از دیپلماسی علمی در کنار دیپلماسی سیاسی استفاده شود

به گزارش سیناپرس به نقل ازایسنا، دکتر محمدعلی زلفی‌گل در دانشگاه اراک، گفت: 115 هزار دانشجوی دکترا در کشور مشغول به تحصیل هستند، نسبت دانشجویان دکترا به کل دانشجویان بیش از 2.6 درصد و درصد دانشجویان تحصیلات تکمیلی نسبت به کل دانشجویان کشور حدود 22 درصد است که نرم آن 30 درصد است.

وی افزود: تعداد دانش‌آموختگان آموزش عالی در کشور بیش از 8.5 میلیون نفر است که بخش قابل توجهی از آنها بیکار هستند و باید فکری برای اشتغال آنها کرد. تعداد اعضای هیات علمی دانشگاه‌های کل کشور اعم از دولتی و غیرانتفاعی و غیردولتی بیش از 80 هزار نفر است. اگر همه دانشجویان ارشد، دکترا و اعضای هیات علمی کشور را تجمیع کنیم، نزدیک به یک میلیون نفر قادر هستند در زمینه تحقیق و پژوهش فعال باشند.

زلفی‌گل به وضعیت علمی ایران اشاره کرد و گفت: ‌سه کشور رقیب علمی در منطقه ایران، عربستان و ترکیه است. ایران در پایگاه استنادی اسکوپوس، رتبه اول را در منطقه به خود اختصاص داده است، اما عربستان شدیدا در حال فعالیت در این زمینه است. در پایگاه ISI ایران چهار هزار مقاله کمتر از ترکیه به ثبت رسانده است. طی سال‌های گذشته عربستان سرمایه‌گذاری بسیاری کرده و دارای تحقیقات و تولیدات علمی کیفی است.

وی ادامه داد: یکی از شاخص‌های مهم برای توسعه در کشور این است که باید از علم در کنار دیپلماسی سیاسی استفاده کنیم. دشمنان برای منزوی کردن ایران در تلاش هستند، از این رو باید در این راستا اهتمام داشته باشیم. کشور ما وارث فرهنگ شفقت و مهربانی است، اما براساس سیاست‌هایی که در دنیا اعمال شده، دنیای سلطه و استکبار ایران را به عنوان کشوری که حاضر نیست با دنیا تعامل داشته باشد، می‌شناسد.

این استاد دانشگاه افزود: خوشبختانه دیپلماسی سیاسی ما موفق بوده است، اما اگر قصد داریم به دنیا بفهمانیم که ایران مهد تمدن بوده است باید بتوانیم از دیپلماسی علمی نیز در کنار دیپلماسی سیاسی استفاده کنیم به این معنا که هر کدام از ما باید با چند کشور خارجی و دانشمندان هم رشته خود ارتباط پیدا کنیم و فعالیت‌های بین‌المللی انجام دهیم که این مهم بسیار آسان است.

رئیس انجمن شیمی ایران گفت: انجام تحقیقات مشترک با تعدادی از محققان بین‌المللی در رشد و شکوفایی کشور بسیار مثمر ثمر است که البته آنها نیز با روی باز ما را می‌پذیرند. اگر هر کدام از دانشگاه‌های کشور با کشورهای خارجی و دانشگاه‌های خارج ارتباط برقرار کنند، مشارکت بین‌المللی تا حجم وسیعی بالا می‌رود و دیپلماسی علمی نیز در خدمت دیپلماسی سیاسی کشور قرار می‌گیرد و کشور از حالت موجود خارج می‌شود. این مهم حتی موجب کاهش هزینه‌های علمی نیز می‌شود.

وی تاکید کرد: مشارکت علمی 20 درصدی با دنیا خوب است، اما کافی نیست، این رقم باید بسیار افزایش پیدا کند.

زلفی‌گل ادامه داد: نسبت تعداد ثبت اختراع در کشور ما بسیار پایین است و این مهم نشان می‌دهد که در حوزه فعالیت‌های کاربردی کم کار کرده‌ایم. تعداد زیاد نویسندگان مقالات بین‌المللی فاکتوری مهم است، از سال 2000 این رقم سه هزار و 300 نفر بوده که در سال 2016 به بیش از 65 هزار محقق رسیده و نام آنها در بین مقالات بین‌المللی و پایگاه استنادی ISI قرار دارد. این مهم نشان می‌دهد که کشور ما در حال رشد است و پتانسیل رشد را دارد.

وی اظهار کرد: افزایش تعداد مقالات مروری نشان دهنده این مهم است که تعداد دانشمندان صاحب مکتب آن کشور در حال رشد است. تعداد مقالات مروری ایران به شدت رو به افزایش است و این رقم به بیش از 1500 مقاله در سال رسیده است.

زلفی‌گل گفت: تعداد مقالات مروری در رشته شیمی بسیار مطلوب است، همچنین  تعداد مقالات مرجع محققان ایرانی بسیار قابل تحسین است و نشان می‌دهد این زحمات در دنیا دیده می‌شود.

وی با بیان اینکه کشور ما تافته جدابافته از دنیا نیست، بیان کرد: باید مسئولان کشور این را بدانند و کسانی که تصمیم‌ساز کشور هستند نیز بدانند که اگر می‌خواهیم در دنیا حرف برای گفتن داشته باشیم، باید قواعد بازی دنیا را بپذیریم. باید مسئولان، دانشگاه‌ها، اساتید و دانشجویان قواعد تولید علم در دنیا و شاخص‌های اساسی علم دنیا را بپذیرند. در این صورت می‌توانیم از تجارب علمی دنیا به درستی استفاده کنیم و در غیر اینصورت باید درجا بزنیم.

وی ادامه داد: طی 78 سال تا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی تعداد مقالات ایران در پایگاه ISI بیش از 2600 عدد بود، اما طی سال 2016 تعداد مقالات ISI ایرانی به 34 هزار و 814 رسید. عامل این مهم نیز بررسی شد که نشان دهنده تلاش‌های دانشجویان دکترا و پسادکترا و نیروی کار و تحقیق است پس باید قدردان آنها باشیم.

رئیس انجمن شیمی ایران تاکید کرد: دانشجویان برای کشور نعمت هستند و مسئولان کشور باید قدر آنها را دانسته و برای آنها سرمایه‌گذاری کنند.

وی با اشاره به پیشنهادات کاربردی برای بهتر شدن وضعیت علمی، اخلاق علمی را مورد تاکید قرار داد و اضافه کرد: نظارت عمومی و نخبگانی در آموزش عالی و تولید علم باید افزایش یابد. روند ارتقای اساتید به رتبه‌های بالاتر باید با دقت بیشتر صورت گرفته و روند و حاصل پژوهش‌ها دیده شود.

دکتر زلفی‌گل اظهار کرد: اگر نظارت نخبگانی را در فرآیند تولید علم بالا ببریم، قطعا اخلاق علمی ارتقا پیدا می‌کند. هر چه شفافیت ‌خواهی و منابع علمی و غیرعلمی در سیستم علمی و دیگر سیستم‌های کشور افزایش یابد، اخلاق حرفه‌ای نیز بیشتر رعایت می‌شود.

وی در پایان به اهمیت تغییر در شیوه پذیرش دانشجو نیز اشاره و بیان کرد: این شیوه پذیرش اصلا درست نیست. تعداد استاد و دانشجو متناسب با هم و براساس علاقه‌مندی نیست. باید طرحی نو در این خصوص دراندازیم تا استاد و دانشجو هر دو قدرت انتخاب داشته باشند. همچنین باید شیوه‌ای را طراحی کنیم که استاد بعد از چند سال فعالیت، صاحب مکتب شود.

No tags for this post.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا