پایان عصر آزمون و خطا در درمان سرطان

سرطان از آن دسته بیماریهایی است که مدتهاست با بشر همراه بوده و اگرچه روشهای مختلفی برای تشخیص و درمان انواع مختلف این بیماری ارایه شده و اتفاقا بسیاری از آنها تاحدودی ثمربخش هم بوده است اما سرطان همچنان قربانی می گیرد. چالش اصلی این است که نه بیمار و نه پزشک دقیقا نمی دانند که چه روشی برای غلبه بر نوع خاصی از سرطان اثرگذار است. اما خبر خوشحال کننده این است که از این پس و به لطف تحولی که در عرصه درمان سرطان روی داده حالا هم پزشک و هم بیمار امکان استفاده از آزمایش مولکولی منحصربفردی را پیدا کرده اند که به آنها می گوید روش خاص درمانی را که برای غلبه بر نوع به خصوصی از سرطان انتخاب کرده اند اثرگذار خواهد بود یا نه. ویژگی مهم این نوآوری در آن است که پیش از آغاز فرآیند پیچیده و معمولا پرهزینه درمان، این اطمینان خاطر حاصل می شود.

دکتر استیو ماموس، زیست شناس مولکولی دانش آموخته در دانشگاه هاروارد این ابزار قدرتمند را به مرکز سرطان ساراسوتا ماناته در فلوریدا آورده است، به این امید که تحولی بزرگ در فرآیند پیچیده درمان سرطانها ایجاد کند. این نوآوری که تحت عنوان GPS Cancer شناخته می شود تنها آزمایش تجاری موجود در دنیا محسوب می شود که میزان دقیق پروتئینهای خاص و تأثیرگذار در سطح یک سلول سرطانی در نمونه گرفته شده از بافت بیمار را تعیین کرده و از این طریق پزشک معالج به درک نسبتا کاملی از وضعیت پیشرفت سرطان دست یافته و از این طریق می تواند بهترین داروی مؤثر را انتخاب کند.

می توان گفت این ابزار جدید تحولی بی سابقه در فرآیند تشخیص و درمان سرطانها ایجاد می کند. دانشمندان به آن به عنوان روشی جدید نگاه می کنند که هیچ تکنیک دیگری در دنیا از این حیث قابل رقابت با آن نخواهد بود. در حال حاضر تقریبا تمامی روشهای درمانی سرطان مبتنی بر آزمون و خطاست که به همین خاطر سلامت بیمار همزمان با ادامه فرآیند درمان در معرض خطرات جانبی قرار می گیرد. اما با این آزمایش مشخص می شود که کدام دارو برای کدام نوع از سرطان در بدن هر بیمار خاص مؤثر خواهد بود. این یک روش جدید محسوب می شود که به جهت تازگی، هنوز بسیاری از پزشکان و بیماران از آن اطلاع چندانی ندارند. در جریان برگزاری نشست اخیر انجمن آنکولوژی کلینیکی آمریکا اطلاعات دقیقی ارایه شد و اکنون پیش بینی می شود به سرعت مورد توجه مراکز درمانی و بیماران سرطانی قرار گیرد.

دکتر ماموس از GPS Cancer برای تشخیص بهترین داروی مؤثر در 100 بیمار سرطانی استفاده کرده که نتایج شگفت انگیزی هم به همراه داشته است. به گفته وی، از این روش می توان برای تشخیص داروهای اثرگذار در سرطانهای سینه، کلون، شش، پروستات، سر و گردن استفاده کرد. او اعتقاد دارد که طی 30 سال گذشته، هیچ روش تشخیصی تا این حد دقیق نبوده است. تحقیقات نشان می دهد که از هر 10 بیمار سرطانی، بدن هفت نفر حداقل به یک داروی ضدسرطان از خود مقاومت نشان می دهد و وقتی صحبت از یک بیمار مبتلا به سرطان ریه به میان می آید که جایی برای آزمون و خطا وجود ندارد باید به زمان به عنوان فاکتور تعیین کننده نگاه کرد. عملا برای چنین بیماری نمی توان فرآیند آزمایش انواع داروها طی یک بازه زمانی شش ماهه را در نظر گرفت و باید از همان ابتدا داروی مؤثر را انتخاب کرد. دستیابی به این مهم حالا تنها با تکیه بر این روش نوین میسر می شود.

بررسیهای دقیق دکتر ماموس و همکارانش نشان داده اند که برای درمان سرطان نمی توان به درمانهای استاندارد تکیه کرد بلکه باید از ترکیب غیرمعمول داروهای مختلف بهره برد تا بدین ترتیب فرآیند تشخیص و درمان یک بیمار سرطانی با موفقیت به پایان برسد. در روش GPS Cancer و برخلاف روشهای مشابه فعلی که نهایتا بین 10 تا 400 ژن توالی سازی می شود، بالغ بر 20 هزار ژن و حتی بیشتر مورد آنالیز دقیق قرار می گیرد تا از این طریق بهترین انتخاب پیش روی بیمار و پزشک قرار گیرد.

نکته مهمی که در فرآیند درمان سرطان به آن توجه می شود بازگشت دوباره تومورهاست. در بسیاری از موارد داروهایی به کار گرفته می شود که شاید در همان بازه زمانی درمان اثرگذار باشند اما پس از مدتی که از پایان درمان می گذرد، بیماری دوراه عود می کند. بدین ترتیب هزینه های درمان به میزان چشمگیری افزایش پیدا می کند. اما با تکیه بر GPS Cancer دیگر چیزی تحت عنوان صرف 20 هزار دلار در ماه برای درمان سرطان معنا نخواهد داشت چون از همان ابتدا مؤثرترین دارو معرفی می شود.

برای دسترسی به آخرین شماره از جدیدترین شماره  Scene فایل پیوست را ملاحظه فرمائید.

 

مترجم: مهدی پیرگزی

No tags for this post.