امسال، سال زلزله است

دانشمندان بر این باورند که تغییر در سرعت حرکت وضعی زمین می‌تواند بر شدت لرزش‌های درونی زمین به ویژه در مناطق پرجمعیت گرمسیری بیافزاید. آن‌ها می‌گویند اگرچه تغییر سرعت حرکت وضعی زمین بسیار کم است و باعث کاهش طول روز‌ها به اندازه یک میلیونیوم ثانیه می‌شود، اما همین تغییر به ظاهر ناچیز، باعث آزاد شدن میزان عظیمی از انرژی‌های درونی زمین می‌شود و زلزله‌های ویرانگر به بار خواهد آورد.

اسپوتنیک هم با استناد به گفته‌های زلزله‌شناسان برجسته ایرانی، دوران آرامش زمین در ایران را سپری شده می داند و تخلیه انرژی‌های درونی زمین در ایران را گزارش می‌کند.

دکتر مهدی زارع، مدیرگروه پژوهشگاه زلزله‌شناسی کشور در مورد تعداد سامانه‌های گسلی سراسری ایران توضیح می‌دهد:

*سامانه گسلی زاگرس از مرز ایران و عراق یعنی مریوان آغاز می‌شود و تا شمال بندرعباس به طول مجموع هزار کیلومتر کشیده می‌شود که این سامانه گسلی، طولانی‌ترین سامانه گسلی ایران شناخته شده است.

* مکران از جنوب شرق ایران و ساحل دریای عمان، یکی دیگر از گسل‌های طولانی کشورمان است. این گسل در 7 آذر 1324 هجری شمسی (28 نوامبر 1945 میلادی)، زلزله‌ای به بزرگی 8.2 ریشتر را تجربه کرده است.

*سامانه گسلی قطر-کازرون نیز به عنوان یکی دیگر از گسل‌های مهم ایران دارای چند قطعه است که از جمله آن می‌توان به قطعات گسل برازجان، کنارتخته، کازرون و دنا اشاره کرد.

رنگ قرمز گسل های بزرگ و اصلی و رنگ بنفش کمرنگ گسل های جانبی است

 

ایران در میان 10 کشور زلزله‌خیز جهان قرار دارد. محققان هشدار داده‌اند که حرکت زاگرس به سمت زلزله‌های بزرگ‌مقیاس تغییر کرده است و خطر زلزله در ایران جدی است. رئیس دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران می‌گوید: «زلزله کرمانشاه که در 3 استان احساس شد هشداری جدی برای تهران خواهد بود و بر اساس شواهد موجود باید در انتظار زلزله‌هایی باشیم که کل ایران را بلرزاند.»

از آخرین زلزله بزرگ در تهران 187 سال می‌گذرد. محققان پژوهشگاه بین‌المللی زلزله می‌گویند تقریباً هر 200 سال یک بار یک زمین‌لرزه بزرگ‌مقیاس با قدرتی بیشتر از 7 ریشتر در این منطقه به وقوع می‌پیوندد. اکنون پایتخت ایران با 21 گسل و 12.5 میلیون نفر جمعیت، در معرض خطر یک زلزله ویرانگر قرار گرفته است.

این در حالی است که شهر تهران به‌عنوان یکی از 25 کلان‌شهر دنیا، بیشترین آسیب‌پذیری و کمترین آمادگی را در برابر زلزله دارا است. در این میان کارشناسان از توسعه بی‌رویه تهران و گسترش ساخت و سازها در این شهر لرزه‌خیز ابراز نگرانی کرده‌اند و حتی پیشنهاد ساخت یک پایتخت جدید را مطرح کرده‌اند.

تجربه زلزله‌های ویرانگر سال‌های اخیر ایران می‌تواند یک فرصت مطالعاتی گران‌قیمت در دست مسئولین و متخصصین امر در کشور باشد. زلزله رودبار و منجیل، بم و شهرهای غربی ایران با تلفات سنگین و دردناکی که از خود بر جای گذاشتند به ما یادآوری کردند که در برابر این بلای طبیعی آماده نیستیم.

این یک واقعیت انکارناپذیر است که تنها راه مقابله با این پدیده مقاوم‌سازی و ایجاد آمادگی است. از آن جایی که صدمات وارده بر سازه‌های شهری در نتیجه بروز زلزله، عامل اصلی تلفات انسانی و افزایش خسارات اقتصادی و اجتماعی است، مقاوم سازی این سازه‌ها تنها راه‌حل ممکن برای مدیریت این بحران به نظر می‌رسد.

به‌کارگیری سازه‌های سبک و مهندسی‌شده، نظارت بر ساخت‌وساز فونداسیون ساختمان‌ها، رعایت اصول کیفی سازه‌های بتنی، جلوگیری از تجمیع سازه‌ها در فضاهای غیر استاندارد، رعایت استانداردهای لازم در استفاده از مصالح ساختمانی و … تنها نمونه‌هایی از مواردی است که می‌توان برای مقابله با زلزله در نظر گرفت. دولت نیز می‌تواند با اختصاص دادن تسهیلاتی مثل وام‌های مقاوم‌سازی و کاهش عوارض شهرداری به ایجاد انگیزه عمومی در رعایت کردن اصول استانداردسازی و مقاوم‌سازی کمک کند.

زلزله به‌عنوان یک پدیده طبیعی بسیاری دیگر از کشورهای جهان را نیز تهدید می‌کند، اما کشورهای پیشرفته با برنامه‌ریزی‌های بلندمدت در راستای مقاوم‌سازی و ایجاد آمادگی، میزان خسارات خود را به حداقل رسانده‌اند.

 

 

 

No tags for this post.

نوشته های مشابه

یک دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا