آیا هک کردن حافظه ی انسان امکان پذیر است؟

Julia Shaw روانشناس مجرمین و متخصص در زمینه حافظه و خاطرات میگوید: "با تکنیک های کاشت خاطره میتوان به انسان این باور را القا کرد که در گذشته کاری را انجام داده اند، بدون آنکه به انجام آن حتی فکر کرده باشند" این متخصص کانادایی به تازگی از کتاب جدید خود "توهم حافظه" در تورنتو رونمایی کرده است. در قسمتی از این کتاب میگوید: "حافظه شبکه ای از سلول های مغزی است که در سراسر مغز گسترده شده و همواره به روز میشود. هربار که شما خاطره ای را تعریف میکنید، جزئیات جدیدی که ممکن است غیرواقعی و ساخته ذهنتان باشد را بیان میکنید، این حرکت حافظه شما را تغییر میدهد.به عنوان مثال اگر فکر میکنید که از زمان کودکی خود مثلا دو سالگی خاطره ای را به یاد می آورید، این یک خاطره ی اشتباه است. ذهن کودک در آن سنین برای ذخیره کردن خاطره آماده نیست. با دیدن عکس از دوران کودکی این توهم در شما بروز میکند که آن لحظه را یادتان است. به همین سادگی میتوان خاطرات غیرواقعی را در ذهن ایجاد کرد."

 

در واقع نفوذ به حافظه پیامدهای جدی برای سیستم قضایی میتواند داشته باشد. با هک حافظه میتوان فرد را قانع کرد که جرمی مرتکب شده که هرگز اتفاق نیافتده است. دکتر شاو اینکار را در آزمایشگاه انجام داده است تا نشان دهد که فرایند بازجویی میتواند باعث تحریف خاطرات شود. به این صورت که شما یک موضوع خاص را آنقدر تکرار میکنید تا تخیل و حافظه با هم ترکیب شوند و در نهایت ذهن تسلیم تصویری شود که برایش ساخته شده است و این در را به روی هکران باز میکند و تشخیص خیال از حقیقت برای شخص غیرممکن میشود. برای آزمایش کاشت حافظه کاذب بر روی یک شخص، دکتر شاو شروع به تلقین اینکه شخص مرتکب جرم شده است کرد. برای مثال گفت: "پدر و مادر تو به من گفته اند که وقتی تو 14 ساله بودی؛ چیزی دزدیدی و با پلیس درگیر شدی. برای اطمینان از حرف من میتوانی با آنها تماس بگیری و از آنها بپرسی که به من چه گفته اند و بعد از آن حرف من را باور خواهی کرد. تو میدانی که ما با پدر و مادر تو در ارتباطم و به آنها اعتماد داری." دکتر با جزئیات بیشتر به توضیحاتش ادامه داد. جزئیاتی در مورد سن، شهر محل زندگی و بهترین دوست دوران کودکی. بارها و بارها جرم و جنایاتی که هرگز اتفاق نیافتاده بودند را برای او شرح داد. پس از گذشت دو هفته در یک بازه زمانی نسبتاً کوتاه شخص دیگر قادر به تشخیص واقعیت از تخیل نبود. در پایان شخص تسلیم تخیلات شد و قبول کرد که آن جرائم را مرتکب شده است.

 

اما از طرفی دیگر هک کردن ذهن میتواند در جهت مثبت و در راستای درمان هم استفاده شود. به عنوان نمونه میتوان از این تکنیک برای حذف احساسات مرتبط با خاطرات تلخ استفاده کرد و تاثیرات منفی این خاطرات که باعث دگرگونی جسم و روح فرد میشود را با دستکاری و تحریف از بین برد. این بخش از تحقیق بر روی موش های آزمایشگاهی امتحان شده است که در آن دانشمندان با استفاده از نور قسمت هایی از مغز موش ها را روشن و خاموش کردند. به این ترتیب ترس های مرتبط با خاطرات بد را از ذهن موشها پاک کردند. متاسفانه این تکنیک تاکنون بر روی انسان آزمایش نشده است زیر نیاز به ایجاد یک سوراخ بزرگ در جمجمه است. اما غیرممکن نیست.

 

به گزارش تیتر یک،شاو معتقد است که "دریافت واقعیت یک تجربه کاملاً شخصی است. هر روزی که از خواب بیدار میشود، یک آدم جدید هستید چون دریافت شما از واقعیت تغییر کرده است. اساساً همه خاطره ها اشتباهند، بعضی از آنها مقداری و بعضی از آنها تماماً. تجربه هایی در ذهن انسان وجود دارد که هرگز اتفاق نیافتاده است."