نقش حمایت اجتماعی وکشاورزی در شکستن چرخه فقر روستایی
رئیس انستیتو تحقیقات تغذیه ای و صنایع غذائی کشور با انتشار پیامی هدف از انتخاب این شعار را مشخص کردن نقش حمایت اجتماعی در کاهش نبود امنیت غذایی مزمن و فقر، از طریق اطمینان بخشی دسترسی مستقیم به غذا یا ایجاد تسهیلاتی برای خرید غذا عنوان کرد.
دکتر مجید حاجی فرجی می افزاید، انتخاب این شعار سبب جلب توجه عموم برای دستیابی به توسعه روستایی و تشویق به تولید اقلام غذایی کشاورزی است. در این زمینه، نقشی که کشاورزان ایفا می کنند، حیاتی است. کشاورزان بویژه در کشور های در حال توسعه، نقش آفرینان اصلی در فرآیند مبارزه با گرسنگی و یافتن راه حلهایی اساسی هستند که موارد موثر بر امنیت غذایی و تغذیه را تحت تأثیر قرار می دهند.
وی در بخشی از پیام خود آورده است: 805 میلیون نفر (در حدود یک نهم) از جمعیت جهان با گرسنگی مزمن امورات خود را می گذرانند و 60 درصد گرسنگان جهان را زنان تشکیل می دهندو هرساله 5 میلیون کودک زیر 5 سال، به دلایل مرتبط با سوء تغذیه جان خود را از دست می دهند.
حاجی فرجی می افزاید:در حقیقت کشاورزان، وظیفه تولید مواد غذایی ایمن به لحاظ کیفی را برای دستیابی به هدف امنیت غذایی برای همه، بر عهده دارند. همانطور که سازمان خواربار و کشاورزی (FAO) بیان کرده است، تولیدات کشاورزی باید به میزان 60درصد در سطح جهانی افزایش یابد تا بدینوسیله نیاز به مواد غذایی برای مردمی که تا سال 2050 بر روی سیاره ما ساکن خواهند شد، تأمین شود.
'به عبارتی برای تضمین این مقصود و مواجه شدن با این چالش، اطمینان از اینکه کشاورزان به زیرساختهای مناسب، اعتبار و بازارهای کار، دسترسی داشته باشند، حیاتی است. همچنین کشاورزان نیاز به دسترسی به علم، نوآوری و دانش جدید دارند که برای توسعه بخش کشاورزی، لازم و ضروری است.'
وی در ادامه پیام آورده است :در سالهای اخیر، حدود 150 میلیون نفری که بر فقر شدید فائق آمده اند، ممنون بر نامه های حمایت اجتماعی هستند. حمایت اجتماعی زمانی وجود دارد که مسئولان مملکتی، سیاست ها و برنامه ها را برای مشخص نمودن آسیب پذیری های اقتصادی، محیطی و اجتماعی نسبت به نا امنی غذایی و فقر، گسترش دهند. برنامه های حمایت اجتماعی از طریق انتقال پول نقد، کوپن ها، بیمه و به نوعی مشارکت؛ درآمد، وضعیت و ظرفیت های فقر افراد آسیب پذیر را ارتقاء می بخشد.
رییس انجمن تغذیه ایران ادامه می دهد:حمایت اجتماعی، دسترسی افراد به مراقبت های بهداشتی و سایر خدمات اجتماعی را بهبود می بخشد و آنها را قادر به تأمین بقاء خود و اعضای خانواده شان می کند. شواهد نشان می دهد که روش های حمایت اجتماعی ثابت و منظم، می تواند به جوامع فقیر برای فائق آمدن به محدودیت های مالی و مدیریت خطراتی که معمولاً آنها را از دنبال کردن مراجعات بیشتر دلسرد می کند، کمک کند.
در شرایط فقدان حمایت اجتماعی، خانوارهای فقیر که از قبل دسترسی محدودی به منابع و خدمات داشته اند، در معرض خطر گرسنگی و فقر قرار دارند، به ویژه زمانی که با یک بحران یا هر نوع شوک طبیعی روبرو می شوند.
وی همچنین در بخش دیگری از پیام اورده است :حمایت اجتماعی در چنین شرایطی حیاتی و کلیدی است زیرا، حمایت اقتصادی یا نظایر آن، مانع گرسنگی افراد در کوتاه مدت می شود. علاوه بر این، می تواند با تحریک تولید، ثبات درآمدی بیشتر و توانایی مدیریت خطر را فراهم می کند، بنابراین منجر به کاهش فقر و ناامنی غذایی در بلندمدت می شود.
به این دلیل FAO، تلاش های خود را برای کمک به دولتمردان و دست اندرکاران دخیل در استراتژی ها و سیاستهای توسعه ملی، افزایش داده است. روز جهانی غذا موقعیتی برای تمرکز توجه جهانی بر روی نقش حیاتی است که حمایت اجتماعی در ریشه کنی گرسنگی و فقر، ایفا می کند. شایان ذکر است، تأثیر سیستم های حمایت اجتماعی چنانچه هماهنگ با امنیت غذا و تغذیه گسترده تر و استراتژی های کاهش فقر و توسعه روستایی باشد، بیشتر خواهد بود.
حاجی فرجی در این پیام یاد اور شد :حدود 73درصد جمعیت جهان دسترسی به حمایت اجتماعی کافی ندارند. اکثریت افراد بدون حمایت اجتماعی در مناطق روستایی کشورهای درحال توسعه زندگی می کنند و بیشتر آنها برای گذران زندگی خود وابسته به کشاورزی هستند. خانوارهای روستایی فقیر که از قبل به وسیله دسترسی محدود به منابع، تولید کشاورزی کم و بازارهای کار ناچیز، محدود شده اند، توانائی شان برای مقابله با خطرات اقتصادی، بحران های طبیعی و شوک هایی که زندگی آنها را تهدید می کند، کاهش می یابد. تأمین دسترسی به حمایت اجتماعی، برای مدیریت بهتر آسیب های اجتماعی و اقتصادی و همچنین تهدیدات محیطی که با آن مواجه می شوند، به آنها کمک می کند.
رئیس انستیتو تغذیه ایران در ادامه با بیان اینکه گرسنگی مختص یک منطقه جغرافیایی خاص نبوده و در کشورهای عنی و ثروتمند نیز قابل مشاهده است افزود : هنگام صحبت از گرسنگی باید به تمام ابعاد آن به ویژه ارزش غذایی توجه داشته باشیم.
حاجی فرجی با تاکید به اینکه امروزه با پیشرفت دانش، صنعت و تکنولوژی، تغذیه انسان نیز دست خوش تغییرهای شگرفی شده است گفت : استفاده از کودهایی شیمیایی برای افزایش محضولات کشاورزی که تعادل مواد معدنی موجود در خاک را به هم می زند و باقیمانده سموم دفع آفات نباتات از جمله موارد خطر افرین در راستای سلامت تغذیه ای مردم و بهبود تغذیه جامعه هستند .
وی ادامه می دهد:همزمان، با تأمین امنیت درآمدی و سرمایه گذاری بیشتر در زندگی های روستایی، حمایت اجتماعی می تواند منجر به بهبود تولیدات کشاورزی، تحریک توسعه اقتصادی محلی، ایجاد انعطاف پذیری، تشویق به استفاده از منابع طبیعی پایدار و ترغیب همکاری و مشارکت اجتماعی شود و اگر به درستی طراحی شود، به سود زنان بوده و منجر به توانمندسازی اقتصادی و اجتماعی آنها می شود. همچنین بطور مشابه، می تواند به نفع کودکان و جوانان باشد، زیرا حمایت اجتماعی، به همان اندازه که امنیت درآمدی خانوار را ارتقاء می بخشد، به بهبود تغذیه و سلامت آنها نیز کمک می کند و اجازه می دهد جوانان مدت طولانی تری در مدرسه بمانند و صرف هزینه برای برنامه های کار نیز به افزایش فرصت های شغلی برای استخدام جوانان، کمک می کند.
حاجی فرجی در بخشی دیگر از پیام خود می افزاید:FAO متعهد به حمایت از دولتمردان و دست اندرکاران در نشان دادن چالش هایی برای نفوذ حمایت اجتماعی به درون استراتژی های ملی و اقداماتی علیه گرسنگی در جهت پیشبرد انسجام سیاسی عالی تر و تشریک مساعی بین حمایت اجتماعی، امنیت غذا و تغذیه، توسعه کشاورزی، مدیریت منابع طبیعی و کاهش فقر روستایی می شود.
وی یادآور شد : «فائو» شروع این مبارزه را توجه به کشاورزی در کشورهای مختلف می داند و بهترین راه حل آن را نیز همیاری مردم، نهادهای مردمی، سازمان های بین المللی با سازمان های دولتی در اجرای برنامه های اصلاحی کوتاه مدت تا دراز مدت و همچنین ایجاد فرهنگ کشت خانگی عنوان کرده بطوریکه هر خانواده بتواند تهیه برخی محصولات اولیه غذایی خود را بویژه در حاشیه شهر ها و روستاها برعهده گیرد و این مساله به عنوان کلید حل گرسنگی درنظر گرفته شده است.
لذا ضروری است که دست اندر کاران و ذی نفعان امنیت غذائی در کشور نیز در اقدامی مشابه، متحد و برنامه ریزی شده به این مهم همت گمارند.
