نیازسنجی واقعی از دستگاه سفارش دهنده سم ضروری است
به گزارش سیناپرس به نقل از ایرنا، مجید خرازیان مقدم در اولین جلسه کمیته ملی راهبردی حفاظت و مدیریت مارهای سمی ایران در سازمان حفاظت محیط زیست بر ضرورت نیازسنجی واقعی سم از دستگاه های سفارش دهنده آن از جمله وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تاکید کرد.
وی با بیان اینکه در سال های اخیر، تغییرات اقلیمی و همچنین روند بهره برداری غیرمعقول از منابع طبیعی و حیات وحش کشور موجب تخریب و دگرگونی تنوع زیستی و برهم خوردن تعادل اکولوژیکی شده است، اظهار کرد: مارهای سمی گونه هایی هستند که به دلایل مختلف ازجمله با هدف استحصال سم و تولید پادزهر یا سایر مقاصد دارویی دیگر با برداشت بی رویه، جمعیت آنها در آستانه تهدید جدی قرار گرفته و ادامه این روند قطعا پیامدهای ناگواری در این زمینه به همراه خواهد داشت.
خرازیان مقدم افزود: سازمان حفاظت محیط زیست در راستای وظایف قانونی سازمانی خود به دنبال آن است که با اقدام عاجل و منسجم، هماهنگی کاملی را در بین بخش های مرتبط دولتی و غیردولتی به عمل آورد و از حضور افراد صاحب اندیشه و تجارب آنها در این خصوص استفاده کند.
وی با اشاره به اینکه سازمان حفاظت محیط زیست در دو سال گذشته فعالیت های مستمری را در زمینه حفاظت و مدیریت مارهای سمی ایران دنبال کرده است، گفت: ساماندهی و نظارت جدی بر روند زنده گیری، سم گیری و تهیه آنتی ونوم در کشور از مهمترین اقدامات در این حوزه است.
خرازیان مقدم تشکیل کمیته ملی راهبردی حفاظت و مدیریت مارهای سمی ایران با حضور استادان، محققان، مسوولان عالی رتبه دولتی و غیردولتی، نمایندگان سازمان های مردم نهاد و سایر افراد مجرب و علاقمند در این حوزه را گام بزرگی برای جلوگیری از موازی کاری بخش ها و دستگاه های مختلف دانست و افزود: با هم اندیشی و تضارب افکار، سیاست گذاری واحد و متمرکزی در سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان نقطه تماس این مقوله اتخاذ شده است.
وی گفت: امیدواریم با سرعت بیشتری به اهداف از قبل پیش بینی شده برسیم و با توجه به اینکه در اولین سال برنامه پنج ساله ششم توسعه به سرمی بریم، بتوانیم خلاءهای اطلاعاتی، اجرایی و قانونی را مرتفع کنیم.
خرازیان مقدم با بیان اینکه استحصال سم در بسیاری از موارد نیاز جامعه است، تصریح کرد: آنچه در حال حاضر به عنوان منبع زیستی در طبیعت وجود دارد، بسیار محدود است؛ بنابراین نمی توان جانوران سمی را به صورت بی رویه شکار و از سم آنها پادزهر تولید و صادر کرد.
وی با یادآوری ضرورت نیازسنجی واقعی سم از دستگاه های سفارش دهنده آن از جمله وزارت بهداشت گفت: بر اساس این نیازسنجی میزان سم مورد نیاز برای مصارف پزشکی تعیین می شود.
خرازیان مقدم با بیان اینکه سازمان حفاظت محیط زیست متولی حیات وحش کشور است، اظهار کرد: این سازمان ارتقای وضعیت گونه های حفاظتی به ویژه گونه های در معرض خطر را در دستورکار خود دارد.
مسعود ابراهیم تهرانی رئیس گروه خزندگان و دوزیستان دفتر حیات وحش و آبزیان آب های داخلی نیز با تاکید بر اینکه برداشت از طبیعت تهدیداتی را متوجه مارهای سمی کشور کرده است، راه حل را در اجرای طرح هایی همچون تکثیر و پرورش مارهای سمی و تهیه زهر از این جانوران برای تولید آنتی ونوم دانست.
وی افزود: طرحی در این زمینه با همکاری دانشگاه تهران در حال اجرا است که به زودی با تهیه آنتی ونوم و آزمایش کیفیت پادزهر تهیه شده با همکاری سازمان غذا و دارو تایید یا عدم تایید آن بررسی خواهد شد.
همچنین حسن نیا کارشناس اداره بیولوژیک سازمان غذا و دارو نیز در این زمینه اعلام آمادگی کرد و گفت: نیازسنجی آنتی ونوم و ارایه درخواست تهیه آنتی ونوم مارگزیدگی از سوی موسسه رازی با همکاری دفتر مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت صورت می گیرد.
وی تاکید کرد: تهیه بانک ژن از مارهای سمی کشور باید در دستور کار قرار گیرد.
محسن زهرایی رئیس اداره بیماری های قابل پیشگیری با واکسن مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت نیز تشکیل کمیته ملی حفاظت از مارهای سمی را گامی بزرگ برای مدیریت یکپارچه در زمینه های مختلف از جمله زنده گیری و استحصال سم برای مارگزیدگی و داروسازی و همچنین برنامه ها و طرح های تحقیقاتی و درمانی مرتبط با جانوران سمی با همکاری سازمان ها و موسسات ذیربط دانست.
وی از اجرای برنامه های آموزشی و تدوین راهنمای جامع در خصوص درمان مارگزیدگی خبر داد و گفت: در برخی مراکز بیش از میزان مورد نیاز به فرد مارگزیده آنتی ونوم تزریق می شود و همچنین آمار دقیقی از میزان گزش وجود ندارد با این حال وزارت بهداشت هیچگاه بیش از نیاز واقعی درخواست آنتی ونوم نکرده است.
حسین وطن پور سم شناس و عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی، تهیه بانک اطلاعاتی از مارهای سمی کشور و تدوین طرح ها، پروژه ها و مقالات تهیه شده در این خصوص و تنظیم استراتژی های مطابق با اهداف این کمیته را که صیانت و حفاظت از مارهای سمی کشور است، مهم دانسته و به دیدگاهی کلان نگر در حفاظت از جانوران سمی اشاره کرد.
همچنین کابلی عضو هیات علمی دانشگاه تهران، به ضمن تشریح وضعیت مارهای سمی کشور به ارایه راهکارهای موجود و بهره مندی از تجارب بین المللی در این زمینه با تکثیر و پرورش مار و استحصال سم آن در تهیه آنتی ونوم پرداخت.
وی با انتقاد از نحوه نگهداری مارها، سم گیری و و رهاسازی آن در طبیعت از سوی نهادهای مسوول، ادامه این عمل را فاجعه بار خواند.
کمیته ملی راهبردی حفاظت و مدیریت مارهای سمی ایران با هدف رفع چالش های موجود در بخش های اجرایی مرتبط، ساماندهی و نظارت بر فعالیت های موسسات تولید آنتی ونوم مارگزیدگی و عقرب گزیدگی، بررسی درخواست های تکثیر و پرورش جانوران سمی، بررسی درخواست زنده گیری جانوران سمی برای تولید آنتی ونوم، بررسی درخواست تهیه سم به منظور تحقیقات، مشارکت بخش دولتی و غیردولتی، تهیه و تنظیم دستورالعمل و ضوابط طرح های تکثیر و پرورش جانوران سمی، بررسی، به روزرسانی و اجرای صحیح پروتکل ها در برنامه و راهنمای ایمن سازی وزارت بهداشت تشکیل شده است.
