطلوبی است اما نحوه سوال و گزینش این دانش آموزان باید منطقی و کم استرس باشد.
وی اضافه کرد: البته اگر همه مدارس متوسطه دوره اول، دولتی و غیر خاص شود و وزارتخانه هم این قدرت و شهامت را داشته باشد و امکانات مالی دولت هم اجازه دهد بحث، کاملا متفاوت میشود.
خانم نجم با بیان اینکه دولت در اداره مدارس دولتی هم با مشکلاتی دست به گریبان است گفت: مدیران دلسوز، مردم و خانواده ها سهم عظیمی در اداره مدارس دارند.
وی با انتقاد از آنچه 'دید سرمایه ای مدارس سمپاد به دانش آموزان' خواند انتقاد کرد و افزود: مدعی نیستیم که سمپاد، ایده آل عمل کرده ولی مدعی هستیم که با امکانات موجود، بهترین عملکرد آموزشی و تربیتی، برند مدارس تیزهوشان است.
نجم، حذف مدارس سمپاد را پاک کردن صورت مسئله دانست و تاکید کرد: با حذف دوره اول مدارس سمپاد، عملا غیردولتی های مشتری مدار که به هرقیمتی حاضر به جذب دانش آموز هستند2/5درصد سرمایه انسانی را جذب خواهند کرد و خیلی خوش بینانه با ضریب اطمینان، رشد آموزشی و تربیتی این دانش آموزان در این مدارس 30 درصد خواهدبود.
این کارشناس ارشد مشاوره یادآور شد: ابتدا باید بستر رشد در مدارس دولتی دوره متوسطه اول را فراهم کرد و این مدارس، توانمندی خود را نشان دهند و بعد برای حذف ازمون تیزهوشان اقدام کرد.
وی پیشنهاد داد: در آموزش و پرورش، برنامه محور باشیم و نه سلیقه محور .
خانم نجم به طرح شهاب (شناسایی و هدایت استعدادهای برتر) اشاره و آن را طرحی نوپاست دانست که باید اجازه داد جامع شده، درست اجرایی شود و تا 2 سال آینده اعتلا یابد.
مادر یکی از دانش آموزان یزدی که خود هم فرهنگی است و فرزندش در مدارس سمپاد تحصیل کرده معتقد است: حذف این مدارس و همچین نمونه دولتی به نفع نظام آموزشی کشور نیست به شرطی که در شیوه های پذیرش و هدایت تحصیلی، تجدید نظر شود.
اعظم حسینی با بیان اینکه نباید دانش آموزان را به بهانه اینکه تیزهوش هستند تحت فشار قرار داد اظهار داشت: فرزند من چند سال از عمر خود را در مدارس تیزهوشان به هدر داد، وقتی پذیرفته شد خیلی خوشحال بودیم ولی پس از یکی دو سال پی بردیم که 'آواز دهل شنیدن از دور خوش است'.
وی افزود: فشارهای مدرسه برای گرفتن نمره 20 و توقعات من و خانواده ام موجب شد تا فرزندم از درس و مدرسه زده شود بطوریکه تا پیش از این در مدارس غیر انتفاعی، در زمره دانش آموزان برتر بود اما در مدارس تیزهوشان، دیگر از آن شرایط خبری نبود و فشارهای درسی موجب استرس و افسردگی فرزندم شد.
وی اضافه کرد: همین مسائل موجب شد تا به فرزند دومم حتی اجازه امتحان ورودی تیزهوشان هم ندهم و او را روانه یکی از مدارس غیر انتفاعی کنم و البته راضی هم هستم.
نکته قابل تامل اینکه برخی از خانواده ها فقط از روی چشم و هم چشمی، فرزندان خود را مجبور به شرکت در آزمون ورودی این دست از مدارس می کنند تا پس از پذیرش احتمالی آنها، در برابر اقوام و نزدیکان، فخر فروشی کنند که این از آفت های گریبانگیر نظام آموزشی در این گونه مدارس است.
ختم کلام اینکه وجود مدارس خاص(سمپاد، نمونه و غیر دولتی ها) خوب و مفید است به شرط آنکه موجب بی عدالتی، تاخت و تاز متمولان در فضای آموزشی، ایجاد استرس و نگرانی برای دانش آموزان و خانواده ها و سرخوردگی بخش مهمی از جامعه دانش آموزی و والدین آنها نشود.

No tags for this post.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا