درمان، انگیزه‌ای برای سفر
عبدالرضا مهاجری‌نژاد، مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و حمایت از توسعه گردشگری، در گفتگویی با خبرگزاری ایسنا آماری ارائه داده است به شرح زیر:
«در سه ماهه نخست سال 96، یک میلیون و ۱۴۸ هزار و ۵۰ نفر به ایران سفر کردند، درحالیکه آمار گردشگران سال پیش در زمان مشابه، یک میلیون و ۱۸۷ هزار و ۲۳۳ نفر بود که حاکی از رشد منفی به میزان ۶.۹ درصد است. این افت آمار منسوب به کشورهای حوزه خلیج‌فارس و عراق است. در سه ماهه نخست امسال ورود گردشگران از این کشورها با ۹ درصد کاهش مواجه شده که تحت تاثیر روابط سیاسی کشورهای حوزه خلیج فارس با ایران پس از جریان سفارت عربستان، ناامنی در کشورهای پیرامونی و وضعیت نامناسب اقتصادی در عراق و سوریه بوده و در دو سال گذشته آمار ورود گردشگران خارجی به ایران را نزولی کرده است.»
حال با توجه به آمار ارائه‌شده از سوی مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و حمایت از توسعه گردشگری و به بهانۀ موضوع کاهش ورود گردشگر خارجی به کشور، به این موضوع می‌پردازیم که راه‌های برون‌رفت از این بحران چه می‌تواند باشد؟
با درنظرگرفتن این نکته که اگر این روند نزولی ادامه پیدا کند، توان اقتصادی کشور در بخش گردشگری ضعیف می‌شود و با از دست دادن گردشگر خارجی، ضربه‌ای اساسی بر بدنه اقتصادی کشور وارد می‌شود، چه چاره‌ای می‌توان اندیشید؟
کارشناسان سلامت بر این باورند که در کنار چاره‌جویی‌های دیگر، یکی از راه‌های جذب گردشگر به کشور استفاده از گردشگری پزشکی است.
گردشگری پزشکی چیست؟
گردشگری پزشکی یا توریسم پزشکی شاخه‌ای از گردشگری سلامت است که در آن شخص از کشوری پیشرفته به سایر نقاط دنیا سفر می‌کند تا از خدمات پزشکی کشور مقصد در مراکز درمانی بهره‌مند شود. در اغلب موارد، هدف از توریسم پزشکی، بهره‌مندی از قیمت پایین خدمات پزشکی یا دریافت سریع‌تر خدمات در سایر نقاط دنیاست.
توریسم پزشکی با سفرهای معمولی پزشکی متفاوت است. در سفرهای معمول، شخص از کشوری کمتر توسعه‌یافته برای دریافت خدمات پزشکی به کشورهای پیشرفته می‌رود و دلیل آن نبود خدمات مشابه در کشورش است. در حالی که در توریسم پزشکی خدمات مشابه در کشور توریست ارائه می‌شود اما او کشور دیگر را ترجیح می‌دهد.
خدمات ارائه‌شده در توریسم پزشکی متفاوت است و بستگی به انتخاب گردشگر دارد. از خدمات ابتدایی و ساده دندانپزشکی تا عمل‌های جراحی پیشرفته مثل تعویض زانو، جراحی قلب و یا جراحی‌های زیبایی قابل ارائه بوده و محدودیتی ندارد
در ایران، متولیان گردشگری پزشکی شامل سه نهاد: سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، وزارت بهداشت و درمان و وزارت امور خارجه می‌شود. توسعه و گسترش توریسم پزشکی نیازمند همیاری و همکاری بیشتری این سه مجموعه است که تاکنون این هماهنگی به شکل کاملی وجود نداشته است.
طبق آمار سازمان بهداشت جهانی، تا سال ۲۰۱۱ میلادی، سالیانه ۵۰ میلیاد دلار از طریق توریسم پزشکی عاید کشورهای مقصد شده است.
پیش‌بینی می‌شود که ایران نیز توانایی جذب سالیانه حدود یک میلیون توریست پزشکی را دارد که این مقدار برابر با درآمدی معادل ۷ میلیارد دلار برای کشور خواهد بود.
وزارت بهداشت و درمان در این زمینه برنامه‌هایی برای آینده دارد. از جمله این برنامه‌ها می‌توان به تلاش برای جذب بیماران بین‌المللی، فراهم شدن مقدمات ورود آن‌ها به کشور و نظارت دقیق بر مراکز درمانی نام برد.
گفتنی است که طرح ارائه ویزای درمانی (یا ویزای سلامت) به اتباع دیگر کشورها جهت تسهیل ورود آن‌ها به کشور، به وزارت امور خارجه ارائه شده است اما با اینکه این طرح مورد تأیید قرار گرفته، متأسفانه هنوز اجرایی نشده است.
جاذبه‌های گردشگری پزشکی و سلامت در ایران کدامند؟
*قیمت: شاید مهم‌ترین مزیت ایران در گردشگری پزشکی، ارزان بودن خدمات به نسبت دیگر کشورها، خصوصاً کشورهای اروپایی و آمریکا است. در حال حاضر هند پیشرو در ارائه ارزان‌ترین خدمات است که با ورود ایران به توریسم پزشکی و با توجه به امکانات و البته جاذبه‌های توریستی بسیار بیشتر ایران، توانایی جذب توریست‌های بیشتری نسبت به هند وجود دارد.
*آب‌درمانی: جاذبه مهم دیگر ایران، آب‌درمانی است که در توریسم سلامت بسیار مورد توجه است. طبق آمارها حدود ۴۵ میلیون گردشگر در جهان از آب‌درمانی برای معالجه خود استفاده می‌کنند که ایران با دارا بودن بیش از ۱۰۰۰ چشمه آب معدنی شناخته‌شده، توانایی جذب سهم بالایی از گردشگر در این قسمت را دارد.
*لجن‌درمانی: لجن‌درمانی در توریسم سلامت از جایگاه خوبی برخوردار است و ایران نیز با دارا بودن امکانات مناسب همچون سواحل دریاچه ارومیه و یا دامنه‌های کوه تفتان، آمادگی دارد تا در این زمینه نیز جاذبه‌ای توریستی باشد.
*نمک‌درمانی: یکی از جاذبه‌هایی که به تازگی مورد توجه توریست‌های بین‌المللی قرار گرفته غار‌درمانی و نمک‌درمانی است. ایران با داشتن چندین گنبد نمکی می‌تواند در این خصوص نیز به یکی از قطب‌های گردشگری پزشکی تبدیل شود.
*طب سنتی: جاذبه دیگری که در چندوقت اخیر در کشور مورد توجه قرار گرفته و حتی رشته‌های دانشگاهی آن در حال جذب دانشجو هستند، طب سنتی ایرانی است. طبق گفته‌های «سیزیل الگود،» مورخ پزشکی، طب ایران پیش از طب یونان وجود داشته و ایرانیان اصول آن چیزی را که طب یونانی می‌نامند به یونانی‌ها یاد داده‌اند.
آب گرم سادات در رامسر
ایران همچنین در زمینه طبیعت و آب و هوا نیز قابلیت‌های وسیعی در جذب گردشگر دارد. نقاهتگاه‌های ایران در دیلمان (گیلان)، جواهرده (مازندران) و یا شاندیز (خراسان رضوی) از شهرت جهانی برخوردارند.
غزال غضنفری
No tags for this post.
