لزوم تشکیل اتاق فکر برای تغییر اقلیم

در این میزگرد بر برنامه های دولت در تحقق «اقتصاد کم کربن» طی برنامه ششم توسعه تاکید شد، اما آنچه که مورد انتقاد اعضای پنل قرار گرفت، سیاستهای برنامه ششم در حوزه محیط زیست و تضاد آن با راهکارهای تغییر اقلیم بود. در این زمینه عیسی کلانتری وزیر اسبق کشاورزی با انتقاد از برنامه ششم توسعه در حوزه محیط زیست، گفت: این برنامه تضاد کاملی با مصوبات راهکارهای تغییر اقلیم و حفظ محیط زیست دارد و هم اکنون چیزی که در کشور برای آن وجود خارجی تصور نمی شود، موضوع حفاظت از محیط زیست است.

وی به عدم اجرای اسناد بالادستی در حوزه محیط زیست و عمل به برنامه های مدنظر اشاره کرد و افزود: می گوییم می خواهیم در افق ۱۴۰۴ اقتصاد اول منطقه با تولیدناخالص داخلی ۱۷ هزار دلاری باشیم اما GDP امروز ما، ۴ هزار و ۴۰۰ دلار است. حرف زدن بسیار آسان است اما عمل به آن بسیار سخت است.

کلانتری با اشاره به راهکارهایی که می توان در این زمینه به کار گرفت، خاطرنشان کرد: نباید چرخ را دوباره اختراع کنیم. ما می توانیم راه حلهایی که در دنیا ارائه شده است را به کار گیریم.

 وی با تاکید براینکه کشور بدون توسعه نمی تواند محیط زیست را حفظ کند، درخصوص موضوع دریاچه ارومیه گفت: برای مثال یکی از راهکارهای اصلی برای حل مشکل دریاچه ارومیه این است که ۴۰ درصد آب مصرفی کشاورزی کم شود و ۶۰۰ میلیون متر مکعب آب را جبران کنیم. از سوی دیگر با اختصاص بودجه به این موضوع، می توان ظرف ۱۰ سال این مشکل را حل کرد.

درهمین حال فرهاد یزدان دوست عضو هیات علمی و معاون امور بین الملل دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی نیز با اشاره به اینکه کره جنوبی بالغ بر ۵ درصد GDP خود را صرف تحقیق و توسعه می کند، گفت: باید روی داشته های عملی مان سرمایه گذاری کنیم. اما هم اکنون برغم پیاده سازی الگوهای مختلف علمی از سوی دانشگاهها در خصوص تغییر اقلیم، اما به یک هزارم این تکنیک ها نیز عمل نشد.

همچنین سیدمحمدرضا رضازاده مدیرعامل و رئیس هیات مدیریت شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران با بیان اینکه یکی از مشکلات فعلی در کشور جدایی مدیریت منابع آب و کشاورزی است گفت: هم اکنون مدیریت در وزارت نیرو، وزارت جهاد کشاورزی و انرژی جدا از هم است و در صورتی که یک وزارتخانه یکپارچه به نام وزارت آب، کشاورزی و منابع داشته باشیم می توانیم در این حوزه مدیریت واحدی شکل دهیم.

رجبی، رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست در این پنل بر تعاریف توسعه پایدار تاکید کرد و گفت: توسعه پایدار فقط حفظ محیط زیست نیست و باید به مسائل مربوط به اقتصاد، جامعه و حفظ حقوق نسل های بعدی نیز توجه شود.

به گفته وی ، بیش از ۹۰ درصد آب کشور صرف مصارف کشاورزی می شود و این درحالی است که تنها محصول کشاورزی در کشور که حرفی برای گفتن دارد برنج است که در شمال ایران کشت می شود. درهمین حال با وجودی که ۸۰ درصد سطح زیرکشت دنیا به صورت کشاورزی دیم است اما در ایران بالغ بر ۹۰ درصد تولیدات کشاورزی به صورت آبی است.

کاوه مدنی دبیر کنفرانس بین المللی تغییر اقلیم و استاد امپریال کالج لندن نیز در سخنانی تاکید کرد: در حل مشکلات مربوط به تغییر اقلیم، نیازمند مساله شناسی هستیم و مشکل در این است که مطالعات پایه ای برای این بخش انجام نشده و سیستم را آنطور که باید نمی شناسیم تا بتوانیم برای آن راه حل ارائه دهیم.

ناصر مقدسی قائم مقام سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری، نیز گفت: از آنجایی که پدیده تغییر اقلیم بیش از آنکه زیست محیطی باشد، امروزه به پدیده ای اقتصادی تبدیل شده است، تصمیم گیریها در این بخش به آموزش و ظرفیت سازی در کلیه سطوح کشور نیاز دارد.

وی ادامه داد: به طور کل تغییرات اقلیمی موضوعی انکارناپذیر است و اثرات آن به دلیل مشکل در مدیریت بهره وری، در کشور ما نمود بیشتری دارد.

در جمع بندی اظهارات حاضران در میزگرد تغییر اقلیم، بر افزایش نقش اتاق های فکر و مراکز علمی و نقش فناوری در سیاستگذازی حوزه آب، تاکید شد. درهمین حال با توجه به راه حلهای جهانی برای مواجهه با پدیده تغییر اقلیم، عنوان شد که بهتر است این راه حل ها نیز در کشور ما اجرایی و به کار گرفته شود. تقسیم وظایف و راهکارهای علمی، جلوگیری از قانون گریزی، فرهنگ سازی، درک درست از مفاهیم توسعه و حس مطالبه گری در کنار اقدامات توسعه ای، از دیگر موضوعاتی بود که اعضای پنل در مورد آن اتفاق نظر داشتند.

آنطور که در این میزگرد عنوان شد: تغییر اقلیم را نمی توان جدا دید و باید در کنار آن، سیاستهای مربوط به آب، محیط زیست و کشاورزی را نیز به صورت یکپارچه مدیریت کرد و نمی توان این مسائل را از یکدیگر منفک دید.

حاضران این میزگرد معتقدند که نباید تغییر اقلیم در مجامع دانشگاهی ویترینی باشد و باید از این الگوها به عنوان خوراک فکری و تصمیم سازی استفاده شود. در همین حال سازمان محیط زیست نیز باید کلان نگری را بکارگیرد و توان علمی خود را افزایش دهد. این سازمان باید از حالت شکاربانی خارج شده و موتور محرک تولید باشد. از سوی دیگر این راهکارها باید جزء برنامه های دولت باشد و مورد مطالبه تصمیم گیران قرار گیرد.

به گزارش مهر، کنفرانس بین المللی تغییر اقلیم به مدت دو روز در وزارت نیرو و توسط دانشگاه خواجه نصیر در حال برگزاری است.