رصد امواج موجود در جو کوتوله‌های قهوه‌ای برای اولین بار

به گزارش سیناپرس و به نقل از ایسنا، منجمان ناسا با استفاده از تلسکوپ فضایی "اسپیتزر"(Spitzer) متوجه شدند امواج عظیمی که به خاطر فعالیت‌های یک ستاره کوتوله قهوه‌ای ایجاد شده‌اند، زمینه‌ساز یک درخشش بزرگ رصد شده در هفته‌های قبل بوده‌ است که باعث شده ذرات موجود در جو این ستاره در مقیاس وسیعی جابجا شده و ضخامت ابر سیلیکاتی اطراف آن تغییر کند.

"دنیل آپای"(Daniel Apai) استاد دانشگاه آریزونا در رابطه با این رصد گفت: این اولین بار است که ما موفق شدیم امواج و تغییرات موجود در جو کوتوله‌های قهوه‌ای را مشاهده کنیم.

کوتوله‌های قهوه‌ای  ستارگانکوچکی هستند که هنگام تشکیل شدنِ مرکزشان، به اندازه کافی داغ نمی‌شوند تا فرایند ذوب یا همجوشی هسته‌ای در آنها به وجود آید. به عبارت دیگر آنها به خورشیدهای نورانی و گرم تبدیل نمی‌شوند بلکه بلافاصله پس از تشکیل سرد می‌شوند و نوری از خود نمی‌تابانند بگونه‌ای که به سختی دیده می‌شوند.

کوتوله‌های قهوه‌ای جرم هایی هستند کوچک‌تر از ستارگان و بزرگ‌تر از سیاره‌ها که به علت کم بودن جرمشان واکنش‌های هسته‌ای در آنها انجام نشده و در نتیجه از خود نور ندارند و چون بسیار دورند دیده نمی‌شوند.

کوتوله‌های قهوه‌ای به سبب نیروی جاذبه افزایش یابنده‌شان که در پی متراکم شدن دایمی آنها پدید می‌آید، منتشر کننده نیرومند پرتو فروسرخ هستند.

دسته ای از ستارگان غیر هسته‌ای وجود دارند که باید بین آنها، کوتوله های سفید، سیاه و قرمز تفاوت قائل شویم. این ستارگان همان کوتوله‌های قهوه‌ای هستند . این جرم‌ها در واقع مرگ ستاره ای از خود نشان نمی‌دهند و بیشتر به سیارات غول آسا شبیه هستند تا به ستارگان.

 آنها حاصل فروریزش گرانشی و انقباض سحابی‌های پیش ستاره ای هستند ولی جرم آنها برای شروع واکنش‌های هسته ای در هسته‌شان کافی نیست. تنها منبع انرژی یک کوتوله قهوه‌ای انقباض گرانشی است. کوتوله‌های قهوه‌ای دمای پائینی دارند و درخشندگی آنها بسیار کم است.

نتایج این تحقیق جدید دلیل پدیده‌هایی را که در اثر فعالیت‌های این ستارگان بوجود می‌آیند، روشن می‌کند.

محققان با مقایسه امواج ارسالی از این ستاره با موارد مشابه به این نتیجه رسیدند که حرکت ابرهای اطراف این ستارگان همانند ابرهای موجود در سیارات گازی منظومه شمسی یعنی مشتری، زحل، اورانوس و نپتون است و خصوصا در مورد نپتون این شباهت وجود دارد که مسیر حرکت این ابرها بسیار باریک هستند.

"مارک مارلی" (Mark Marley) یکی از محققان این تحقیق گفت: بادهای اتمسفری که در کوتوله‌های قهوه‌ای می‌وزد بسیار به بادهای کمربندی مشتری شباهت دارند در حالیکه این پدیده در بسیاری از ستاره‌ها نظیر خورشید وجود ندارد.

به کوتوله‌های قهوه‌ای ستارگان ناکام نیز گفته می‌شود که این نام ناشی از عدم توانایی این ستاره برای تبدیل شدن به ستاره‌های بزرگ در زمان تشکیل آن است.

برای این تحقیق محققان ناسا شش کوتوله قهوه‌ای را به مدت بیش از یک سال رصد کردند که هر کدام در این مدت به طور میانگین 32 بار چرخش کامل داشته‌اند.

زمانی که یک کوتوله قهوه‌ای می‌چرخد ابرهای داخلی و خارجی آن نیز گردش می‌کنند که این چرخش سبب تغییر در میزان روشنایی و درخشندگی این ستاره می‌شود.

پیش از این انتظار می‌رفت طوفان‌های بیضوی که نمونه آن در نقطه بزرگ قرمزرنگ مشتری دیده می‌شود، در کوتوله‌های قرمز نیز عامل ایجاد تغییر باشند اما با مشاهدات جدید این موضوع رد می‌شود چرا که تغییرات کوتوله‌های قرمز بسیار سریع‌تر از نقطه قرمز مشتری است که صدها سال است تغییر زیادی نداشته است.

در توجیه این تغییر درخشندگی در ستاره‌های کوتوله قهوه‌ای محققان ناسا اعلام کردند که این امواج بزرگ می‌توانند از طریق جو با دوره‌های تناوبی مختلف پخش شوند و به همین دلیل سرعت آنها با یکدیگر متفاوت است.

"تئودورا کارالیدی"(Theodora Karalidi) محقق دانشگاه آریزونا با استفاده از یک ابررایانه و یک الگوریتم جدید برای ایجاد نقشه روند حرکت ابرها در کوتوله‌های قهوه‌ای به دو زمان که بیشترین میزان درخشندگی در کوتوله‌های قهوه‌ای رخ می‌دهد، دست پیدا کرد.

وی در این رابطه گفت: زمانی که قله‌های امواج در حال حرکت در جو بر هم منطبق می‌شوند بیشترین میزان درخشندگی در ستاره ایجاد می‌شود که دو بار در روز رخ می‌دهد.

در ادامه تحقیقات محققان به بررسی منشاء ایجاد این امواج خواهند پرداخت.

No tags for this post.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا