اختراع تلگراف نقطه عطف ارتباطات

«ساموئل فینلى برییز مورس» در بیست و هفتم آوریل سال ۱۷۹۱ در آمریکا و در یک خانواده ی کشاورز به دنیا آمد. مورس از سال ۱۸۳۲ در دانشگاه شهر نیویورک، به عنوان استاد رشته هنر طراحى و نقاشى به  کار مشغول شد. در اکتبر همین سال بود که ساموئل ۴۲ ساله در یک سفر دریایى با پژوهشگر علوم طبیعى چارلز جکسون، اهل بوستون آشنا شد. جکسون در مورد آزمایش هاى خود در مورد جریان الکتریسیته با او صحبت کرد و مورس، شیفته آنها شد.

مورس در سال ۱۸۳۷ از باقیمانده هاى سیم و فلز و به کمک ساعت دیوارى خود، نخستین دستگاه تلگراف را سر هم کرد. این دستگاه هنوز هم در یکى از موزه هاى آلمان، در شهر مونیخ در معرض دید عموم قرار دارد. پس از آن مورس ۵ سال تمام به آزمایش هاى خود ادامه داد .

وی با کمک آلفرد ویل، یکى از دانشجوهاى هوشمند خود توانست اختراع خویش را تکمیل کرده و آن را به نام خود ثبت کند. به پیشنهاد ویل بود که الفباى مورس به وجود آمد. به این ترتیب که هر عدد مشخص کننده یکى از حروف الفبا شد که با انحراف هاى کوتاه یا دراز مدت پاندول بر روى نوار کاغذ دستگاه تلگراف رسم مى شدند . امروزه به‌دلیل پیشرفت تکنولوژی دیگر از کد مورس استفاده نمی‌‌شود اما همچنان در زمینه پیام‌های رادیویی آماتور و… مورد استفاده قرار می‌گیرد. شیوه کار کد مورس به‌صورت خط و نقطه است که از طریق آن فرد می‌تواند پیام‌هایی را به‌گیرنده ارسال کند.

در سال ۱۸۴۳ کنگره آمریکا سرانجام با بودجه اى به مبلغ ۳۰ هزار دلار براى ساختن یک خط تلگراف ۶۰ کیلومترى از بالتیمور تا واشینگتن موافقت کرد. از طریق همین خط بود که مورس در بیست و چهارم ماه مه سال ۱۸۴۴ نخستین پیام الکترونیکى را ارسال کرد. این تلگرام چنین مضمونى داشت: «به راستى که خداوند چه تواناست.»

 

تلگراف در ایران

خبر اختراع جدید توسط آقاخان نوری، صدراعظم وقت ایران به ناصرالدین شاه رسید وتوجه وی راجلب کرده ومقررشد که این دستگاه درایران مورد استفاده قرارگیرد .

دراسفندماه سال 1236 شمسی یعنی 14 سال پس از مخابره اولین پیام تلگرافی ساموئل مورس، سیستم تلگرافی زیرنظر علی میرزا اعتضاد السلطنه (وابستة دربارقاجار) وبا همکاری رضا قلی خان الله باشی طبرستانی (رئیس وقت مدرسة دارالفنون) بوسیلة «کرشش» (یکی ازمعلمین اتریشی) باموفقیت آزمایش واین جمله مخابره شد:«منت خدای راعزّ وجلّ که طاعتش موجب قربت است وبشکراندرش مزیدنعمت»

بلافاصله کارسیم کشی بین کاخ ارک تا باغ لاله زار درتهران شروع شد واین خط تلگرافی نیز درسال 1237 شمسی آغاز به کارکرد.

دکتر اسماعیل قدیمی کارشناس ارتباطات و استاد دانشگاه در گفت و گو با خبرنگار سیناپرس در رابطه با نقش تلگراف در تحول ارتباطات گفت: انسان اعصار گذشته، در زمان هایی دور، از ارتباطات چهره به چهره و رو در رو استفاده می کرده و از طریق طبل و دود پیام هایش را برای دیگران ارسال می کرده است. بشر این دوره، از دنیای بیرون جامعه کوچک و محدود خود بی خبر بوده و تمام دنیا را در گروه محدود و کوچک خود می دیده است.

وی ادامه داد: اختراع حروف الفبا، مانند پلی، گفتار و نوشتار را به یک دیگر نزدیک کرد و آن دو را با یک دیگر آشتی داد، فاصله ها از میان رفت و انسان توانست، به انتقال افکار و ارسال آن برای دیگران فکر کند. ضمن اینکه اختراع چاپ توسط گوتنبرگ موجب شد، انسان علاوه بر ارتباط مستقیم، به ارتباط نوشتاری دست پیدا کرده و با آغاز این مرحله، بشر به عصر کتابت یا عصر گوتنبرگ وارد شد.

قدیمی تصریح کرد: در نیمه دوم قرن پانزدهم صنعت چاپ، به سرعت پیشرفت کرد، نوشته های خبری افزایش یافت و امکان انتشار آن فراهم شد. اما، با افزایش جمعیت و پراکندگی آنان در سطح کره خاکی نیاز به اطلاعات و تبادل آن بیشتر از قبل مطرح بود. انسان که برای ارسال پیام های خود، زمانی از دوندگان مقاوم، اسب های تندرو و کبوتران نامه بر استفاده می کرد و زمانی دیگر، از مطبوعات و روزنامه ها، هنوز هم نتوانسته بود نیاز اصلیش را که تبادل سریع اطلاعات بود، بر طرف کند. اختراع برق و سپس پیدایش تلگراف درسال 1832 توسط ساموئل مورس انگلیسی موجب شد، انسان بتواند برای نخستین بار اطلاعات را با سرعت بالا و از طریق رمزهای ساده به مسافت های طولانی انتقال دهد.

این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: تلگراف اولین وسیله ای است که برای ارسال این شیوه از پیام در دنیای مخابرات استفاده شد. در۱۷ مه ۱۸۶۵ میلادی «اتحادیه تلگرافی بین المللی» در پاریس تشکیل شد. ازآن تاریخ به بعد نام این اتحادیه دستخوش تحول شد و سرانجام در ۳۰ اکتبر ۱۹۰۶ میلادی در کنفرانس «اتحادیه تلگرافی بین الملل» تصمیم گرفته شد که «اتحادیه رادیو و تلگرافی بین الملل» نیز تشکیل شود.

وی ادامه داد: در ۹دسامبر سال ۱۹۳۲ میلادی به موجب «عهدنامه مادرید» با وحدت دو اتحادیه یاد شده، «اتحادیه بین المللی ارتباطات دور» شروع به کار کرد. در واقع روز جهانی ارتباطات یادآور تأسیس این اتحادیه ها برای پیشرفت ارتباطات است. از این رو می توان اختراع تلگراف را نقطه عطفی در حوزه ارتباطات دانست.

بر اساس این گزارش، سابقه عضویت ایران در «اتحادیه تلگرافی بین المللی» بیش از یکصد سال است. نهاد مذکور پس از جنگ جهانی دوم و تشکیل سازمان ملل، به موجب تصمیم کنفرانس عمومی نمایندگان دولتهای عضو، این اتحادیه به صورت نهاد تخصصی سازمان ملل درآمد واز آن زمان تاکنون، جزو مؤسسات ویژه سازمان ملل متحد بوده است.

 

گزارش: هانیه حقیقی

 

No tags for this post.