با حذف پایان نامه از مقطع کارشناسی، دلالی سودجویان تمام نمی شود

دکتر احمد روستا افزود: امروزه جایگاه بسیاری از پایان نامه ها از موضع علمی و فرهنگی به سطح دلالی، تنزل پیدا کرده است.

وی عنوان کرد: به طور کلی برای انجام هر حرکتی، اگر مطالعه کافی صورت نگیرد، قطعا به نتایج مطلوب نخواهد رسید. در زمینه حل دلالی پایان نامه های از پیش آماده نیز این مساله صدق می کند. در واقع باید مطالعاتی انجام گیرد که پاسخگوی این سوال باشد که چرا پدیده هایی مثل مقاله نویسی یا پایان نامه نویسی به جای آنکه یک پدیده علمی و مطالعاتی باشد، به صورت یک پدیده دلالی درآمده است؟

روستا اظهار داشت: مسلما در بحث نوشتن پایان نامه ها و خرید و فروش آنها، نقش دانشگاه ها و همینطور توجه و دقت اساتید را نباید نادیده گرفت. اگر اساتید به جای افزایش تعداد پایان نامه ها، زمان خود را برای کنترل دانشجو، نوع تحقیق، مسیر و فعالیت های مرتبط با تحقیق صرف کنند، قطعا کسی به خود اجازه نخواهد داد که به سوی پروژه های از پیش آماده برود.

وی خاطرنشان کرد: به عقیده من، اگر نظام آموزشی قصد دارد که ارزیابی صحیحی در این خصوص انجام دهد، باید آگاه باشد که حذف پایان نامه از مقطع کارشناسی بدون ریشه یابی مساله و تلاش برای حل ساختاری آن، نمی تواند دردی را از نظام آموزش عالی دوا کند. امروزه حرکات ناشایستی در حوزه پایان نامه ها به چشم می خورد و ممکن است در آینده ای نزدیک، عده ای حتی با نفوذ در دانشگاه ها، دلالی پایان نامه ها را ادامه دهند.

استاد دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه شهید بهشتی ادامه داد: اگر می خواهیم مسیر درستی را طی کنیم و دلالی پایان نامه را به شکل ریشه ای حل کنیم، باید بیش از پیش به تحقیق و پژوهش بها دهیم. ما باید اهمیت دادن به پژوهش را از مقاطع ابتدایی و متوسطه جدی بگیریم، نه صرفا از دانشگاه ها.

وی با اشاره به اینکه باید بازنگری در نظام ارزشیابی معلمان و اساتید صورت بگیرد، گفت: ارزشیابی معلمان و اساتید باید به شکل پیوسته در طول سال، انجام شود. اساتید دانشگاه ها نباید کیفیت مقاله ها و پایان نامه ها را فدای کمیت کنند.

روستا با بیان اینکه معضل دلالی پایان نامه با اجماع ملی و همکاری دانشگاه، استاد و دانشجو رفع می شود، تاکید کرد: در حال حاضر، علاوه بر فعالیت های اشتباهی که در حوزه پایان نامه نویسی انجام می شود، در این بین نمی توان سهل انگاری برخی اساتید را نیز نادیده گرفت.

وی توضیح داد: مسئولان باید بررسی کنند که میزان استفاده از پایان نامه ها و تحقیقات از پیش تنظیم شده که در بازار به فروش می رسد، در چه مقاطعی بیشتر است. چرا که باید بررسی شود که استفاده از این نوع پایان نامه ها، دقیقا در کدام مقطع شامل کارشناسی، کارشناسی ارشد و یا دکترا بیشتر اتفاق می افتد تا بتوان تدابیر لازم را اندیشید، اما متاسفانه چنین تحقیق علمی و جامعی در کشور ما انجام نشده است.

این عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی ادامه داد: باید با مساله دلالی پایان نامه، جدی تر از اینها برخورد کرد. کسی که می تواند در این راه بسیار موثر عمل کند، خود استاد است. استاد می تواند با کشف این تخلف، برخورد جدی با دانشجوی متخلف داشته باشد و با تعیین مجازاتی سنگین برای این افراد، در جهت ریشه کن کردن این معضل آموزش عالی گام بردارد.

روستا پیشنهاد کرد: راه دیگری که پیشنهاد می کنم، تقویت روش های مطالعاتی ارائه شده به دانشجو از سوی استاد است. مثلا من در طول سال بیش از دو دانشجو را برای پایان نامه قبول نمی کنم، چراکه خود را موظف می دانم که در جریان تمام کارهای دانشجو باشم. حال اگر بیش از توانم دانشجو بپذیرم، به این معناست که خودم به نوعی دانشجو را به سمت دلالی پایان نامه و چنین تخلف هایی سوق داده ام.

این عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی اذعان داشت: اگر به طور کامل دانشجو را زیر نظر داشته باشیم، می توانیم از پیشرفت او در امر پژوهش نیز آگاه شویم و در مقاطعی، با پرسش سوالاتی کلیدی، قدرت پاسخگویی دانشجو را بسنجیم. دانشجویی که در نوشتن پایان نامه تخلف کرده باشد و یا پایان نامه را خریده باشد، قطعا اعتماد به نفس بسیار پایینی در پاسخگویی به سوالات علمی استاد خواهد داشت.

وی در خصوص وضعیت تخلفات پایان نامه در خارج از ایران بیان کرد: در کشورهای پیشرفته، وضعیت این نوع تخلف ها بسیار کنترل شده است، چراکه توجه ویژه ای به رابطه دانشگاه و صنعت وجود دارد. به همین خاطر، همه مسئولان و اساتید، مراقب پژوهش و تحقیقات دانشجویان هستند. در حالی که در ایران، شاید واحد ارتباط بین دانشگاه و صنعت در برخی مراکز آموزش عالی داشته باشیم، اما در عمل شاهد ارتباط واقعی بین این دو نیستیم. از طرف دیگر، در کشور ما بسیاری از پایان نامه ها مطابق نیاز صنعت و جامعه نیست و دقت کافی هم برای کنترل علمی پایان نامه های دانشجویی وجود ندارد.

 

گفتگو: مریم طالبی

No tags for this post.