شیوع سالک درایران بالاترازمیانگین دنیا
به گزارش سیناپرس؛سالَک نوع بیماری پوستی است که براثر گزش جنس ماده نوعی پشه خاکی به انسان منتقل می‌شود. عامل این بیماری انگلی به نام لیشمانیا است.
دکتر سیدمهدی طبایی روز دوشنبه در گفت و گو با ایرنا افزود:سالانه حدود 20 هزار مورد جدید در کشور گزارش شده اما تخمین زده می شود آمار مبتلایان واقعی 4 تا 5 برابر این تعداد باشد.
وی با اشاره به اینکه بیماری سالک در استان های اصفهان، خراسان شمالی، کرمان، خوزستان، فارس، ایلام و کردستان شایع تر است، ادامه داد: این بیماری در 17 استان کشور گزارش شده است.
طبایی با اشاره به اینکه مردان ایرانی بیشتر از زنان به سالک مبتلا می شوند، بیان کرد: ابتلا به بیماری در بین دانش آموزان بیشتر از سایر اقشار جامعه مشاهده می شود.
طبایی، نیش نوعی پشه خاکی را عامل انتقال این بیماری اعلام کرد و گفت: انگل این بیماری با گزش پشه به داخل پوست سرایت کرده و ایجاد زخم عفونی می کند، گاهی اوقات سایر اعضا از جمله عروق لنفاوی را هم درگیر می کند.
این عضو هیات علمی جهاد دانشگاهی با اشاره به اینکه این بیماری در برخی از فصول شیوع بیشتری پیدا می کند، افزود: در ایران این بیماری بیشتر به صورت ضایعات پوستی مشاهده می شود.
وی با اشاره به اینکه این بیماری قابل درمان است، اظهار کرد: سالک انواع مختلفی دارد که برحسب نوع و سن بیمار، درمان های متفاوتی دارد. این بیماری جای نگرانی نداشته و تشخیص و درمان آن در کشور میسر است.
طبایی، یکی از عارضه های مهم سالک پوستی را ایجاد اسکارهای بدشکل اعلام کرد و گفت: روش هایی برای درمان این اسکارها در کشور وجود دارد که افراد مبتلا می توانند از آنها بهره ببرند.
طبایی، تعداد سالانه موردجدید سالک در دنیا را بین 700هزار تا یک میلیون و 300 هزارنفر اعلام کرد و گفت: هرساله 20 هزار تا 30 هزار نفر در دنیا براثر این بیماری جان خود را از دست می دهند که آنان به نوع سالک احشایی مبتلا می شوند.
عضو هیات علمی جهاد دانشگاهی واحد علوم پزشکی تهران با اشاره به اینکه ایران یکی از کشورهای منطقه خاورمیانه است که شیوع بیماری سالک در آن بالاست، گفت: این بیماری در کشورهای منطقه مانند عربستان، افغانستان، پاکستان، سوریه و عراق نیز شیوع بالایی دارد.
سالک چگونه منتقل می‌شود
سالک توسط گزش برخی گونه های پشه خاکی آلوده منتقل می‌شود. پشه خاکی بسیار کوچک است و اندازه آن حدود یک سوم پشه‌های معمولی است و به سختی دیده می‌شود.
در ایران دو نوع سالک شهری (نوع خشک) و روستایی (نوع مرطوب) وجود دارد. در سالک نوع شهری (خشک) مخزن بیماری عمدتا بیماران مبتلا و به طور تصادفی سگ‌ها هستند. به این ترتیب پشه خاکی ماده پس از خونخواری از اطراف زخم سالک، آلوده شده و در خونخواری مجدد در فرد سالم باعث انتقال بیماری می‌شود.
در سالک نوع روستایی (مرطوب) موش‌های صحرایی مخزن بیماری هستند و پشه خاکی ماده پس از خونخواری از موش صحرایی مبتلا، آلوده شده و در خونخواری مجدد در فرد سالم باعث انتقال بیماری می‌شود.
علائم سالک
پس از چند هفته تا چند ماه از گزش پشه خاکی آلوده، برجستگی کوچک قرمز رنگی ظاهر شده که به تدریج بزرگ شده و مرکز آن زخم می‌شود. تعداد ضایعات معمولا یکی است اما ممکن است متعدد نیز باشد.
در سالک نوع روستایی ترشحات چرکی بر روی زخم وجود دارد و اطراف آن قرمز و برجسته است که به همین دلیل به آن نوع مرطوب گفته می‌شود.
در سالک نوع شهری ضایعه معمولا بدون ترشح و چرک است؛ احتمال عفونت ثانویه با باکتری‌ها نیز وجود دارد. ضایعات معمولا بدون درد و خارش است.
دوره کمون این بیماری از دو هفته تا چند ماه ممکن است طول بکشد. بطور معمول یکماه بعد از گزش پشه خاکی علائم بیماری بروز می کند. بیشترین ضایعات بیماری در نقاط باز بدن است و این نوع پشه خاکی از روی لباس نمی تواند انسان را بگزد.
