موفقیت محققان کشور در شناسایی تک سلول سرطانی در اولین مراحل بیماری

این سیستم که  قادر است بدون استفاده از نشانگرهای شیمیایی، سرطانی بودن یک تک سلول را با استفاده از کاوشگرهای متشکل از نانولوله‌های سیلیکونی، در مراحل آغازین بیماری شناسایی کند.

دکتر محمد عبدالاحد، عضو هیأت علمی دانشگاه تهران و محقق طرح اظهار کرد: مطالعه بر روی رفتارهای تک سلولی در حوزه سرطان همیشه مورد توجه محققان بوده، زیرا باعث نیل به یافته‌های ارزشمندی برای پی بردن به رفتار این سلول‌ها می‌شود. در این تحقیق از روشی بر مبنای پاسخ الکتریکی سلول به تحریک مکانیکی آن به ‌عنوان روشی نوین در تشخیص سلول‌های سرطانی استفاده شده است.

وی افزود: در واقع میزان فعالیت آکتین‌ها (یکی از اجزای مهم اسکلت سلولی که در رفتار مکانیکی سلول و رشد و تقسیم آن نقش کلیدی دارد) و فعالیت الکتریکی غشای سلول با هم مرتبط است. این ارتباط پس از سرطانی شدن سلول دچار اختلال می‌شود که نشانه‌ خوبی برای تشخیص سلول‌های سرطانی است.

عبدالاحد در توضیح نحوه‌ عملکرد این روش گفت: برای رسیدن به این هدف، یک کاوشگر (پروب) از نانولوله‌های سیلیکونی همراه با میکرو پیپت شیشه‌ای فعال‌شده از نظر الکتریکی طراحی شده است. این نانوکاوشگر با اعمال تنش مکانیکی و کشیدن سلول توسط میکرو پیپت، سیگنال الکتریکی حاصل از سلول را ثبت و بررسی می‌کند. در واقع روند کار سیگنال‌گیری مستقیم از سلول و ارتباط مستقیم امپدانس الکتریکی و تحریک مکانیکی سلول است که جهت تشخیص مراحل اولیه‌ سرطان به کار می‌رود. بدین ترتیب می‌توان الگوی جدیدی برای تشخیص سلول‌های سرطانی ارائه داد.

وی در ادامه افزود: بررسی رفتارهای مقاومتی و خازنی سلول‌های سالم و سرطانی در اثر نیروهای مکش مختلف نشان از این دارد که سلول‌های سالم با تغییر میزان نیروی کشش وارد بر آن‌ها تغییر کاملاً واضحی در امپدانس الکتریکی از خود نشان می‌دهند. این درحالی است‌ که در مقادیر مختلف نیروی کشش، تغییر چندانی در امپدانس سلول‌های سرطانی دیده نمی‌شود. در واقع سلول‌های سرطانی پاسخ الکتریکی بسیار ضعیفی به این چنین تحریک‌های مکانیکی دارند.

محقق طرح تصریح کرد: این سیستم قابلیت نصب بر روی میکروسکوپ‌های IVF را دارد. لذا به کمک آن توانایی مطالعه‌ خواص الکترومکانیکی تک سلول‌ها نیز فراهم می‌شود. نتایج این تحقیقات که حاصل همکاری دکتر محمد عبدالاحد و دکتر سید شمس‌الدین مهاجرزاده از اعضای هیأت علمی دانشگاه تهران، دکتر مرتضی محمودی عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، مهندس جانملکی عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و علی سعیدی و امید ماشینچیان از دانشجویان دکترای دانشگاه تهران است، در مجله‌ Nanoscale منتشر شده است.

No tags for this post.