هوشمندسازی کارت های بانکی یا حذف کارتخوان ها؟

این جمله: "نقدی پرداخت کنید، کارتخوان خراب است" را شاید بارها در مطب برخی پزشکان، رستوران ها یا حتی آرایشگاه ها شنیده باشید. برخی از اقشار پردرآمد جامعه تلاش می کنند با حذف دستگاه های کارتخوان، زیر بار پرداخت مالیات نروند.

این درحالی است که علی دیواندری، رئیس پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی نیز چند روز قبل اعلام کرد: در بانکداری جدید دیجیتال، دستگاه های کارتخوان حذف می شوند و شبکه دیجیتال جایگزین بانکداری الکترونیک می شود.

به گفته دیواندری، در بانکداری دیجیتال کل عملیات بانکداری در نظام یکپارچه انجام و برداشت پول از حساب در این نوع بانکداری تبدیل به یک پروتکل بین مشتری و بانک می شود. در شبکه بانکداری دیجیتال، کنترل و شفافیت بسیار بیشتر و کلاهبرداری کمتر خواهد شد.

کارت هوشمند EMV چیست؟

برای سهولت در استفاده از کارت های هوشمند، سه شرکتVisa ، Master card و Europay اقدام به تهیه دستورالعمل های مشخصی تحت عنوان EMV کردند که مخفف سه حرف اول این شرکت ها است. ارائه این دستورالعمل، مسیر را برای جایگزین شدن کارت های هوشمند به جای کارت های مغناطیسی متداول هموار کرد.

کارت های EMV که به نام کارت های تراشه (CHIP CARDS) یا کارت های هوشمند (SMART CARDS) نیز شناخته می شوند، در اصل یک استاندارد جهانی برای کارت های هوشمند مبتنی بر فناوری تراشه است.

استفاده از فناوری کارت های هوشمند EMV به سرعت درحال رشد است و سیستم های پرداخت جهان به سمت این فناوری حرکت می کنند؛ چراکه سیستم مبتنی بر این فناوری از ضریب امنیتی بالایی برخوردار بوده و امکان کنترل دقیق تراکنش های اعتباری بویژه از طریق تلفن همراه را فراهم می کند. همچنین با استفاده از کارت های هوشمند EMV، سوء ‌استفاده از کارت‌ های به سرقت رفته یا گم شده، بشدت کاهش پیدا می کند.

براساس گزارش emvco که ماه دسامبر 2017 (اوایل آذر ماه جاری) منتشر شد، حجم تبادلات جهانی با استفاده از فناوری کارت های هوشمند EMV در بازه زمانی ژوئیه 2016 تا ژوئن 2017 به 58.9 درصد رسید.

این گزارش نشان می دهد، در طی این 12 ماه، استفاده از کارت های هوشمند با فناوری EMV در آمریکا از 7.2 به 31.4، اروپا منطقه یک از 97.6 به 98.1، اروپا منطقه دو از 74.9 به 89.1، کانادا و آمریکای لاتین از 88.8 به 86.9، آسیا از 57.9 به 56.2، آفریقا و خاورمیانه از 89.9 به 90.8 درصد رسیده است.

ایران در مسیر کارت هوشمند

سال ۸۳ بانک مرکزی ایران، آیین ‌نامه ‌ای در خصوص استاندارد EMV برای کارت های هوشمند تصویب کرد که براساس آن، کارت های هوشمند باید دارای استاندارد EMV4 باشند. طبق برنامه قرار بود که کارت های هوشمند تا سال 2005 جایگزین کارت های مغناطیسی شوند که در عمل این اتفاق روی نداد.

بانک مرکزی در سال 87 قوانینی کلی در حوزه کیف پول الکترونیکی تدوین کرد و با آمدن شتاب، استفاده از کارت هوشمند به تعویق افتاد.

داود محمد بیگی، مدیر اداره نظام‌ های پرداخت بانک مرکزی چندی قبل تأکید کرد: تاکنون چندبار به سمت کارت های هوشمند رفته ایم، ولی به دلیل اینکه الزام خاصی از نظر داخلی برای استفاده از این کارت ها وجود نداشت، زیاد از کارت های هوشمند استفاده نکردیم.

محمد بیگی افزود: در این مسیر باید دو اقدام انجام شود: نخست، اینکه زیرساخت های بانک ها آماده شود و دوم، اینکه قوانین و مقررات این کارت ها فراهم شود. سیاست بانک مرکزی در این حوزه، تعریف محصولات جدید است که مشتری هم بتواند از خدمات کارت های هوشمند در پرداخت های برون خط و هم از پرداخت های خارج از کشور استفاده کند.

به گفته محمدبیگی، حرکت به سمتEMV ، حدود ۶۰۰-۷۰۰ میلیون دلار هزینه صرفا در حوزه کارت خواهد داشت.

 

 

گزارش: معصومه سوهانی

منابع: asrebank / bankina / emvco

No tags for this post.