گزارش تصویری و تحلیل فنی بقعه خاتون قیامت

بقعه تاریخی خاتون قیامت یکی از بناهای تاریخی منطقه فیروزکوه است که در مورد آن اطلاعات کمی وجود داشته و مستندات تاریخی که نشان دهنده هویت فرد مدفون در این بقعه باشد، وجود ندارد. بر اساس نوشته های روی دیواره های ساختمان بقعه، اهالی منطقه اعتقاد دارند که این آرامگاه به بی بی شهر بانو همسر امام حسین ( ع ) و دختر یزدگرد سوم  تعلق دارد و این محل در بین اهالی فیروزکوه به بقعه خاتون قیامت معروف است. بر دیواره های بنا این مساله به کرات و در قالب راز و نیاز و نذر ، خطاب به  بی بی شهربانو نوشته شده است. 

حال اینکه همسر امام حسین (ع) چگونه سر از این منطقه در آورده و به چه دلیل درگذشته و در این محل مدفون شده است، مشخص نبوده و در منابع تاریخی نیز در مورد حضور وی در فیروزکوه ، مستنداتی وجود ندارد.

 ساختمان امروزی این بنا از آجر ساخته شده و دری فلزی در ضلع غربی بر آن نصب  شده است. بنا شامل سه اتاق مربع شکل بوده که اتاق مقبره گنبدی مخروطی کوچک دارد که در سال های اخیر و با هدف مرمت، روی آن را ایزوگام کرده اند. این نوع عایق بندی و مرمت با روح و ماهیت تاریخی بنا تطابق نداشته و سبب مخدوش شدن هویت این بقعه تاریخی شده است.

سقف بنا چوبی بوده و دیوار های آن سبز رنگ شده است. در وسط اتاق مقبره ضریح چوبی امامزاده قرار گرفته است  و در اتاق های دیگر نیز تعدادی قبر مشاهده می شود. این موضوع نشان می دهد که مردم منطقه در طول تاریخ تا چه حد به این محل اعتقاد داشته و تدفین های موجود  داخل و اطراف بقعه به خوبی نشان دهنده این نکته است.

یک زائده عمودی سیمانی به ارتفاع حدود 5/1 متر در عرض 50 سانتیمتر و ضخامت 20 سانتیمتر در بالای مضجع چوبی دیده  می شود که کاربرد آن برای ما مجهول مانده است.

امروزه و در ادامه روند غیر اصولی مرمت بنا، کف آن را با سیمان پوشانده اند. در کل  با توجه به ساختمان بنا و مصالح به کار رفته در آن نشانگر این است که بنا جدید بوده ساختمان اطراف آن حالت یک منزل مسکونی را در ذهن تداعی می کند.  البته باید به این نکته نیز اشاره کرد که  محل قبر و گنبد خانه ، بخش قدیمی و اصلی   بوده که  پیرامون آن ساختمان جدیدی ساخته اند. 

حال اینکه همسر امام حسین (ع) چگونه سر از این منطقه در آورده و به چه دلیل درگذشته و در این محل مدفون شده است، مشخص نبوده و در منابع تاریخی نیز در مورد حضور وی در فیروزکوه ، مستنداتی وجود ندارد. از سوی دیگر زمان ساخت اولیه این بقعه که قرن هشتم هجری است، با زمان زندگی و مرگ همسر امام سوم شیعیان تطابق زمانی نداشته و بر اساس این دلایل می توان ادعا کرد که انتساب این بقعه به بی بی شهربانو؛ زائیده تخیلات اهالی بومی منطقه در طول تاریخ است.

گزارش تصویری و تحلیل فنی: احسان محمدحسینی – فاطمه کردی

No tags for this post.