جایگاه رسانه‌ها به جایگاه احزاب سیاسی تنزل پیدا کرده است

این حضور تا آنجاست که بسیاری از این افراد در حال حاضر متصدی امور رسانه ای کشور هستند. از این روست که می بینیم رسانه ها نتواسته اند پاسخگوی نیازهای جامعه باشند و مطالب مردم را برآورده کنند، زیرا فعالیت های آنها بر پایه یک نقشه راه که طراح آن باید مرکز بالا دستی باشند تنظیم نشده که این کم کاری متوجه شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز است؛ چراکه اهداف و برنامه‌هایش در راستای مطالبات مردم و نیازهای جامعه نبوده است..

در حوزه رسانه باید بپذیریم کمتر شاهد شکل گیری رسانه‌ قوی و مستقلی بوده ایم که بتواند به عنوان حلقه اتصال بین مردم و حکومت فعالیت کرده و همچنین بتواند مطالبات هر دو را منعکس کند. با اینکه نباید در این عرصه چشم خود را برروی فعالیت‌های خوب ببندیم اما در هر حال این بخش همیشه دستخوش فراز و فرود بوده است و ما در حوزه رسانه فعالیت کامل و جامعی نداشتیم .

البته بخشی از این اشکالات هم برمی گردد به اینکه نشریات و رسانه‌ها در کشور ما همیشه در قالب احزاب و دسته‌های سیاسی فعالیت کردند. از این رو معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد باید مرز بندی مشخصی را در این حوزه تعریف کند. باید مشخص شود که آیا رسانه یک ارگان و تشکیلات سیاسی است و یا نه به عنوان یک ابزار فرهنگی تلقی می‌شود و جنس آن رسانه‌ای است.

متاسفانه در کشور ما هرگاه یک مجموعه درصدد آن برآمده که فعالیت سیاسی کند، رسانه و یا نشریه‌ای را منتشر کرده است و از این رو جایگاه رسانه‌ها از مرتبه صرفا سیاسی خود به جایگاه احزاب سیاسی منتقل شده است.

البته این بدان معنا نیست که احزاب سیاسی، نباید رسانه داشته باشند، به هرحال هر حزبی ارگانی دارد اما هیچگاه نباید جایگاه احزاب و رسانه ها عوض شود و متاسفانه در کشور ما این اتفاق روی داده بنابراین همانطور که گفتم معاونت مطبوعاتی باید مرزبندی را مشخص کرده و جایگاه هریک از رسانه‌ها و مطبوعات دولتی، مستقل، آزاد و… را به درستی تعریف کند.

تمایل و گرایش مخاطبان به محصولات فرهنگی و یا رسانه ای داخلی و خارجی نیز به این دلیل است که در حوزه رسانه به نیازهای مخاطبان پاسخ داده نمی شود. این اشکالات برمی گردد به وزارت ارشاد و سایر متولیان حوزه رسانه مانند صدا وسیما؛ این ریزش مخاطب نشان می‌دهد که اولا در این حوزه انسجام وجود ندارد و ثانیا برنامه‌ریزی های صورت گرفته متناسب با نیازهای مخاطبان نبوده است و از همه مهمتر اینکه نظارت دقیقی روی فعالیت‌های اصحاب این حوزه وجود نداشته است.

اینگونه می‌شود که نگاه مخاطبان به سوی خارج است و نه در داخل. این کاستی هم تنها مربوط به حوزه رسانه و مطبوعات نمی‌شود، بلکه در همه حوزه‌ها اعم از تاتر، فیلم، موسیقی و… در کشور ما با این معضل مواجه هستند. چنانچه شاهد بودیم که اگر در داخل کشور کار خوبی انجام شده مردم از آن استقبال کردند، بنابراین در رابطه با توجه مخاطب ایرانی به رقبای خارجی اشکال از خودمان است.

البته نباید انکار کنیم که کارهای خوبی در این چند سال انجام شده و ما شاهد آن بودیم، اما این درخشش‌ها مقطعی بوده و علاوه براین یک کار شخصی و فردی بوده و موفقیت‌های این چنینی را نباید به حساب دولت بگذاریم، چراکه برای این موفقیت‌ها اصلا برنامه ریزی درست و اصولی در کار نبوده است.

جای تاسف دارد که در کشوری که داعیه فرهنگی دارد حتی یک انجمن فرهنگی- ادبی به صورت کامل فعال نیست. از سوی دیگر نیازهای جامعه روز به روز در حال افزایش است و اینگونه می‌شود که مخاطبان از مضامین دیگران استفاده می کنند. جامعه را از نیازهای اساسی محروم کردند در حالیکه باید با حفظ حد و مرزها و باید و نبایدها به نیاز مخاطبان هم پاسخ داده شود. به هر حال باید در نظر داشته باشیم که اگر محدودیت بی جا اعمال شود، اتفاقات غیرقابل کنترل جریان پیدا می کند که ضرر آن به مراتب بیشتر است.

در حوزه رسانه ای کشور هم وضع به همین منوال است، معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد در برخورد با رسانه‌ها خود را در حد یک تدارکاتچی پایین آورده است، در صورتیکه جایگاه این معاونت باید هدایت فکری مطبوعات و رسانه‌ها باشد. چون اصحاب رسانه در جریان امور دولت قرار نمی گیرند، شاهد بروز مشکلات این چنینی هستیم.

اصحاب رسانه در زمره روشنفکران هستند و مصالح را تشخیص می‌دهند، بنابراین باید رسانه‌ها آزاد باشند و در عین حال خط و مشی ها به روشنی مشخص شود. از آنجا که اصحاب رسانه در زمره اقشار با شعور جامعه هستند و مصالح ملی و منافع کشور را به خوبی درک می کنند، اگر از سوی دولت توجیه شوند هرگز در تقابل با مقتضیات دولت گام برنمی دارند. اما زمانی که هرکسی به خودش اجازه می‌دهد وارد حریم مطبوعات شود و به اصحاب رسانه توهین کند، قاعدتا اصحاب رسانه هم به خودشان اجازه می‌دهند به خط قرمزها ورود پیدا کنند و همانطور که گفتم تعامل جای خود را به تقابل می‌دهد.

 

حجت الاسلام سید طه هاشمی/ روزنامه نگار، سیاستمدار، نماینده دوره پنجم مجلس شورای اسلامی و معاون سابق فرهنگی و دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی

No tags for this post.