چگونه حس بویایی ام را از دست دادم؟

نابویایی، کر بویی یا آنوسمی (anosmia)، نام های مختلفی است که برای مشکل از دست دادن حس بویایی عنوان می شود. در این بیماری، فرد دیگر قادر به درک بوی مواد غذایی، نوشیدنی ها و بوهای اطراف خود نیست و این مشکل، به شدت بر کیفیت زندگی بیمار اثر منفی می گذارد.

حدود 5 درصد از مردم جهان از بیماری آنوسمی رنج می برند؛ ناتوانی که براحتی قابل حل نیست و می تواند به صورت موقت یا دائمی بروز کند.

علل ایجاد کننده بیماری آنوسمی

برخی بیماران به صورت مادرزادی از بیماری آنوسمی رنج می برند؛ اما در گروه دیگری از بیماران، دلایل و عوامل مختلفی در بروز این بیماری نقش دارند.

بیماری های انسداد بینی از جمله پولیپ، عفونت سیستم تنفسی، ضربه به سر، بینی یا ضربه مغزی، بیماری های عصبی از جمله آلزایمر، پارکینسون و ام اس، قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی سمی، رادیوتراپی در مبتلایان به سرطان سر و گردن، برخی داروها از جمله آنتی بیوتیک ها، ضد افسردگی و ضد التهابی، اعتیاد به کوکائین، افزایش سن، از جمله مهمترین علل بروز این بیماری محسوب می شوند.

 

 

مشکلات بیماران مبتلا به آنوسمی

  • این بیماران بدلیل از دست دادن حس بویایی، قادر به تشخیص خطرات اطراف خود – دود، آتش سوزی، نشت گاز، بخارات شیمیایی خطرناک، مواد غذایی فاسد – نیستند
  • این بیماران بدلیل از دست دادن حس بویایی، هیچ لذتی از عطر و طعم مواد غذایی نمی برند
  • این بیماران اغلب از مشکل اضطراب اجتماعی رنج می برند، چراکه همواره نگران بوی نامطبوع بدن خود هستند

نتایج یک مطالعه جدید در انگلیس نشان می دهد، آنوسمی با افزایش سطوح استرس و افسردگی در ارتباط است؛ نرخ افسردگی و اضطراب در بین مبتلایان به آنوسمی به ترتیب 43 و 45 درصد است؛ مشکل در غذا خوردن (92 درصد)، انزوا (57 درصد)، مشکل در برقراری ارتباط با دیگران (54 درصد) از دیگر مشکلاتی است که این بیماران از آن رنج می برند.

روش های تشخیص و درمان

هرگونه تغییر در توانایی استشمام بوهای مختلف که با آلرژی یا سرماخوردگی در ارتباط نباشد و پس از گذشت یک تا دو هفته بهبود پیدا نکند، باید جدی گرفته شود.

در ابتدا پزشک عمومی با معاینه بینی و سینوس ها، علت بروز مشکل را بررسی می کند؛ درصورتی که مشکل ناشی از سرماخوردگی یا آلرژی باشد، به درمان خاصی نیاز نیست. در برخی بیماران مبتلا به آنوسمی موقت، بیماری خودبخود برطرف می شود.

درصورت برطرف نشدن مشکل، بیمار به متخصص گوش و حلق و بینی ارجاع داده می شود تا با انجام آزمایش های مختلف و انجام سی تی اسکن، علل ثانویه شناسایی شوند. در شرایطی که مشکل ناشی از وجود عفونت باشد، آنتی بیوتیک از سوی پزشک برای بیمار تجویز می شود و اگر این مشکل مربوط به وجود پلیپ یا تومور باشد، بیمار تحت عمل جراحی قرار می گیرد. در شرایط حاد و ابتلا به آنوسمی کامل، هیچ راه درمانی برای این بیماری وجود ندارد.

چگونه حس بویایی ام را از دست دادم

کتاب Season to Taste: How I Lost My Sense of Smell and Found My Way یکی از معروفترین آثاری است که با موضوع بیماری آنوسمی نگاشته شده است.

این کتاب، روایتگر داستان زندگی مولی بیرنباوم است که در سن 22 سالگی بدلیل تصادف رانندگی، دچار آنوسمی می شود. این سانحه درست قبل از آغاز دوره های آموزشی وی در کالج آشپزی آمریکا (CIA) روی می دهد. پزشکان به مولی اطلاع می دهند که سیستم بویایی وی بشدت آسیب دیده و شاید حس بویایی او هیچ وقت باز نگردد.

مولی در ادامه، با پزشکان، متخصصان گوش و حلق و بینی، حتی کارشناسان عطر فرانسه مشورت می کند، اما نتیجه ای حاصل نمی شود، تا اینکه به مرور زمان و پس از نقل مکان وی به نیویورک و شروع به کار در یک مجله، بخشی از حس بویایی و چشایی وی باز می گردد.

 

 

گزارش: معصومه سوهانی

منابع: webmd / theguardian / theconversation

No tags for this post.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا