دانش آموزان امروز به تکلیف عیدانه نیازی ندارند

شاید اغلب پدر و مادرهای جوان، تجربه چندان خوشایندی از تکالیف شب عید و ویژه‌نامه‌هایی موسوم به "پیک شادی" در ذهن نداشته باشند. اوایل دهه 70، وزارت آموزش‌وپرورش باهدف اینکه لطمه‌ای به درس دانش آموزان در مدت دو هفته تعطیلات نوروزی وارد نشود، ویژه‌نامه پیک شادی را در هفته آخر اسفند توزیع می‌کرد و هیچ دانش‌آموزی حق نداشت با پیک شادی سفید، 14 فروردین در سر کلاس درس حاضر شود.

این ویژه‌نامه‌ها برای دانش آموزان آن سال‌ها، بیش از آنکه حکم "پیک شادی" را داشته باشد، "پیک غم" بود و غروب 13 فروردین و صفحات خالی که باید تا صبح فردا به‌سرعت تکمیل می‌شدند.

اما این روزها شرایط با دو، سه دهه قبل بسیار تفاوت پیداکرده است. رضوان حکیم زاده، معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش‌وپرورش، با اشاره به تأثیر ناچیز پیک‌های نوروزی در تثبیت و تعمیق یادگیری و با بیان اینکه چاپ هرگونه پیک عید و اجبار خانواده‌ها و کودکان در این زمینه ممنوع است، گفت: طرح «عید و داستان» در سال جاری ادامه پیدا می‌کند و امسال نیز برای انس کودکان با کتاب اجرا می‌شود.

به گفته حکیم زاده، در گذشته، دانش آموزان در طول تعطیلات درگیر چالش‌ تکمیل پیک شادی بودند و معمولاً در آخرین ساعات تعطیلات، با همراهی خانواده پیک را حل می‌کردند.

اکنون آموزش و پروش تصمیم گرفته است که باهدف آشتی دادن کودکان با قصه و داستان، قصه‌خوانی، قصه شنیدن و قصه‌گویی را به‌عنوان تکلیف نوروزی دانش آموزان در ایام نوروز در نظر بگیرد. تقویت مهارت‌های خواندن، شنیداری و گفتاری، پرورش قوه تفکر و خلاقیت، به رسمیت شناختن حق انتخاب دانش آموزان با هدایت و راهبری معلمان، از جمله اهداف این طرح و فعالیت عنوان‌ شده است.

این تصمیم به ترویج فرهنگ کتابخوانی، ارتقاء سرانه مطالعه (بویژه در زمان همراهی والدین با کودکان در کتابخوانی)، آشنایی با داستان ها و قصه های کهن ایران و جهان، کمک شایانی کرده و اثربخشی تربیتی – آموزشی بسیار بیشتری نسبت به انجام اجباری مجموعه ای از تکالیف خواهد داشت.

معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه این طرح کمک می‌کند تا دانش آموزان ضمن انس با کتابخوانی، فرصت پیوند با زندگی واقعی را پیدا کنند، اظهار کرد: مهارت‌های زندگی را باید از دوران کودکی به فرزندانمان منتقل کنیم. اگر در این دوره حساس به جای آموزش مهارت زندگی، دانش آموز را وارد چرخه آموزش‌های پیچیده و پرشمار ذهنی کنیم فرصت طلایی رشد و خلاقیت را از او گرفته‌ایم.

وی با بیان اینکه چاره‌ای جز تحول روش‌های تربیتی در نظام تعلیم و تربیت نداریم و برای دستیابی به توسعه و آبادانی باید بر آن تمرکز کنیم، عنوان کرد: سرمایه‌گذاری برای پرورش و رشد خلاقیت‌ و مهارت باید از دوره پیش دبستانی شروع شود تا در نهایت فارغ‌التحصیلانی را داشته باشیم که در شش ساحت تربیتی مورد تاکید در سند تحول بنیادین، رشد همه جانبه پیدا کرده باشند.

به همین بهانه و با توجه به نزدیک شدن به ایام پایان سال، قصد داریم تکالیف دانش آموزان در تعطیلات سال نو را در چند کشور مورد بررسی قرار دهیم.

هنگ کنگ و کابوس تکالیف سال نو

سال نوی چینی (Lunar New Year) در بیست و سومین روز از دوازدهمین ماه تقویم چینی آغاز می‌شود. سال نو چینی از روز جمعه 16 فوریه (27 بهمن) آغاز می‌شود؛ اما شروع تعطیلات اتفاق خوشایندی برای دانش آموزان هنگ کنگ نیست، چراکه معلمان تکالیف زیادی را برای این تعطیلات در نظر گرفته‌اند.

حجم تکالیف در تعطیلات سال نو به حدی است که گاهی اوقات دانش آموزان مجبور هستند حداقل 7 ساعت در روز را به انجام این تکالیف اختصاص دهند.

کوین یئونگ یون- هونگ (Kevin Yeung Yun-hung) وزیر آموزش‌وپرورش هنگ کنگ از معلمان خواسته است که حجم تکالیف تعطیلات عید دانش آموزان را کاهش دهند. وی اوایل هفته گذشته در جمع خبرنگاران گفت: دانش آموزان در مدت‌زمان تعطیلات سال نو، باید زمان بیشتری را به فعالیت‌های سنتی مانند بازدید از اقوام و دوستان، گردش و تفریح اختصاص دهند.

بریتانیا و چالش تکالیف کریسمس

کوین کورتنی (Kevin Courtney)، دبیر کل اتحادیه ملی آموزش‌وپرورش بریتانیا نیز معتقد است، دانش آموزان در تعطیلات کریسمس نباید درگیر انجام تکالیف اجباری باشند. دانش آموزان بیشتر به بودن در کنار اعضای خانواده، لذت از سفر، تفریح و سرگرمی، و حضور در فعالیت‌های اجتماعی مرتبط نیاز دارند.

به گفته کورتنی، دانش آموزان دبستانی در تعطیلات کریسمس نباید کاری غیر از خواندن کتاب و یادگیری کلمات جدید انجام دهند؛ دانش آموزان مقطع متوسطه هم نباید با حجم بالای تکالیف مواجه شوند و نتوانند از زمان تعطیلات، به‌درستی استفاده کنند.

برخی کارشناسان بریتانیایی معتقدند، اگر تدریس و مشارکت دانش آموزان در فرآیند یادگیری به‌درستی انجام شود، اساساً مشق شب و تکالیف تعطیلات کریسمس غیرضروری خواهد بود. آن‌ها توصیه می‌کنند که والدین در ایام تعطیلات، حداقل 20 دقیقه کتاب، مجله یا روزنامه برای فرزندان خود بخوانند.

آیا تکالیف عیدانه باید ممنوع شوند؟

برخی از کارشناسان آموزشی براین باورند که تکالیف سنتی مربوط به دانش آموزان دهه‌های قبل بوده و دانش آموزان قرن بیست و یکم، با توجه به رشد سریع فناوری‌های نوین، هرلحظه و هر زمان درحال یادگیری هستند.

این گروه از کارشناسان معتقدند که به‌جای تبعیت از یک فرمول ثابت و سختگیرانه برای انجام تکالیف در تعطیلات سال نو، با کمک پلتفرم‌های آموزشی نوین، محتوای آموزشی آنلاین به انتخاب خود دانش آموزان، در اختیار آن‌ها قرار داده شود.  

بهترین نوع تکالیف عیدانه

برای انتخاب تکالیف تعطیلات سال نو باید چند نکته مدنظر قرار بگیرند: این تکالیف نباید برای دانش آموزان و خانواده‌ها استرس ایجاد کنند؛ ایام تعطیلات سال نو بهترین فرصت برای سفر به همراه خانواده است، بنابراین می‌توان محتواهایی آموزشی مرتبط با گردشگری، فرهنگ و رسوم ملی، تاریخ و جغرافیا در اختیار دانش آموزان قرار داد؛ تکالیف عیدانه باید بیشتر متکی بر فعالیت‌های سرگرمی و تفریحی و درعین‌حال، حاوی نکات آموزشی باشند و خلاقیت دانش آموزان را درگیر کنند.

 

 

گزارش: معصومه سوهانی

منابع: telegraph / usatoday / scmp / chroniclelive.co.uk

No tags for this post.