تعیین میزان قند خون به کمک حسگر غیرآنزیمی

این حسگر از حساسیت و دقت بالایی برخوردار است و می‌تواند در حضور گونه‌های مزاحم در خون نیز به راحتی میزان گلوکز را تعیین کند. با توجه به اینکه جمعیت مبتلایان به دیابت رو به افزایش است، از میان انواع حسگرها، حسگر گلوکز از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. در حال حاضر گروه‌های پژوهشی بسیاری روی این حسگرها و ارتقای عملکرد آن‌ها فعالیت می‌کنند.

در این پژوهش تلاش شده تا نمونه‌ای از زیست حسگر الکتروشیمیایی غیرآنزیمی تشخیص گلوکز ساخته و مورد بررسی قرار گیرد. در این راستا سطح الکترود مورد استفاده در ساختار حسگر، توسط نانوکامپوزیت حاوی نانولوله‌های کربنی و پلیمر هادی، که در بر‌گیرنده‌ی نانوذرات طلا هستند، اصلاح شده است.
دکتر رؤیا صدقی دلیل برتری حسگرهای غیر آنزیمی را به نمونه‌های آنزیمی اینگونه توضیح داد: «حسگرهای الکتروشیمیایی آنزیمی، به دلیل فعالیت آنزیم، انتخاب پذیری و حساسیت بالایی از خود نشان می‌دهند. با این حال وابستگی پاسخ آنزیم‌ها به دما و ضمناً ناپایداری شیمیایی و گرانقیمت بودن آن‌ها، از عوامل محدود کننده‌ی این روش اندازه‌گیری است. به همین دلیل، اخیراً پژوهش‌ها به سمت طراحی حسگرهایی غیر آنزیمی بر پایه‌ی الکترودهای اصلاح شده متمایل شده است. در این نوع از زیست حسگرها، حساسیت و انتخاب پذیری به شدت وابسته به فعالیت الکتروشیمیایی مواد اصلاح کننده‌ی سطح الکترود است.»
به گفته‌ این محقق، در آزمون‌های انجام شده، نانوکامپوزیت مورد استفاده برای اصلاح سطح حسگر، فعالیت الکتروشیمیایی و نیز تکرار پذیری خوبی برای اکسایش گلوکز نشان داده است. همچنین الکترود اصلاح شده توسط این نانوکامپوزیت، نسبت به گونه‌های مزاحمی که در نمونه‌ی خون وجود دارد، نسبتاً غیرحساس است که یک مزیت بزرگ به شمار می‌رود. حساسیت بالا، قابلیت استفاده‌ی مکرر و محدوده‌ی پاسخ خطی گسترده، از دیگر نتایج مطلوب استفاده از این حسگر بوده است.
صدقی در ادامه به دلیل استفاده از نانوذرات طلا در اصلاح سطح الکترود اشاره کرد و گفت: «نانوذرات فلزات نجیب به دلیل فعالیت کاتالیستی فوق‌العاده در اکسایش گلوکز راه گشا هستند. در میان انواع فلزات نجیب، نانوذرات طلا به دلیل هدایت الکتریکی زیاد و ظرفیت الکتروکاتالیزوری بالا و نیز زیست سازگاری، در تهیه حسگرهای گلوکز کاربرد دارند.»
ساختار این حسگر توسط روش‌های مختلف مورد ارزیابی و تأیید قرار گرفته است.
این تحقیقات از تلاش دکتر رویا صدقی- عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی- و با همکاری زهرا پزشکیان- کارشناسی ارشد این دانشگاه- حاصل شده که نتایج آن در مجله‌ی Sensors and Actuators B: Chemical (جلد 219، شماره 4، سال 2015، صفحات 119 تا 124) چاپ شده است.

No tags for this post.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا