ضرورت استفاده از ظرفیت زنان برای دستیابی به توسعه پایدار

به گزارش سیناپرس و به نقل از پایگاه اطلاع رسانی سازمان حفاظت محیط زیست، زهرا جواهریان در نشست خبری زنان و محیط زیست با بیان این که هدف گذاری جهانی برای دستیابی به اهداف 17گانه توسعه پایدار تا سال 2030 دارای دو ویژگی شاخص فراگیر بودن و سنجش کشورها با شرایط و اقدامات خودشان است، افزود: اهداف توسعه پایدار جایگزین اهداف توسعه هزاره شد که برای فاصله سال های 2000 تا 2015 تعریف شده بود.

وی اظهار کرد: سنجش میزان دستیابی کشورها به اهداف توسعه پایدار سالانه و فقط بر اساس عملکرد هر کشور است و این سنجش در قیاس با سایر کشورها صورت نمی گیرد.

جواهریان با بیان این که امروزه اثبات شده است که زنان گرایش بیشتری به طبیعت و محیط زیست دارند و به نوعی با آن مانوس تر هستند، گفت: به همین دلیل زنان نقش پررنگ تری در حفاظت از محیط زیست و طبیعت دارند و در نتیجه در صورت افزایش دانش و ارتقای فرهنگ آنها در حوزه محیط زیست و توسعه پایدار، نقش پر رنگ تری نیز در توسعه پایدار و اقتصاد سبز ایفا خواهند کرد.

مدیرکل دفتر توسعه پایدار و اقتصاد محیط زیست سازمان حفاظت محیط زیست ضمن یادآوری این که اهداف توسعه پایدار در 17 هدف کلان، 169 هدف خرد و 230 شاخص تعریف شده است، خاطرنشان کرد: اگرچه هدف پنجم با 9 هدف خرد و 12 شاخص، اختصاصی به موضوع برابری جنسیتی و زنان پرداخته است، اما در سایر اهداف نیز این موضوع به دلیل اهمیت ذاتی، نقش و جایگاهی خاص دارد.

وی اقتصاد سبز را یکی دیگر از موضوعات مهم و مرتبط با اهداف توسعه پایدار دانست و افزود: اقتصاد سبز در تعریف ساده به معنای برخورداری از رشد اقتصادی، عدالت اجتماعی و محیط زیست سالم توام با هم است.

به گفته جواهریان، امروزه نگاه جهانی به محیط زیست، نگاه به سرمایه ای است که در عین حفظ و حراست آن باید از آن بهره برداری پایدار در جهت توسعه و رشد اقتصادی کشورها داشت.

مدیرکل دفتر توسعه پایدار و اقتصاد محیط زیست سازمان حفاظت محیط زیست ضمن تاکید بر این موضوع که هنر اقتصاد سبز، دستیابی به رشد اقتصادی توام با حفظ محیط زیست است، تصریح کرد: اگر کلید رسیدن به توسعه پایدار را اقتصاد سبز بدانیم، کلید رسیدن به اقتصاد سبز نیز مشاغل سبز است.

وی با اشاره به تعریف سازمان جهانی کار از مشاغل سبز، اظهار کرد: در این تعریف، از مشاغل سبز به عنوان مشاغل شایسته نام برده می شود زیرا این مشاغل دارای ویژگی هایی همچون درآمدزایی، پایداری، حفظ ایمنی، بهداشت و محیط زیست هستند.

وی ضمن بیان اهمیت جهانی توسعه مشاغل سبز، گفت: کشاورزی سالم و ارگانیک، گردشگری پایدار، بانکداری الکترونیک برخی از مشاغلی هستند که می توانند در این دسته بندی جای بگیرند و ایران نیز ظرفیت و پتانسیل توسعه آنها را دارد.

جواهریان ادامه داد: به دلیل همین اهمیت موضوعی، همچنین ظرفیت های موجود در این حوزه، سبزسازی مشاغل موجود از طریق تغییر در فرآیند مشاغل، از جمله برنامه های کاری اولویت دار سازمان حفاظت محیط زیست است.

مدیر کل دفتر توسعه پایدار و اقتصاد محیط زیست سازمان حفاظت محیط زیست با بیان این که زنان نیمی از پیکره هر جامعه ای هستند و بنابراین اگر جامعه ای بخواهد به توسعه پایدار دست پیدا کند باید از ظرفیت و پتانسیل زنان بهره گیرد، اظهار کرد: در همین راستا، سازمان حفاظت محیط زیست با استفاده از پیوند موجود میان مشاغل سبز، توسعه پایدار و استفاده از ظرفیت های زنان، طرح 'ترویج و توسعه کارآفرینی و کسب و کارهای سبز ویژه دختران فارغ التحصیلان دانشگاهی' را در دستور کار خود قرار داد.

وی افزود: این طرح با کمک بنیاد توسعه کارآفرینی زنان و جوانان، همچنین انجمن زنان کارآفرین به صورت پایلوت در استان لرستان در حال اجرا است.

وی ضمن تاکید بر الزام بهره گیری از ظرفیت زنان به ویژه زنان فارغ التحصیل دانشگاهی، تصریح کرد: در حال حاضر و طبق آخرین آمار بیش از 60 درصد ورودی های مقطع کارشناسی در ایران را زنان تشکیل می دهند، همچنین زنان بیشترین متقاضیان مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا را تشکیل می دهد و از این رو برنامه ریزی برای استفاده از پتانسیل ایجاد شده در این حوزه ضروری است.

جواهریان هدف از اجرای این طرح را کمک به توسعه اشتغال سبز، توسعه بازار محصولات سبز، اشتغال زنان به ویژه زنان فارغ التحصیل دانشگاهی، همچنین توانمندسازی سازمان های مردم نهاد با محوریت سازمان های مردم نهاد متشکل از زنان دانست و افزود: ایجاد اشتغال برای حداقل 40 زن فارغ التحصیل دانشگاهی از طریق برگزاری کارگاه های آموزشی و توانمندسازی گام به گام زنان در استان از جمله دستاوردهای این طرح است.

مدیرکل دفتر توسعه پایدار و اقتصاد محیط زیست سازمان حفاظت محیط زیست با اعلام این که طبق آخرین آمار در حال حاضر 912 سازمان مردم نهاد محیط زیستی در سطح کشور فعال است، اظهار کرد: یکی دیگر از خروجی های این طرح، توانمندسازی حداقل 10 سازمان مردم نهاد محیط زیستی در سطح استان در حوزه کسب و کار سبز است.

وی خاطرنشان کرد: این طرح حداقل به 16 ماه زمان نیاز دارد و از این رو اجرای همزمان آن در چند استان در دستور کار قرار دارد.

وی افزود: همچنین در راستای توانمندسازی زنان در حوزه محیط زیست، تفاهم نامه ای با معاونت زنان و امور خانواده ریاست جمهوری امضاء کردیم که از جمله موارد مورد تاکید در آن تفاهم نامه، آموزش زنان مدیر سراسر کشور اعم از مشاوران زن استانداران و سایر بخش های کشور است.

جواهریان همچنین به همکاری سازمان حفاظت محیط زیست با وزارت آموزش و پرورش در خصوص آموزش محیط زیستی معلمان اشاره کرد و گفت: این اقدام تاثیری بسزا در آموزش محیط زیستی دانش آموزان دارد.

***عقد تفاهم همکاری با آلمان برای توانمندسازی زنان شش روستا در استان کهگیلویه و بویراحمد

همچنین شیرین ابوالقاسمی مدیر پروژه حفاظت از جنگل های زاگرس سازمان حفاظت محیط زیست گفت: زاگرس پتانسیل ها، ویژگی ها، توانمندی ها، ارزش ها و قابلیت هایی دارد که قابل مقایسه با هیچ‌ یک از منابع طبیعی کشور نیست.

وی با بیان این که کوه ها به دلیل تولید آب شیرین، قلب تپنده کشورها هستند و کوه‌های زاگرس با وسعتی حدود 32 میلیون هکتار از خاک کشور و پوشش تقریبا 12 استان غربی کشور، بیش از 15 رودخانه بزرگ و کوچک کشور همچون کارون و کرخه را تامین و تغذیه می کنند، گفت: متاسفانه سال ها در سطح ملی از خدمات اکوسیستمی که جنگل‌های زاگرس به جامعه بومی و کل کشور ارائه می‌ دهند، غفلت شد.

مدیر پروژه حفاظت از جنگل‌های زاگرس تصریح کرد: با توجه به شرایط اقلیمی حادی که در کشور با آن مواجه هستیم همچون گرمایش زمین و گرد و غبار، شاهد توجه بیشتری به نقش و اهمیت زاگرس در سطح ملی هستیم.

ابوالقاسمی گفت: به رغم این که زاگرس مانند سد عظیمی است که می ‌تواند مانع توفان های گرد و غبار شود، پیامدهای تغییرات اقلیمی و عوامل انسانی، جنگل های زاگرس را در معرض تهدید و نابودی قرار داده است.

وی با بیان اینکه 50 درصد عشایر کشور از جمله زیستمندان جنگل های زاگرس هستند، اظهار کرد: حیات غرب کشور وابسته به حیات اکوسیستم زاگرس است زیرا این منطقه برای مقابله با پیامدهای اجتماعی، سیاسی و امنیتی به جنگل های زاگرس وابسته است.

ابوالقاسمی با بیان اینکه جنگل های بلوط زاگرس بیش از 50 درصد آب شیرین کشور را تامین می کند، افزود: اولویت نخست برنامه ریزی و سیاست گذاری در منطقه زاگرس به موضوع مدیریت پایدار اکوسیستم اختصاص دارد.

مدیر پروژه حفاظت از جنگل‌های زاگرس تصریح کرد: حفاظت از محیط زیست طبیعی با اولویت معیشت پایدار در مناطق شهری، روستایی و عشایری از برنامه های پروژه زاگرس است.

ابوالقاسمی ادامه داد: پروژه حفاظت از جنگل های زاگرس پیش از آغاز به کار دولت یازدهم پروژه ای زیر خاکی بود که حتی در سال 2011 با تهدید تعطیلی و قطع حمایت های مادی و معنوی از سوی نهادهای بین المللی مواجه شد.

وی با بیان این که توسعه کشاورزی پایدار از اولویت های برنامه ای در منطقه زاگرس است، تاکید کرد: وزارتخانه های امور خارجه و جهاد کشاورزی برنامه ای با عنوان 'تدوین، ارائه و تصویب سند ملی راهبرد تحول توسعه کشاورزی پایدار در شرایط کنونی با شاخص توانمند سازی بهره برداران خرد و کشاورزان مبتنی بر روستا' را در همین راستا و در تطبیق با اهداف 2 و 15 هدف گذاری جهانی توسعه پایدار تهیه کرده اند که از نیمه نخست فروردین سال آتی با همکاری فائو در کل منطقه زاگرس اجرایی می شود.

مدیر پروژه حفاظت از جنگل های زاگرس افزود: هدف از اجرای این پروژه، استقرار برنامه کشاورزی پایدار در حوزه استراتژیک آبخیز زاگرس، ظرفیت‌ سازی شبکه ‌های ذینفعان منطقه، مشارکت جوامع محلی و مدیریت پایدار کشاورزی است.

ابوالقاسمی با بیان این که آب و کشاورزی از مولفه های اساسی برنامه ششم توسعه است، گفت: در حال حاضر 980 روستا در منطقه زاگرس مرکزی است که باید با استفاده از ظرفیت های محلی در این مناطق، برنامه هایی برای حفظ محیط زیست و منابع پایدار در آن ها اجرا شود.

وی در خصوص نقش زنان در حفاظت از منطقه زاگرس گفت: زمانی که کار در روستاهای حاشیه زاگرس را آغاز کردیم با تهدیدهای مختلفی مواجه بودیم زیرا جوامع بومی و محلی منافع ما را در تقابل و تضاد با منافع خود می دانستند اما امروز شاهد آن هستیم که همان افراد بیشترین نقش در حفاظت از اکوسیستم زاگرس را ایفا می کنند.

وی افزود: خاطرم هست سال ها پیش و در ابتدای کار به واسطه عکاسی از زنانی که چوب های بلوط را بر پشت خود حمل می کردند، توسط یکی از آنها مورد حمله قرار گرفتم اما امروز همان زنان، 15 هزار هکتار جنگلکاری در چهارمحال و بختیاری داشته اند و سازمان حفاظت محیط زیست تنها نقش تسهیل‌گری در این طرح را داشته است.

ابوالقاسمی با تقدیر از همکاری خوب نهادهای مدنی در اجرای طرح های توانمندسازی زنان روستایی حاشیه زاگرس، گفت: امروز به واسطه بازار اقتصادی ایجاد شده برای صنایع دستی فراموش شده منطقه زاگرس همچون گلیم و آموزش و توانمندسازی زنان در این حوزه، شاهد افزایش همکاری آن ها در حفظ اکوسیستم ارزشمند زاگرس هستیم.

مدیر پروژه حفاظت از جنگل های زاگرس ضمن اشاره به تفاهم منعقد شده با آلمان برای توانمندسازی زنان 6 روستا در استان کهگیلویه و بویراحمد، گفت: با توجه به نقش و مسئولیت زنان در زندگی روستایی و عشایری، توانمند سازی و آموزش آنان در حفاظت از محیط زیست بسیار اهمیت دارد.

وی افزود: البته این آموزش ها باید همراه با ارائه خدمات بیشتر همچون گازرسانی به جنگل نشینان و جوامع حاشیه ای جنگل ها باشد تا به طور مثال شاهد سوختن دو تنه ارزشمند بلوط برای تهیه یک کیلو قره قروت در مناطق جنگلی زاگرس و کسب درآمد از آن نباشیم.

*** سرمایه گذاری برای توانمندسازی زنان، سرمایه گذاری غیرمستقیم برای حفظ محیط زیست است

شهربانو امانی مشاور سابق زنان و امور خانواده سازمان حفاظت محیط زیست نیز در این نشست با بیان برخی اقدامات و دستاوردهای محیط زیست در این حوزه، گفت: به دلیل پیوند زنان و محیط زیست، سرمایه گذاری برای توانمند سازی زنان در این حوزه، سرمایه گذاری غیرمستقیم برای حفظ محیط زیست است.

امانی، انتقال دانش محیط زیستی به مشاوران زنان دستگاه های اجرایی، برگزاری کارگاه های مختلف آموزش محیط زیست برای تسهیلگران و توسعه گران روستایی، اجرای طرح های توانمندسازی زنان روستایی در روستاهای حاشیه ای دریاچه ارومیه و تالاب هامون در استان های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و سیستان و بلوچستان، احصای شاخص های توسعه پایدار روستایی و ابلاغ آن از سوی رئیس سازمان حفاظت محیط زیست به استانداران، عقد تفاهم نامه با معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری و صندوق کارآفرینان امید را بخشی از اقدام ها و دستاوردهای حوزه زنان سازمان محیط زیست برشمرد.

وی با تاکید بر ضرورت هم افزایی جوامع بومی و محلی و محیط زیست، تصریح کرد: آموزش و توانمندسازی روستائیان، کشاورزان و جوامع بومی و محلی در حوزه محیط زیست نقشی بسیار مهم در حفظ آن خواهد داشت.

امانی با اشاره به چالش کنونی دولت ژاپن، اظهار کرد: دولت ژاپن به رغم برخورداری این کشور از جمعیت عظیم زنان تحصیلکرده به دلیل عدم تمایل آنها به مشارکت در توسعه ژاپن با چالش بزرگی در این خصوص مواجه شده است و این نشان دهنده نقش مهم نیم پیکره اجتماع در توسعه پایدار است.

No tags for this post.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا