جایگزینی برای پرتودرمانی در سرطان

این روش توسط بیمارستان ماساچوست در بوستن آمریکا آزمایش شده و ادعا می کند که عوارض جانبی بلند مدت کمتری نسبت به پرتودرمانی در پی دارد. نتایج این آزمایش در مجله The Lancet Oncology به چاپ رسیده است.

تورون یوک (Torunn Yock) استادیار سرطان شناسی پرتویی در دانشگاه هاروارد و سرپرست این گروه تحقیقاتی در مصاحبه مطبوعاتی خود گفته است: " یافته های ما نشان می دهد که پروتون درمانی می تواند نرخ موفقیت درمان را در مدولوبلاستوما (نوعی سرطان بدخیم مغز) افزایش دهد و عوارض جانبی ناشی از آن به خصوص اختلالات شنوایی و رفتاری را کاهش دهد. همچنین با این روش می توان مشکلات قلبی، ریوی، گوارشی و تولید مثل را حذف کرد."

پرتودرمانی یا رادیوتراپی ( Radiothérapie) یکی از مهم‌ترین شاخه‌های فیزیک پزشکی است. پرتودرمانی به درمان بیماری با استفاده از پرتوهای نافذ مانند پرتوهای ایکس و آلفا و بتا و گاما که یا از دستگاه تابیده می‌شوند یا از داروهای حاوی مواد نشاندارشده ساطع می‌شوند گویند.

پرتو درمانی استفاده از پرتوهای یونساز برای ازبین بردن یا کوچک کردن بافت‌های سرطانی است. در این روش در اثر آسیب DNA، سلول‌های ناحیه درمان (بافت هدف) تخریب و ادامه رشد و تقسیم غیر ممکن می‌شود. اگرچه پرتو علاوه بر سلول‌های سرطانی به سلول‌های سالم نیز آسیب می‌رساند ولی اکثر سلول‌های سالم بهبودی خود را دوباره بدست می‌آورند. هدف از پرتو درمانی از بین بردن حداکثر سلول‌های سرطانی با حداقل آسیب به بافت‌های سالم است.

دستگاه‌ها و ابزارهای مختلف و گوناگونی برای درمان و توانبخشی بیمار توسط مهندسان پزشک ساخته و در اختیار پزشکان قرار گرفته‌است. یکی از این دستگاه‌های مهم و پرکاربرد رادیوتراپی و یا پرتودرمانی است. به بیانی دیگر پرتودرمانی، استفاده از اشعه پر انرژی (معمولاً اشعه X) به منظور از بین بردن سلول‌های سرطانی و ضایعات ارگان‌های مختلف است. به طور کلی رادیوتراپی را به ۳ قسمت رادیوتراپی خارجی، رادیوتراپی داخلی (براکی تراپی) و رادیوتراپی سیستمیک تقسیم می‌کنند. سلول های سرطانی در مقایسه با سلول های سالم به رادیو تراپی حساسیت بیشتری نشان می‌دهند و در نتیجه تعداد بیشتری از آنها از بین خواهند رفت. البته رادیو تراپی بر سلول های سالم ناحیه درمان نیز تاثیر می‌گذارد اما آنها بر خلاف سلولهای سرطانی معمولاً بهبود یافته یا به سرعت خود را ترمیم می‌کنند. رادیوتراپی همچنان برای پیشگیری گسترش ضایعات اعضا و برای کاهش علائم بیماری (همانند درد) نیز به کار برده می‌شود. اصولاً در این دستگاه ها برای شناسایی و مکان یابی تومور و بافت مورد نظر برای دریافت پرتو از انواع مختلف پرتونگاری استفاده می‌گردد که شاید بتوان مرسوم ترین آنها را پرتونگاری مقطعی تخمینی (CT)، تصاویر رزونانس مغناطیسی (MRI) و اخیراً پرتونگاری مقطعی نشر پوزیترون (PET) معرفی نمود. حال پس از شناسایی موقعیت بافت مورد نظر بایستی مرحله شبیه سازی را شروع نمود که بر اساس آن آناتومی بیمار برنامه ریزی می‌شود.

پرتو درمانی استفاده از پرتوهای یونساز برای ازبین بردن یا کوچک کردن بافت‌های سرطانی است.

استفاده از پرتو در درمان سرطان یک فرایند پیچیده ‌است که در بر گیرنده متخصصان آموزش دیده و تعداد زیادی از عوامل به هم پیوسته ‌است. دقت در رادیوتراپی بسیار مهم است زیرا نتایج بالینی و تجربی نشان می‌دهند که کنترل تومور و پاسخ نرمال بافت می‌تواند یک عامل مهم درمقدار (دز) پرتو افشانی باشد و بنابراین، تغییرات کوچک در دز درمانی می‌تواند منجر به نتایج بزرگی در پاسخ تومور و یا بافت نرمال شود. به علاوه، دزهای تجویز شده درمانی تومور معمولاً الزاماً به دزی که برای بافت نرمال قابل تحمل است نزدیک است. بنابراین برای درمان بهینه، دز پرتوافشانی باید با دقت بسیار بالا انجام شود. یک میزان ±۵٪ توسط کمیسیون بین‌المللی سنجش و واحدهای پرتو افشانی (ICRU) پیشنهاد شده‌است.

پروتون درمانی  (Proton therapy) نوعی پرتودرمانی است که در آن از پرتوهای پروتون استفاده می‌گردد. مراکز معدودی در حال حاضر صاحب این نوع فناوری نوین در فیزیک پزشکی هستند. از آن جمله در آمریکا می‌توان مرکز سرطان ام دی اندرسون دانشگاه تگزاس، دانشگاه فلوریدا، دانشگاه ایندیانا، و دانشگاه کالیفرنیا در دیویس را نام برد.

 

مترجم: نازنین محبعلی

منبع:  Health news today

No tags for this post.