ماه گرفتگی بامداد دوشنبه را از دست ندهید

بامداد دوشنبه زمین، در میان مسیر خورشید و ماه قرار می‌گیرد و چتری از سایه را در فضا می‌گستراند که ماه از درون آن عبور خواهد کرد. با ورود ماه به سایه زمین در فضا نور آن کاهش‌یافته و درنهایت تنها نوری که به آن می‌رسد بخشی از نور خورشید است که از میان جو زمین عبور کرده است. بدین ترتیب ماه‌ نقابی مسی‌رنگ به چهره خود می‌زند و چون ماهی سرخ در میانه آسمان می‌درخشد.
دوشنبه صبح در سراسر ایران این فرصت را دارید که ماه‌گرفتگی را مشاهده کنید اگرچه همه مراحل آن قابل رؤیت نیست اما آغاز گرفت کلی را می‌توان از ایران مشاهده کرد.
ماه‌گرفتگی دوشنبه ۶ مهر در بخش عمده‌ای از سیاره ما دیده می‌شود اما بهترین مکان‌ها برای رصد کل مراحل آن نیمه غربی اروپا و آفریقا، آمریکای جنوبی و بخش مرکزی و شرقی آمریکای شمالی است. 
نواحی شرقی ایران تنها می‌توانند شاهد مراحل آغازین گرفت هستند و گرفت را به‌صورت جزئی مشاهده خواهند کرد اما در نواحی مرکزی و غربی در ایران مردم می‌توانند در بامداد دوشنبه ۶ مهرماه شاهد گرفت کامل باشند البته بخش انتهایی گرفت و گرفت جزئی پایانی در ایران قابل‌مشاهده نیست.
گرفت جزئی در ایران در حدود ساعت ۴:۳۷ بامداد دوشنبه ۶ مهر آغاز می‌شود و زمین کم‌کم بر قرص ماه سایه می‌اندازد. در ساعت ۵:۴۱ گرفت کلی ماه آغاز می‌شود. 
ماه کامل دوشنبه را اصطلاحاً یک ابَر ماه است و به همین دلیل وقوع ماه‌گرفتگی همزمان با آن بر جذابیت این خسوف افزوده است. 
اصطلاح سوپرمون یا ابَر ماه به وضعیت مداری ماه به دور زمین و درنتیجه قطر ظاهری آن در آسمان مربوط است. 
ماه در مداری بیضی‌شکل به دور زمین می‌گردد. بدین ترتیب فاصله آن با زمین همیشه یکسان نیست. اگر مراکز دو جرم (زمین و ماه) را در نظر بگیرید، به دلیل شکل بیضی مدار، فاصله این دو مرکز بین ۳۶۳۳۹۶ کیلومتر در حضیض و ۴۰۵۵۰۴ کیلومتر در اوج متغیر است.

lhi

حال اگر ماه کامل در نزدیکی حضیض مداری اتفاق بیفتد یعنی زمانی که ماه کامل اتفاق می‌افتد ماه در مدار خود به زمین، بیش از ۹۰ درصد به نقطه حضیض خود نزدیک باشد، در این صورت در آسمان قطر ظاهری آن اندکی بزرگ‌تر دیده شده و درنتیجه درخشان‌تر به نظر می‌آید. برای توصیف چنین حالتی از واژه لاتین perigee syzygy استفاده می‌شود اما بین مردم این‌چنین ماهی را ابَر ماه می‌خوانند.
ماه یکشنبه‌شب و بامداد دوشنبه نیز چنین ماهی است و قطر ظاهری آن در آسمان ۳۳ و نیم دقیقه قوس می‌رسد (هر دقیقه قوس یک‌شصتم یک درجه است).
ماه‌گرفتگی کامل بعدی در ۳۱ ژانویه ۲۰۱۸ رخ خواهد داد که در ایران تنها بخش‌هایی از آن قابل‌مشاهده است. ماه‌گرفتگی کامل بعدی که در ایران قابل‌رؤیت است در ۲۷ جولای سال ۲۰۱۸ رخ می‌دهد.
ماه‌گرفتگی‌ها فرصت بی‌نظیری برای عکاسی از آسمان هستند، نزدیکی ماه‌گرفته به افق در ایران باعث می‌شود امکان عکاسی از ماه‌گرفته و مناظر طبیعی فراهم شود و این فرصتی استثنایی است که علاقه‌مندان به آسمان به‌سادگی آن را از دست نخواهند داد. اما مهم‌تر از عکاسی تماشای این پدیده کم‌نظیر است. تماشای بازی نور و سایه در ابعادی سیاره‌ای که چشم‌اندازی خیره کننده را به وجود می‌آورد.
بامداد دوشنبه بهانه خوبی است تا نگاهی به آسمان بیندازیم.

منبع

No tags for this post.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا