تشخیص سرطان با ام.آر.آی

با اینکه شیوه های بی ضرری نظیر ماموگرافی و یا سی تی اسکن می توان تومورهای مختلف سرطانی را شناسایی کرد، اما باز هم برای اطمینان حاصل کردن از تشخیص درست این شیوه ها، پزشکان از بافت تومور نمونه برداری به عمل می آورند.

اما به تازگی پژوهشگران دانشگاه جان هاپکینز موفق به طراحی شیوه ای شدند که به کمک آن می توان با استفاده از شیوه تصویربرداری ام.آر.آی (که البته بی خطر است) سلول های سرطانی را شناسایی کرد. این شیوه می تواند به صورت مکمل در کنار شیوه فعلی نمونه برداری به کار رود و حتی روزی جایگزین آن شود.

این تیم پژوهشی به این منظور، به کلی سلول های رشد یافته در آزمایشگاه موش را مورد بررسی قرار دادند. یکی از یافته های علمی در زمینه ام.آر.آی این است که با استفاده از یک شیوه دقیق در ام.آر.آی و بدون بهره گیری از انواع رنگ های نشانه گذار، می توان گلوکز را تشخیص داد. از آنجا که دیواره بیرونی برخی سلول های سرطانی، مولکول های قند را از خود دفع می کند، به این ترتیب می توان سلول های سرطانی را شناسایی کرد.

با اینکه در مطالعات پیشین، دانشمندان کوشیده بودند تا با استفاده از ام.آر.آی به تصویربرداری از پروتئین های بیرون سلولی که قند خود را از دست می دهند بپردازند، همه این شیوه ها به مواد رنگی نشانه گذار بستگی داشت. این شیوه جدید با بهره گیری از واکنش طبیعی گلوکز با مولکول های آب اطراف، نیاز به این نشانه گذارها را از بین می برد. پژوهشگران پس از مقایسه تصاویر اسکن ام.آر.آی پروتئین هایی به نام «موسین» (mucin) دارای قند و بدون قند و نیز مطالعه نحوه تغییر سیگنال ها، به بررسی سیگنال در چهار نوع سلول سرطانی رشد یافته در آزمایشگاه پرداختند. این شیوه مشخص کرد که واکنش قندهایی که موسین به آن متصل بود، در سلول های سرطانی با همین قندها در سلول های سالم متفاوت هستند.

یکی از مزیت های این شیوه، امکان تصویربرداری از کل تومور است. این کار معمولاً با استفاده از مواد نشانه گذار امکان پذیر نیست، زیرا این مواد فقط به بخشی محدود از تومور می رسند. افزون بر این، مواد نشانه گذار بسیار پرهزینه هستند.

این شیوه جدید با بهره گیری از واکنش طبیعی سلول ها و شیوه ام.آر.آی که بی خطر است، می تواند برای شناسایی سرطان در افرادی که در مراحل اولیه این بیماری هستند و حتی بررسی میزان پاسخ بدن بیمار به شیمی درمانی به کار رود. افزون بر این، شاید روزی این شیوه به کلی جایگزین شیوه رایج نمونه برداری از بافت تومور شود.

این پژوهش به تازگی در نشریه Nature Communication منتشر شده است. 

No tags for this post.