درمان اختلالات مغزی با بررسی رشد مغز جنین
پزشکان کالج کینگز لندن (King’s College London) به تصویربرداری مغز جنین در حالی که در رحم مادر قرار دارد ، پرداخته اند .
اسکنر ام آر آی سنتی با در نظر گرفتن یک سری از تصاویر مقطعی از مغز تصاویری دریافت می کند که پس از آن با استفاده از نرم افزاری به بازسازی تصاویر سه بعدی پرداخته می شود . لازم به ذکر است که در این روش فردی که وارد دستگاه پرتونگار می شود ، باید بی حرکت مانده تا نتایج اسکن ها واضح و مشخص باشد . واضح است که این عمل برای جنینی در رحم مادر که آب داخل رحمی شناور بوده و دائم در حال حرکت بوده ، غیر ممکن است .
تا همین اواخر تنها روشی که برای اسکن جنین مورد استفاده قرار می گرفت ثبت یکباره تصویر بوده است . اما در حال حاضر با نرم افزاری ویژه می توان عمل تصویربرداری را هنگام حرکت نیز انجام داد . پزشکان بریتانیایی معتقدند که با این روش می توان در مغز جنین ، شکل گرفتن اتصال های بین تک تک عصب ها را دیده و آن ها را بررسی کرد . دانشمندان تصویری را که از طریق این روش تولید می شود ، کونکتوم (Connectome) نامیده اند .
پروفسور دیوید ادواردز (David Edwards) ، فوق تخصص نوزادان در کالج کینگز لندن در این رابطه می گوید : کونکتوم (Connectome) نقشه ای است که با آن می توانیم درک کنیم در مغز چه می گذرد و این نقشه زمینه های متنوع را برای دستیابی به اطلاعات بیشتر در رابطه با مغز و فعالیت های آن فراهم می کند . در حال حاضر ما در مورد چگونگی کارکرد مغز اطلاعات لازم را داریم ، بسیاری از مولکول های درون مغز را می شناسیم ، حتی می دانیم چگونه یک تار عصبی به تار عصبی دیگر پیام می فرستد اما هنوز زمینه مشترکی در این اطلاعات پیدا نکردیم . در واقع تا کنون ما نقشه ای نداشته ایم که تغییرات را در طول زمان نشان دهد . ما با نقشه کونکتوم یک نقشه ای چهار بعدی به دست می آوریم که مشتمل بر سه بعد مکان و یک بعد زمان است . در واقع ما می توانیم اطلاعات جدید و اطلاعات قدیمی را در این نقشه جای دهیم و با این کار قادریم فعالیت های بخش های مختلف و فرآیند رشد مغز را شناسایی کنیم .
لازم به ذکر است ، مشکلاتی که در رحم مادر یا هنگام تولد رخ می دهد ، پیامدهای ناگواری برای کودکان به همراه دارد که ممکن است سال ها بعد آشکار شوند . دانشمندان هنوز نمی دانند عوامل بیماری هایی مانند اوتیسم چیست . برخی از دانشمندان این بیماری را به ژن های خاصی ارتباط داده اند . اما خیلی از پزشکان معتقدند این ناهنجاری ها می تواند زادۀ اختلالاتی در فرآیند شکل گیری مغز باشد . قابل توجه است که کودکان نارس در این رابطه آسیب پذیرتر هستند ، زیرا تولد زودهنگام در حالی رخ می دهد که رشد سیستم عصبی به فعال ترین مرحله خود رسیده است .
پروفسور ادواردز در این رابطه می افزاید : ما بسیار علاقمند هستیم که بدانیم در چه مواردی رشد به درستی انجام نشده و رشد مغز غیر طبیعی بوده و مشکلاتی در قوای ادراک یا توان برقراری روابط اجتماعی به وجود آورده است که در نتیجه آن باعث می شود تا کودک دچار اوتیسم شود یا از اختلالاتی در تمرکز یا موارد دیگر مانند فلج مغزی رنج ببرد . ما می خواهیم بدانیم چرا ممکن است مغز دچار رشد نادرست شود و چگونه اتصالات بین عصب های مغزی ، علت برخی نارسایی ها می شود و یا چنین نارسایی ها را ایجاد می کند .
لورا کریتندن (Laura Crittenden) مادری است که یک فرزند دو ساله داشته و منتظر تولد فرزند دیگرش است . او علاقمند است که با این تیم پژوهشی همکاری کند . لورا در این رابطه می گوید : من واقعا می خواهم بدانم که چه اتفاقاتی در حال انجام است . من دوست دارم توسط این تصاویر ، چگونگی رشد فرزندم را ببینم . من حتی تصاویری که از طریق سونوگرافی می بینم را دوست دارم .
لازم به ذکر است که تصاویری که با دستگاه پرتونگار به دست می آید ، باعث شده تا این امکان برای دانشمندان فراهم شود تا بخش هایی از مغز را که در نتیجه ترس یا اعتیاد فعال می شود ، مشاهده کنند . این فن آوری جدید می تواند به کشف های تازه ها و اطلاعات جدید کمک کند .
پروفسور دیوید ادواردز درباره امکانات این فن آوری جدید چنین توضیح می دهد : ما توانستیم از حرکت آب در مغز تصویر سازی کنیم . آب تمایل دارد تا به سوی انتهای تار عصبی برود و ما توانستیم حرکت آن را به سوی یکی از دو انتهای تار عصبی ببینیم و به این شکل بفهمیم که تارهای عصبی کجا هستند . حتی ما توانستیم کارکرد رشته های عصبی را بسنجیم . ما می توانیم ببینیم که جریان خون در مغز در حال تغییر است و می دانیم که زمانی که بخشی از مغز فعال شده، جریان خون به آن بخش بیشتر می شود . قابل توجه است که با تغییرات جریان خون و کم و زیاد شدن آن در مغز می توانیم دریابیم که کدام یک از بخش های مغز فعال شده اند و کدام بخش ها در آن زمان با هم در ارتباط هستند . بنابراین ما با کمک این روش، درکی از کارکرد مغز در مراحل مختلف خواهیم داشت .
لازم به ذکر است که در این پروژه تحقیقاتی 1500 جنین مورد بررسی و مطالعه قرار خواهند گرفت تا بتوان با این فن آوری جدید Connectome رشد مغز و فعالت های رشته های عصبی را کنترل کرد . دانشمندان امیدوار هستند که با کمک این پژوهش ها بتوانند ناهنجاری ها و یا بیماری های مرتبط با مغز را زودتر تشخیص داده و نسبت به درمان آن اقدام کرد .
No tags for this post.
