روزجهاد کشاورزی

اندیشه تاسیس جهاد سازندگی، نخستین بار، با عنوان طرح اعزام گروه‌های ۱۰ نفره دانشجوئی به مناطق محروم و با پیشنهاد یکی از اعضای هیات علمی دانشکده فنی دانشگاه تهران، مطرح شد. سپس، طرح موضوع به رهبر انقلاب ایران خمینی داده شد و او در ۲۷ خرداد ۱۳۵۸ فرمان تشکیل جهاد را صادر کرد. افرادی همچون بهشتی از حامیان این حرکت مردمی و دانشجویی بود.

بعدها و پس از یک دوره آغازین، جهاد سازندگی به وزارتخانه‌ای در دولت تبدیل شد و سرانجام با ادغام در وزارت کشاورزی، نام وزارت جهاد کشاورزی را بخود گرفت و منحل شد.

کشاورزی ایران در سالهای گذشته

کشاورزی در بسیاری از کشورها محور توسعه قرار گرفته و در ایران نیز این بخش از اهمیت بسزایی برخوردار است. بررسیهای انجام شده نشان می دهد علی رغم همه تلاشها به دلیل وجود مشکلات ساختاری، توسعه این بخش با تنگناهایی مواجه است.

از سوی دیگر کارشناسان معتقدند این بخش می تواند نقش عمده ای در رونق اقتصادی داشته باشد و محصولات آن می تواند جایگزین مناسبی برای صادرات نفت باشد.

پس از انقلاب اسلامی ایران هدف و تلاش مسئولان در این راستا قرار گرفت که کشور در تولید محصولات کشاورزی و بویژه محصولات راهبردی مانند: گندم به خودبسندگی کامل برسد. ولی در عمل با آغاز جنگ تحمیلی، توان برنامه ریزی از برنامه ریزان بخش کشاورزی گرفته شد.

در طول سالهای دفاع مقدس بیشتر تلاش دست اندرکاران بخش کشاورزی حمایت از تولید محصولات کشاورزی و تهیه نهاده ها برای کشاورزان بود. در این دوره با توجه به موقعیت ویژه کشور از نظر مخارج جنگ تحمیلی، بازبخش کشاورزی به سبب دارا بودن پتانسیلهای خود اتکایی به منابع داخلی توانست این دوران بحران را به خوبی طی کند.

پس از پایان جنگ و شرایط بحران نگاه مسئولان نظام به تدوین و به کارکیری برنامه های توسعه برای کل اقتصاد و بویژه بخش کشاورزی جلب شد. به طبع، با پیدا شدن این تفکر که بخش کشاورزی شرایط ویژه ای داشته و نیز در نظر گرفتن این نکته که در صورت به دست آوردن اطلاعات دقیق می توان برنامه ریزی های دقیق کرد، روشهای خاصی در برنامه ریزی در بخش کشاورزی ایران پدید آمد.

اهداف

عمده‌ترین اهدافی که جهاد سازندگی عبارتند از:

رفع محرومیت از روستاهایی که از ساده‌ترین امکانات رفاهی نیز محروم بودند.

حرکت به سوی استقلال و خودکفائی کشور با تلاش در جهت بهبود وضع اقتصادی و اجتماعی روستاها و مناطق عشایری از طریق توسعه کشاورزی، دامداری، صنایع روستائی و…

ایجاد زمینه لازم جهت رشد شخصیت والای انسانی روستائیان از طریق مشارکت و نظارت آنان در فعالیتهای روستائی

بسیج اقشار مختلف مردم جهت سازندگی روستاها و فراهم کردن امکان تلاش برای رشد و تکامل آنها، که به علت ابعاد گسترده ویرانی‌ها و محرومیت‌های به جا مانده از رژیم پهلوی، جهاد سازندگی اولویت در امر سازندگی را به روستاهای دورافتاده و محروم اختصاص داد.

كشاورزى، اساس توسعه و پيشرفت

براساس منابع سازمان خواربار جهانی ساختار اصلي توليدات كشاورزی جهان متكي بر 66 محصول كشاورزي شامل 41 محصول زراعي و 25 محصول دامي مي باشد. البته اين بدان معنا نيست كه تنها 66 محصول كشاورزي در دنيا توليد مي شود. بلكه اين تعداد محصول به عنوان محصولات اصلي در ساختار كشاورزي دنيا مطرح مي باشند. براساس اطلاعات موجود از بين 231 كشور دنيا، تقريبا 3/1 آنها در امر توليدات كشاورزي پيشتاز بوده به نحوي كه در توليد يك تا چند محصول كشاورزي، رتبه هاي اول تا دهم دنيا را به خود اختصاص داده اند در اين زمينه جمهوري اسلامي ايران از جايگاه مناسبي در توليدات كشاورزي دنيا برخوردار است.

يكى از عناصر مهم در به وجود آمدن تمدن‏هاى بزرگ، كشاورزى بوده است. ازاين‏ روست كه دانشمندان علوم جامعه ‏شناسى و تمدن گفته‏ اند كه تمدن‏هاى بزرگ، در كنار رودها و زمين‏هاى حاصل‏خيز ايجاد شده‏اند.
ايران اسلامى نيز به عنوان كشورى صاحب تمدن كهن، داراى پيشينه درخشان در زمينه كشاورزى بوده است.

يكى از راه‏كارهاى مهم برون‏ رفت از بحران‏هاى اجتماعى مانند بی‏كارى و ايجاد فرصت‏هاى شغلى، كشاورزى است.در بيان اهميت بخش كشاورزى در اقتصاد يك كشور، كافى است بدانيم كه بخش كشاورزى، 80 درصد نيازهاى غذايى جمعيت كشور را تأمين می‏كند و يك چهارم اشتغال كشور در گرو اين بخش است

امروزه كشاورزى به عنوان يك رشته علمى و مجهز به فن‏آورى روز، نقش اساسى در رشد همه‏ جانبه كشور و استقلال آن ايفا می ‏كند كه اين مهم، با تربيت نيروهاى متخصص و متعهد امكان‏پذير است.

 

وضعيت كشاورزي در ايران از ديد آمار و ارقام:

براساس اطلاعات فائو، ايران در توليد يك سوم از تعداد محصولات اصلي دنيا داراي رتبه هاي اول تا دهم جهان بوده كه سهم محصولات باغي 15 و محصولات زراعي 7 محصول  مي باشد.

ايران با داشتن 15 محصول باغي مهم داراي مقام جهاني، از نظر تنوع توليد محصولات باغي، بعد از كشورهاي چين، امريكا. مشتركاً با تركيه رتبه سوم دنيا را از آن خود كرده است.

از نظر صادرات محصولات كشاورزي ايرن نيز در صادرات 10 محصول داراي رتبه هاي اول تا دهم جهان است با اين توضيح كه براساس منابع فائو، تجارت جهاني محصولات كشاورزي دنيا متكي بر صادرات و واردات 35 محصول اصلي بوده و از بين كشورهاي جهان 64 كشور صادر كننده محصولات زراعي و 55 كشور صادر كننده محصولات باغي مي باشند.

همچنين محصولات ارزشمند ديگري نظير زعفران، زرشك و زيره نيز در ايران توليد مي شود، كه به دليل قرار نگرفتن در شمار محصولات اصلي كشاورزي از نظر فائو، در اين طبقه بنديها لحاظ نشده است و ايران در واقع جزو بزرگترين توليد كنندگان دنيا در تعدادي از اين محصولات نيز مي باشد.

 

No tags for this post.